Vethuizen

Plaats
Buurtschap
Montferland
Achterhoek
Gelderland

Vethuizen

Terug naar boven

Status

- Vethuizen is een buurtschap in de provincie Gelderland, in de streek Achterhoek, gemeente Montferland. T/m 2004 gemeente Bergh.

- Vethuizen is een van de weinige buurtschappen in ons land met een eigen postcode (7046) en postale plaatsnaam (het is hiermee een formele woonplaats die formeel niet onder een nabijgelegen dorp valt). Hierin zijn ook de voormalige buurtschappen Dijkhuizen en Laar begrepen. Vroeger werden deze 3 buurtschappen tot de buurtschap Klein-Azewijn gerekend, dat voor de postadressen onder het dorp Azewijn valt.

- Het grondgebied van deze - zowel qua aantal huizen en inwoners als qua oppervlakte toch niet heel grote - buurtschap bestrijkt maar liefst 4 RK geloofsgemeenschappen, nl. die van Azewijn, Braamt, Etten en Zeddam. Althans volgens de pagina van de Vethuizer Mariakapel op de site van de Verrijzenisparochie (zie hierna bij Bezienswaardigheden). Volgens de website Berghapedia vallen de katholieken van Vethuizen net als de hervormden kerkelijk allemaal onder Zeddam.

- De buurtschap Vethuizen ligt buiten de bebouwde kom en heeft daarom witte plaatsnaamborden.

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Vethuizen ligt NO van 's-Heerenberg, halverwege Zeddam in het W en Etten in het O, N van de provincialeweg N335 (Terborgseweg), rond de Langeboomsestraat, Laarstraat en Holthuizerstraat. Laatstgenoemde weg, de weg van Zeddam/Vinkwijk naar het centrum van de buurtschap, heette vroeger Lange Wei. Aan deze naam herinnert de naam van het viaduct over de nieuwe rondweg (N316) om Zeddam door Vinkwijk, en het voormalige kinderdagverblijf De Lange Wei op Holthuizerstraat 4 (hun website lijkt althans opgeheven te zijn, dus wij vermoeden dat het kinderdagverblijf is opgeheven. In 2014 heeft het kinderdagveblijf nog het 12,5-jarig bestaan gevierd).

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat dit gebied onder de namen Dijkhuizen en Vethuizen 21 huizen met 141 inwoners. Tegenwoordig heeft de buurtschap ca. 40 huizen met ca. 100 inwoners.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Aan de Laarstraat in buurtschap Vethuizen is sprake (geweest) van een zogeheten Landbouwontwikkelingsgebied (LOG), wat betekent dat een of meer intensieve veehouderijen die elders weg moesten, hier ruimte moest worden geboden. Er is uiteindelijk een 'megastal' gevestigd met 6.000 vleesvarkens. Inwoner van het buitengebied van Azewijn Christien Gerrits-Ketelaar heeft middels een inspraakreactie bij de Provincie Gelderland in 2012 haar zorgen geuit over de gevolgen van de desbetreffende intensieve veehouderij, die in een aantal jaren tijd van de aanvankelijke 100 varkens is uitgebreid naar 200, naar 1000, naar 3000 en in 2008 naar 6000 varkens.

Aangezien vestigingen van intensieve veehouderijen vaak worden gebaseerd op cijfers die aan bepaalde normen moeten voldoen, maar de menselijke factor, de invloed op de omwonenden, vaak 'buiten beeld' blijft in de rapportages, is in dit geval als satire-met-serieuze-ondertoon door 'bureau ADO, Adviesbureau tegen Domheid en Onzin', als variant op de in deze situaties gebruikelijke Milieueffectrapportage (MER) een 'Mens-effectrapportage varkensvleesfabriek Laarstraat' opgesteld, waarin de gevolgen van de megavleesvarkenshouderij voor de omwonenden worden geschetst.

- De buurtschap Vethuizen is op 14 juli 2010 getroffen door zwaar noodweer. Het betrof hier een downburst oftewel valwind. Het noodweer trof o.a. een camping, waarbij 20 caravans tientallen meters ver weg werden geblazen en deels in de Kempersplas terecht kwamen. Ook 5 hoogspanningsmasten werden omver geblazen, wat tot die tijd in Nederland nog niet was voorgekomen, aldus Tennet. Van veel boerderijen waren alle dakpannen afgewaaid. Er vielen 3 doden en 3 zwaargewonden. Betrokkenen die hulp hebben verleend hebben een pluim gekregen van de gemeente.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Vethuizen heeft 8 gemeentelijke monumenten.

- De buurtschap Vethuizen omvat nog veel monumentale boerderijen.

- De Mariakapel uit 1939 is een gemeentelijk monument. In 1938 werden er culturele landdagen gehouden. Deze landdagen werden georganiseerd door de Jonge Boeren en Boerinnen van de kring "Oude IJssel". Bij de financiële afwikkeling was wat geld over. Op initiatief van ir. Van der Ven werd besloten om een veldkapel te bouwen voor de boeren. J.F. Sloot stond aan de Langenboomseweg, tegenover de boerderij van Schleedoorn, belangeloos een stukje grond af. De fundamenten werden gelegd en Pastoor Meijer zegende deze op 3 augustus 1938. De eerste steen werd gelegd door de heer J.F. Sloot op 2 augustus 1939. Albert Meertens, een jong en reeds zeer bekende beeldhouwer uit Nijmegen, heeft de Madonna gekapt uit wit Frans zandsteen. Alphons Vermeulen, een jonge veelbelovende architect uit Beek bij Didam maakte geheel belangeloos een ontwerp voor de kapel. Op 15 augustus 1939 is de kapel ingezegend door de deken H.A.S.C. van der Waarden, geestelijk adviseur van landbouworganisatie ABTB. In verband met de ruilverkaveling Gendringen is de kapel in 1967 verplaatst naar de Holthuizerstraat in buurtschap Vethuizen.

