Vijfhuizen (Tilburg)

Plaats
Buurtschap
Tilburg
Hart van Brabant
Noord-Brabant

vijfhuizen_tilburg_straatnaambord_kopie.jpg

Vijfhuizen is een buurtschap in de provincie Noord-Brabant, gemeente Tilburg. De buurtschap valt onder de stad Tilburg. De buurtschap heeft geen plaatsnaamborden, zodat je slechts aan de gelijknamige straatnaambordjes kunt zien dat je er bent aangekomen.

Vijfhuizen is een buurtschap in de provincie Noord-Brabant, gemeente Tilburg. De buurtschap valt onder de stad Tilburg. De buurtschap heeft geen plaatsnaamborden, zodat je slechts aan de gelijknamige straatnaambordjes kunt zien dat je er bent aangekomen.

vijfhuizen_tilburg_op_kaart_openstreetmap.jpg

De landelijk gelegen buurtschap Vijfhuizen ligt in het uiterste NO van het stadsgebied van Tilburg (de grens is de oranje lijn). (© www.openstreetmap.org. © van de foto hierboven en hieronder: Google StreetView)

De landelijk gelegen buurtschap Vijfhuizen ligt in het uiterste NO van het stadsgebied van Tilburg (de grens is de oranje lijn). (© www.openstreetmap.org. © van de foto hierboven en hieronder: Google StreetView)

vijfhuizen_tilburg_gevaarlijke_berm.jpg

Kijk maar uit als je in buurtschap Vijfhuizen bij Tilburg gaat rijden; de bermen zijn er levensgevaarlijk! Waaróm dat zo is staat er niet bij. Vermoedelijk moet je uitkijken voor de geulen van de vroegere sloten, dat je daar niet met je auto in moet raken

Kijk maar uit als je in buurtschap Vijfhuizen bij Tilburg gaat rijden; de bermen zijn er levensgevaarlijk! Waaróm dat zo is staat er niet bij. Vermoedelijk moet je uitkijken voor de geulen van de vroegere sloten, dat je daar niet met je auto in moet raken

Vijfhuizen (Tilburg)

Terug naar boven

Status

- Vijfhuizen is een buurtschap in de provincie Noord-Brabant, in de regio Hart van Brabant, gemeente Tilburg.

- De buurtschap Vijfhuizen valt, ook voor de postadressen, onder de stad Tilburg.

- De buurtschap Vijfhuizen heeft geen plaatsnaamborden, zodat je slechts aan de gelijknamige straatnaambordjes kunt zien dat je er bent aangekomen.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
1380 die Vijfhuse, 1420 aen die vijf huse, 1465 die Vijfhusen, 1510 aen die Vijfhuijse, 1535 huis in die Vijffhuijsen, 1832 De Vijf Huizen, 1838-1857 De Vijf huizen, 1865 Vijfhuizen.

Naamsverklaring
Betekent 'nederzetting bestaande uit vijf huizen', naar het oorspronkelijk aantal huizen ten tijde van de naamgeving.(1)

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Vijfhuizen ligt rond de gelijknamige weg, N van Tilburg, W van Udenhout, NW van Berkel-Enschot en ZO van Loon op Zand.

Terug naar boven

Statistische gegevens

De buurtschap Vijfhuizen omvat ca. 12 huizen met ca. 30 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Tweede Wereldoorlog
Op 21 juli 1944 is in buurtschap Vijfhuizen een AVRO Lancaster neergestort, gevlogen door de 31-jarige Nieuw-Zeelander Henry John Burtt. De overige bemanning bestond uit Walter Frederick Carter, 21 jaar, Engeland; Gottfred Lyall Gillan, 31 jaar, Australie; Vernon Charles Cornish, 20 jaar, Engeland; George Arthur Levy, n.b., Engeland. Ze liggen begraven op begraafplaats Vredehof in Tilburg.

In december 1944 doodde een in buurtschap Vijfhuizen neerstortende V-1 boer Janus Broekhoven, die op zijn akker aan het werk was.

