Status

- Vierlingsbeek is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de regio Noordoost-Brabant, gemeente (en streek) Land van Cuijk. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1997. In 1998 over naar gemeente Boxmeer, in 2022 over naar gemeente Land van Cuijk.

- De gemeente Vierlingsbeek is per 1-5-1942 vergroot met de gemeente Maashees en Overloon.

- Wapen van de voormalige gemeente Vierlingsbeek.

- De inwoners van Vierlingsbeek werken op veel gebieden samen met buurdorp Groeningen en beschouwen de dorpen gezamenlijk dan ook als een tweelingdorp.

- Onder het dorp Vierlingsbeek valt ook de buurtschap Schafferden.

Naam

In het dialect
Bék.

Oudere vermeldingen
1428 Vierlinxbeke, 1502 Vyrlinckbeecke, 1573 VerlinghBeeck, 1593 Virlincxbeeck, 1773 Vierlinksbeek3, 1803-1820 Virlingsbeck.

Naamsverklaring
Samenstelling van beek 'natuurlijke waterloop' en waarschijnlijk de geslachtsnaam Vierling. Een vierling was een vierde gedeelte van een bepaalde maat, gewicht of munt. Een Henricus Virlinc wordt anno 1178 vermeld in Keulen.(1)

Ligging

Het dorp Vierlingsbeek grenst in het ZW aan Overloon, in het N aan Groeningen, in het O aan de rivier de Maas en Bergen en in het ZO aan Aijen, Maashees en Holthees, en ligt OZO van Stevensbeek, ZO van Sambeek en Boxmeer, ZZW van Afferden, W van Nieuw Bergen en N van Venray. W door het dorpsgebied loopt de A73, van Z naar N.

Statistische gegevens

In 1840 omvat de gemeente Vierlingsbeek 214 huizen met 1.406 inwoners, verdeeld in het gelijknamige dorp 114/806 (= huizen/inwoners) en de buurtschappen Groeningen 78/443 en Vortum 22/157. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 1.050 huizen met ca. 2.650 inwoners.

Geschiedenis

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van (de kernen van de voormalige gemeente) Vierlingsbeek, kun je terecht bij de volgende instanties en sites:

- "Stichting De Oude Schoenendoos heeft als doelstelling het openbaar en toegankelijk maken van cultureel en historisch materiaal voornamelijk uit de dorpen van de voormalige gemeente Vierlingsbeek en omgeving. De stichting beschikt over circa 10.000 foto's en een 50-tal films uit de oude doos. Verder beschikt de stichting over een verzameling van ca. 20.000 bidprentjes en een groeiend papieren archief met hierin velerlei informatie uit de dorpen van ons werkgebied. Momenteel worden deze verzamelingen digitaal toegankelijk en openbaar gemaakt. Van het fotoarchief zullen de voor publicatie geschikte foto's, voorzien van een beschrijving, op de site "Brabants Erfgoed" worden geplaatst. De foto's en beschrijvingen zijn ook via onze website te raadplegen.-- Daar het uitvoeren van deze projecten een tijdrovende zaak is zullen de bestanden langzaamaan groeien. Wij nodigen je dan ook van harte uit om met enige regelmaat deze pagina te bezoeken en de vorderingen te aanschouwen. Bidprentjes, foto's, documenten en ook onze bibliotheek-index zijn via onze website te doorzoeken en te bekijken."

- Museum Van Postzegel tot Tank in buurdorp Groeningen (zie verder aldaar) heeft o.a. voorwerpen en informatie over de geschiedenis van de kernen van de voormalige gemeente Vierlingsbeek.

- Verhalen over de geschiedenis van Vierlingsbeek op de site van het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC).