- Achter de Mariakapel staat nog een gemeentelijk monument: het Hagelkruis, een smeedijzeren kruis dat bekroond wordt door een weerhaan. Het hagelkruis van Vethuizen bij Dijkhuizerstraat 6 heeft volgens de plaatselijke overlevering al een lange geschiedenis. Wilhelmina Offenberg, grootmoeder van kerkmeester A. Giesen, zou het kruis al gekend hebben toen zij in 1812 van Toldijk (Steenderen) naar boerderij Dijkhuizen in de buurtschap verhuisde. Het kruis zou opgericht zijn naar aanleiding van een wonderbaarlijk rijke boekweitoogst die gezaaid was nadat een hagelstorm het eerste zaaisel verwoest had. Uit dankbaarheid en als bescherming tegen nieuwe hagelstormen is het kruis opgericht. Het is niet bekend of er processies hebben plaatsgevonden naar het hagelkruis, maar dit is gezien het in Zeddam toen geldende processieverbod niet waarschijnlijk. Tenminste twee maal is de schacht vernieuwd, de laatste maal in 1985. Voor de schacht gebruikte men de 13 meter lange paal van een straatlantaarn. Het is destijds onthuld door burgemeester Jeuken. Kerkmeester A. Giesen was in 1949 83 jaar toen hij het verhaal over het hagelkruis vertelde aan pastoor Leo Braam ten behoeve van een artikel in nummer 27 van de Klok van Sint Oswaldus. (bron: Berghapedia)

- Op de driesprong Laarstraat / Gerwardstraat staat een transformatorhuisje uit 1924. Het behoort tot het kleinste type transformatorhuisjes, bedoeld voor één transformator. Het gebouwtje is een gemeentelijk monument en niet meer in functie. Het is in 2009 door NUON aan de gemeente overgedragen.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Elk jaar bidden de leden van het St. Jansgilde uit Vethuizen op hun traditionele kermisdag het rozenhoedje bij de Mariakapel.

- Maria-Tenhemelopneming, Maria-Hemelvaart of Onze-Lieve-Vrouw Hemelvaart is de katholieke feestdag op woensdag 15 augustus. Parochie H. Gabriël (Didam e.o.) en Parochie Maria Laetitia (Doetinchem-Ulft e.o.) verzorgen jaarlijks op deze dag in buurtschap Vethuizen een openluchtmis bij de Mariakapel aan de Holthuizerstraat, die vele bezoekers trekt ook uit andere delen van het land. De viering begint om 19.00 uur. Bij slecht weer wordt de viering verplaatst naar de St. Oswaldus kerk in Zeddam.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- De Kemperplas (in de volksmond ook wel het Kempersgat genoemd) is een kunstmatige waterplas in buurtschap Vethuizen. Het is ontstaan door kleiafgraving ten behoeve van de steenfabriek van Den Daas in Azewijn. In vroeger tijden werd er in de winter door jongerenorganisaties een koek-en-zopie-kraam geplaatst omdat er volop geschaatst werd. Tegenwoordig is er een camping bij het water.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Vethuizen, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Links

- Zorg: - "Wij, Monique en Willy Hermsen, zijn de zorgboer en -boerin op jeugdzorgboerderij de Gervehoeve. Beiden komen wij uit de zorg, en zijn in 2008 de zorgboerderij gestart naast ons werk. Omdat onze zorgboerderij zo'n succes werd, besloot ik, Monique, om fulltime op de zorgboerderij te gaan werken, uiteindelijk lag hier onze affiniteit. De Gervehoeve ligt in buurtschap Vethuizen bij het dorp Azewijn, middenin de natuur. Het is een plek waar wij zelf, en onze cliënten zich thuis voelen. Hier leren en genieten we met zijn allen. Met heel veel plezier werken wij hier met de kinderen, en bieden hen dagbesteding en -verzorging, en arbeidsbegeleiding. Onze cliënten vormen een diverse groep, bestaande uit kinderen met een licht verstandelijke beperking, een autistische stoornis, ADHD, ADD, ODD, PDD-NOS of Asperger. Ze komen soms van het speciaal onderwijs of vanuit Jeugdzorg.

Met zijn allen hebben wij dezelfde doelen voor ogen op de zorgboerderij. Hier bieden wij arbeidsmatige dagbesteding waarbij samenwerking centraal staat. Cliënten worden betrokken bij de werkzaamheden van de boerderij, zonder dat deze arbeid enige economische waarde heeft voor cliënt of bedrijf. Het belangrijkste is dat de persoonlijke ontwikkeling van de cliënt te allen tijde hoog in het vaandel staat. De grondhouding op de zorgboerderij is altijd uitnodigend en stimulerend. De cliënten worden aangesproken op hun mogelijkheden en krijgen verantwoordelijkheden waar mogelijk."

Reactie toevoegen