Archeologie
In november 2019 is - vermoedelijk in verband met de onder Recente ontwikkelingen beschreven beoogde bouw van drie Ruimte-voor-Ruimte woningen - een archeologisch vooronderzoek uitgevoerd in een plangebied in de Tilburgse buurtschap Vijfhuizen. "Het archeologisch vooronderzoek bestaat hier uit een Archeologisch Bureauonderzoek (BO) en een Inventariserend veldonderzoek (IVO). De vraagstelling van deze onderzoeken is het specificeren van de archeologische verwachting van het plangebied en het toetsen en aanvullen van deze verwachting door middel van waarnemingen in het veld. De archeologische verwachting voor het plangebied is hoog. Deze verwachting is gebaseerd op de ligging van het plangebied op de lage flank van een dekzandrug in de historische buurtschap Vijfhuizen. Ter plaatse van het plangebied is op het dekzandpakket sprake van een oud bouwlanddek met een dikte van 45-70 cm, samenhangend met de ontwikkeling van de buurtschap vanaf de Late Middeleeuwen en de Vroege Nieuwe tijd. Direct onder dit bouwlanddek kunnen archeologische resten worden aangetroffen uit de Late Middeleeuwen en de Nieuwe tijd samenhangend met bewoning, bebouwing, landgebruik en terreininrichting (zoals waterputten en greppels). Tevens kunnen onder het bouwlanddek archeologische resten samenhangend met nederzettingsterreinen en sporen van landgebruik worden aangetroffen uit de periode Neolithicum - Vroege Middeleeuwen, waarvoor eveneens een hoge verwachting bestaat. Vindplaatsen uit de periode Neolithicum - Vroege Middeleeuwen zullen voornamelijk bestaan uit archeologische grondsporen. Gezien het ontbreken van restanten van bodemvorming in de top van het dekzandpakket is wel sprake van een lage verwachting op het aantreffen van intacte archeologische resten uit het Laat-Paleolithicum en het Mesolithicum. Archeologische resten uit deze periode zullen over het algemeen bestaan uit vondstconcentraties in E- en B-horizonten." (bron: Transect Archeologisch onderzoek en advies)

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van deze buurtschap, kun je terecht bij het artikel 'Tilburg Noordoost: Van Vijfhuizen tot Enschot; Een historisch-geografische verkenning', in 'Tilburg: tijdschrift voor geschiedenis, monumenten en cultuur', jrg. 36, 2018, nr. 2, pag. 43-51.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Blijkens dit bericht van de gemeente Tilburg zijn of worden in buurtschap Vijfhuizen, vermoedelijk medio 2020, drie zogeheten Ruimte-voor-Ruimte woningen gerealiseerd. Dat wil zeggen dat een stoppende agrariër een aantal niet meer in gebruik zijnde stallen heeft gesloopt, in ruil waarvoor hij per een x-aantal gesloopte m2 opstallen een huis mag bouwen. Het gaat hier om de locaties op huisnr. 3a en nabij huisnr. 7. Voor nadere informatie zie het Bestemmingsplan Buitengebied De Zandleij 2012, 13e herziening.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Toen wij met Google StreetView door buurtschap Vijfhuizen reden, om te kijken of er nog iets bijzonders beschrijvenswaardigs te zien is, stuitten wij tussen de huisnrs. 4 en 5 op een monumentje met een ezeltje erop. Volgens het opschrift herinnert het aan de Ezeltjesdag Tilburg. De rest van het opschrift kunnen wij niet lezen. Hoe dit in elkaar zit is ons nog niet helemaal duidelijk. In een verslag uit 2006 van de 50e verjaardag van 'Ezeltje strek je' in de Efteling lezen wij: "Zo blijkt vereniging De Ezelvriend er in Tilburg een jaarlijkse Ezeltjesdag op na te houden, een dag die dit jaar nog extra feestelijk zal worden vanwege het 15-jarig bestaan van de vereniging." Een verslag van de Ezeltjesdag 2006 in kwestie in Vijfhuizen vinden wij hier. Er was o.a. een pastoor aanwezig, die een mis opdroeg ter nagedachtenis aan overleden ezelsvrienden, en waar mensen ter communie konden gaan. Er was ook een ezelkeuring.

Het monumentje blijkt een gedenkplaats te zijn voor Ties Vromans, oprichter van de Ezeltjesdag. Volgens het verslag was dit de 17e editie, want aan het eind staat "tot de 18e editie". Kennelijk is die er niet gekomen, want dit is het recentste (en enige) verslag van de Ezeltjesdag Tilburg dat wij op het internet hebben kunnen vinden. Er blijkt ook een jaarlijkse Ezeltjesdag te zijn in het dorp Eeneind bij Nuenen, maar kennelijk staan deze los van elkaar, want die was in 2013 voor de 28e keer (dus die kan die van Tilburg niet hebben voortgezet, want dan klopt de telling niet). Dus als iemand nadere informatie heeft over die Ezeltjesdag Tilburg die hier is geweest, en hoe het zit met dit monumentje, houden wij ons aanbevolen.

Terug naar boven

Links

- Korte beschrijving van buurtschap Vijfhuizen in tekst en beeld, door Ab Seijnder (1944) uit IJsselstein, die na zijn pensionering een groot deel van ons land is doorgefietst en daarbij alle plaatsen die hij onderweg tegenkwam, tot aan het allelkleinste buutschapje, op de foto heeft gezet, met een korte beschrijving van wat hij er waarnam.

Reacties

(2)

Prachtig daar! Wij zijn er gisteren doorgefietst en onze ogen uit gekeken!! Chapeau!!!

Ja een mooi landelijk gebiedje nog hè op grondgebied van de nog voortdurend groeiende stad Tilburg. Geen idee of het hier zo blijft of dat ze hier ook al bouwplannen hebben. Ik heb het internet nog even afgezocht op wat er verder nog te vertellen valt over deze buurtschap en dat hierboven toegevoegd, plus een paar afbeeldingen ter illustratie van de ligging en het landschap.
Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Reactie toevoegen