Recente ontwikkelingen

- "De vitaliteit van de kern Vierlingsbeek is van groot belang voor het woon- en leefgenot van haar bewoners. Als we het hebben over vitaliteit dan gaat het over prettig wonen en leven. Voldoende voorzieningen, een goed en passend woningaanbod maar ook het voor elkaar zorgdragen als bewoners zijn hier voorbeelden van. Het dorp wordt gekenmerkt als een levendige kern waar mensen voor elkaar en elkaars voorzieningen (bijvoorbeeld de bibliotheek) opkomen. Het rijke verenigingsleven, de functie die zij vervult voor andere kernen wat betreft het voorzieningenniveau en de landelijke ligging zijn een aantal punten die het dorp zo aantrekkelijk maken. Op dit moment zijn er echter verschillende ontwikkelingen waardoor de vitaliteit onder druk kan komen te staan. Het wegtrekken van jongeren, een toenemende zorgvraag onder ouderen en een verschraling van het voorzieningenniveau zijn hier voorbeelden van. Dit tegen de achtergrond van bezuinigingen bij diverse maatschappelijke instanties, een terugtredende overheid en een veranderende samenstelling van de bevolking.

Om de kracht van het dorp te benutten, en tegelijkertijd de vraagstukken die op ons afkomen in onderlinge samenhang op te pakken, zetten we samen de schouders onder een dorpsplan. Dit dorpsplan is gericht op concrete activiteiten voor de korte termijn en gericht op hetgeen wat realistisch en nodig is voor de aankomende jaren. In dit licht is een sessie met bewoners georganiseerd, als onderdeel van de integrale aanpak die door Wonen Vierlingsbeek samen met de gemeente Boxmeer en zorgorganisatie Pantein in het voorjaar van 2013 is opgezet. Het doel: met eigen verantwoordelijkheid van bewoners en ondersteund vanuit professionals komen tot een dorpsvisie met concrete acties voor de komende vier jaar.

Met deze opzet wordt een bewust appel gedaan op ‘verantwoordelijk burgerschap’. De bewoners zijn aan zet om actie te ondernemen en kansen te verzilveren om de vitaliteit te versterken. Professionals ondersteunen daar waar nodig en helpen de bewoners om goede ideeën en acties tot uitvoer te brengen. Dit betekent dat niet het aanbod, maar de vraag vanuit Vierlingsbeek leidend is voor een gezamenlijke succesvolle aanpak. Op deze manier wordt het voortouw gegeven aan de bewoner(s). Opzet. Het dorpsplan is het resultaat van deze aanpak, waar vanuit gezamenlijke verantwoordelijkheid: op korte en kernachtige wijze de huidige situatie van het dorp is beschreven en in beeld gebracht (hoofdstuk 2); de gewenste situatie aan de hand van de kaart is beschreven (hoofdstuk 3), en; deze is vertaald naar de te nemen stappen, inclusief te nemen verantwoordelijkheid (hoofdstuk 4). Tot slot wordt in hoofdstuk 5 de evaluatie beschreven, inclusief de wijze waarop de acties worden gemonitord." Aldus de Inleiding van het Dorpsplan (2013).

Bezienswaardigheden

- Vierlingsbeek heeft 9 rijksmonumenten.

- Vierlingsbeek heeft 9 gemeentelijke monumenten.

- Beekse Molen.

- Gevelstenen in Vierlingsbeek.

Evenementen en activiteiten

- "Het Koningskerkje is een van de meest karakteristieke en historische gebouwen van het dorp. Het neoclassicistische zaalkerkje uit 1843, een waterstaatskerk, deed tot 1997 dienst als kerkgebouw voor de Hervormde Gemeente Boxmeer-Vierlingsbeek. In de voormalige hervormde kerk worden sinds dat jaar allerlei culturele activiteiten gehouden, zoals concerten, kunstexposities en lezingen. Daarnaast wordt het ook gebruikt als trouwlocatie voor burgerlijke huwelijken, het registreren van partnerschappen en afscheidsdiensten. Zowel bezoekers als musici prijzen het Koningskerkje om zijn bijzonder goede akoestiek. Het is een ideale en dankbare locatie om muziek te maken én te luisteren. Zangkoren, orkesten en singer-songwriters, jong en oud, zijn van harte uitgenodigd om, met ondersteuning van en in overleg met Stichting Koningskerkje, in het kerkje een optreden te verzorgen.

Het Koningskerkje wordt sinds jaar en dag ook door kunstenaars en bezoekers geprezen als een zeer gewaardeerd podium voor beeldende kunst. Vanaf de start in 1997 is het kerkje geregeld in gebruik voor exposities van hedendaagse kunst, zoals schilderijen en beeldhouwwerken. Het sobere, ingetogen interieur in combinatie met zijn bijzondere lichtinval maakt van het Koningskerkje een expositieruimte met een eigen karakter. Een bijzonder moment, zoals een huwelijk, vraagt om een bijzondere locatie. In het Koningskerkje is het mogelijk om elkaar in een intieme, sfeervolle ambiance het jawoord te geven. Een ambtenaar van de burgerlijke stand voltrekt het huwelijk, dat verder geheel naar eigen wensen van het bruidspaar kan worden ingevuld. Bloemen? Versiering? Muziek? Taart? Champagne? Er zijn verschillende op jullie wensen afgestemde arrangementen mogelijk. De gastvrije ontvangst maakt dat het bruidspaar en de gasten zich in het kerkje meteen thuis voelen. De intieme ruimte heeft een geweldige akoestiek."

- Carnaval. - Carnavalsvereniging De Keieschieters. - Op Kermismaandag is er de Bekse Kroegentocht.

- Kindervakantieweek (augustus).

Natuur en recreatie

- Wandelroute Vierlingsbeek (13 km). Tijdens deze gemakkelijke en afwisselende wandeling wandel je via een rustige weg langs wat boerderijen naar de buurtschap Tuuthees. Daarna loop je geruime tijd over mooie graspaden door een natuurgebied langs een beekje. Dan duik je de bossen in van Maasdal en kom je in het dorp Holthees. Hier passeer je een mooie kapel. Het laatste stuk gaat over een mooi bospad langs een beek en via een leuk voetpad kom je weer bij het startpunt uit. Neem zelf proviand mee voor onderweg, er is geen horeca. Halverwege staan enkele zitbanken. Na regenval kan het langs de beekjes drassig zijn. Doe dan hoge wandelschoenen aan.

- De Vierlingsbeekse Molenbeek is 4,5 km lang en stroomt vanaf de provinciegrens naar de Maas. In de loop der jaren is de beek rechtgetrokken, waardoor de natuurwaarden en landschappelijke eigenschappen zijn verdwenen. Het beekdal en de beek worden in 2014 heringericht waardoor zij haar natuurlijke kronkelende karakter weer terugkrijgt. Door de aanleg van een vispassage kent de beek geen hindernissen meer voor de vissen. Daarbij is ook een historisch waterrad in oude glorie hersteld.

Eten en drinken

- De sla die Stichting Duurzame Kost op de 5e verdieping van een kantoorgebouw in Eindhoven produceert, wordt geteeld met behulp van het aquaponics systeem van de firma Blue Acres uit Vortum-Mullem. Aquaponics is in Europa nog vrij onbekend: het is een uniek systeem dat hydrocultuur (planten kweken op water) combineert met aquacultuur (vissen kweken). De vissen leveren de benodigde voedingsstoffen voor de plantengroei - in de vorm van mest - en de planten filteren op hun beurt weer het water voor de vissen. Voordelen hiervan zijn; eerlijke groenten, want geen bestrijdingsmiddelen en kunstmest (de enige toevoeging is visvoer); schone groente (geen zand) dus gebruiksklaar; minimum aan waterverbruik (wordt rondgepompt in een gesloten systeem); geteeld vanuit biologisch zaad; lokaal en kleinschalig geteeld; de planten dragen bij aan een optimale waterkwaliteit voor de vissen.

Daarnaast werkt Duurzame Kost veel en graag met mensen met een bepaalde afstand tot de arbeidmarkt. Net als bij PLUS Verbeeten staat Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen hoog op de agenda. Zoals je als inwoner weet werken zij graag lokaal samen, vandaar dat zij ook graag met streekroducten werken. Daarnaast hebben zij duurzaamheid hoog in het vaandel staan. Zij ondersteunen dit nieuwe en innovatieve initiatief dan ook graag. De sla is in diverse soorten dagelijks verkrijgbaar bij PLUS Verbeeten in Vierlingsbeek. Zo werkt het: 1. Neem de sla met wortelkluit en al uit de houder (let op voor overtollig water). 2. Verpak de sla in de bijbehorende plastic zak. 3. Zet de sla thuis in een vaas of pot met water voor dagenlang verse sla buiten de koelkast!

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Vierlingsbeek, met laagsteprijsgarantie!

Beeld

- Filmpje van Veerpont Vierlingsbeek - Bergen door Pieter van Schijndel.

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Vierlingsbeek (online te bestellen).

Links

- Algemeen: - Site van en over Vierlingsbeek en buurdorp Groeningen.

- Belangenorganisaties: - Dorpsraad Vierlingsbeek.

- Stichting GroeVie is ondersteunend en verbindend voor de leefbaarheid in de dorpen Vierlingsbeek en Groeningen. Stichtingen en andere organisaties uit deze dorpen kunnen een beroep doen op kennis en ervaring bij het organiseren van hun ‘leefbaarheids’activiteiten en/of -initiatieven. Ook ontwikkelt de stichting zelf initiatieven die bevorderlijk zijn voor de leefbaarheid. De stichting heeft werkgroepen die expertise en ondersteuning leveren op het gebied van: vergunningen / veiligheid, communicatie en PR, fondsen en subsidiewerving, onderhoud en faciliteiten, vrijwilligerspool. De stichting ondersteunt en/of organiseert activiteiten, onder andere op het gebied van: Kunst en Cultuur, Natuur, Bewegen en Zorg.

- Dorpshuis: - Gemeenschapshuis Joffershof.

- Onderwijs: - Basisschool Laurentiushof.

- Muziek: - Harmonie en Slagwerkgroep De Herleving, opgericht in 1874, is een bloeiende muziekvereniging die midden in de gemeenschap van Vierlingsbeek en Groeningen staat. De harmonie heeft een drukke agenda en verzorgt jaarlijks ongeveer 40 (muzikale) activiteiten. Er wordt veelal gewerkt vanuit vernieuwende concepten, waarbij tegelijkertijd de lange traditie van de harmonie niet uit het oog wordt verloren. Harmonie De Herleving verzorgt serenades bij activiteiten als Sint Maarten, de Sinterklaasintocht, de carnavalsoptocht en bij 40- en 50-jarige huwelijksfeesten. En zij verzorgt eveneens mooie themaconcerten en grootse popconcerten met combo en zang. Naast het harmonie-orkest omvat de vereniging een slagwerkgroep en een blokfluitgroep.

- Gemengde Zangvereniging Vondel dankt zijn naam aan de gelijknamige toneelvereniging. Toen in 1947 het Laurentiusgilde 500 jaar bestond, wilde men zang horen. Daarom richtte Toneelvereniging Vondel een koor op met dezelfde naam. Het is een koor met een breed repertoire. Nederlandstalig, klassiek, musicals en ook eigentijdse nummers staan op het programma. Die “mix” zit ook in de optredens van Vondel: zoals een theeconcert samen met Mallemoer, de Proms, het jaarlijkse Kerstconcert in het Koningskerkje, uitwisselingsconcerten met andere koren, en optredens met een Djembé groep. Nieuwe leden zijn welkom. Een repetitie bijwonen kan altijd. Mocht je daarna interesse hebben dan kun je enkele weken komen “proeven” hoe het is om bij Vondel te zingen.

- Sport: - RKVV Volharding.

- Wonen: - "Wonen Vierlingsbeek is een kleine woningcorporatie, werkzaam ten zuiden van Boxmeer en ten noorden van Venray. Wij verhuren hier in de zes kerkdorpen van onze voormalige gemeente bijna 500 woningen in de sociale huursector. Het gaat om verschillende type woningen; van kleine (boven)woningen en woningen geschikt voor senioren, tot gezinswoningen met een tuin. Volkshuisvesting omvat meer dan alleen het aanbieden en onderhouden van goede en betaalbare huurwoningen in de sociale sector. Ons takenpakket is in de loop van de jaren dan ook steeds breder geworden en continu in beweging. Voor iedere verhuurder is leefbaarheid een belangrijk aandachtspunt. Wij zetten ons als woningcorporatie uiteraard in om bij te dragen aan de leefbaarheid in iedere kern. Wij werken voor leefbaarheid, maar ook voor zaken als het voorkomen en oplossen huurachterstanden, nauw samen met verschillende andere partijen."

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Vierlingsbeek RK.

• 1. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)