Waardhuizen

Plaats
Dorp
Altena
West-Brabant Land van Heusden en Altena
Noord-Brabant

Waardhuizen.JPG

Waardhuizen is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de regio West-Brabant, en daarbinnen in de streek Land van Heusden en Altena, gemeente Altena.

Waardhuizen is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de regio West-Brabant, en daarbinnen in de streek Land van Heusden en Altena, gemeente Altena.

Waardhuizen (2).JPG

Zo gewoon en zo netjes in Waardhuizen

Zo gewoon en zo netjes in Waardhuizen

Waardhuizen (3).JPG

Waardhuizen, de fotograaf telde zes nestjes van de boerenzwaluw in deze kleine schuur

Waardhuizen, de fotograaf telde zes nestjes van de boerenzwaluw in deze kleine schuur

Waardhuizen

Terug naar boven

Status

- Waardhuizen is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de regio West-Brabant, en daarbinnen in de streek Land van Heusden en Altena, gemeente Altena. T/m 14-7-1879 gemeente Emmikhoven; deze gemeente werd ook wel eens 'Emmikhoven en Waardhuizen' genoemd. Per 15-7-1879 over naar gemeente Almkerk, in 1973 over naar gemeente Woudrichem, in 2019 over naar gemeente Altena.

- Onder het dorp Waardhuizen valt ook de buurtschap Stenenheul.

Terug naar boven

Naam

In het Brabants
Volgens de plaatsnaamborden Werthuysen (in werkelijkheid is dit dus de oudst bekende spelling van deze plaatsnaam).

Oudere vermeldingen
1292 kopie 1347 Wthuysen lees: Werthuysen, 1311 kopie Werthusen, 1334 Werchusen, 1382 Weerthusen.

Naamsverklaring
Samenstelling van waard = weerd 'land aan water, riviereiland' en huizen 'nederzetting'.(1)

Terug naar boven

Ligging

Het dorp Waardhuizen grenst in het Z, W en NW aan Almkerk, in het NO aan Uitwijk en in het O aan Giessen, en ligt ZO van Sleeuwijk en Werkendam, Z van Woudrichem en WNW van 'Wijk en Aalburg'.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat het dorp Waardhuizen 23 huizen met 154 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 100 huizen met ca. 250 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Op het grondgebied van het dorp is is Karolingisch aardewerk gevonden.

- Verhalen over de geschiedenis van Emmikhoven en Waardhuizen op de site van het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC).

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Op de locatie van de voormalige boerderij van Schouten te Waardhuizen worden nieuwe woningen gerealiseerd. Het plan bestaat uit de nieuwbouw van 21 woningen (gefaseerd). De eerste tien woningen zijn een ontwerp van architect Frank Ruiter en bestaan uit een T-boerderij met achterhuis en een 'boerenschuur'. Beide bestaan uit vijf woningen. De overige woningen betreffen vrijstaande en twee-onder-een-kapwoningen. Een deel van deze woningen wordt compleet opgeleverd. De andere kavels zijn beschikbaar voor particulieren die zelf hun eigen woning willen bouwen.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- De voormalige Gereformeerde kerk (huisnr. 35) dateert uit 1920. Het is een eenvoudige zaalkerk met vijf traveeën. Later is achter de kerk een aantal vergaderzalen aangebouwd. "Het is moeilijk om de precieze geschiedenis van het ontstaan van de Gereformeerde Kerk en de Afscheiding te achterhalen aangezien er uit die tijd weinig notulen en aantekeningen zijn bewaard. Zelfs de precieze geboortedag weten we niet, maar het zal in het jaar 1842 zijn geweest, want in 1843 kocht de toen bestaande gemeente van Waardhuizen, Uitwijk en Giessense Eng een huis met boomgaard om die boerenwoning tot kerkgebouw in te richten. Het was een klein houten gebouw, zonder toren of orgel. Men hield op zondag drie maal dienst. Deze samenkomsten werden door 60 à 70 personen bezocht.

Een van de belangrijkste personen bij de Afscheiding in deze streken was dominee Gezelle Meerburg, die op 30 oktober 1833 in de Hervomde Kerk te Almkerk werd bevestigd. Na korte tijd komt hij in conflict met het classicaal bestuur. Hij wil geen (door de overheid verplichte) Evangelische gezangen meer laten zingen. Op 24 november 1835 wordt hij uit zijn bediening ontzet. Hierdoor hebben zich honderden mensen in Almkerk maar ook meerderen in Waardhuizen en Uitwijk van de Hervormde kerk afgescheiden. Van overheidswege werd het de gereformeerden bijzonder moeilijk gemaakt. Godsdienstige samenkomsten werden met het zwaard uiteengeslagen. Soldaten werden ingekwartierd, hoge boetes werden uitgedeeld en zelfs gevangenisstraffen werden opgelegd. In Waardhuizen werden samenkomsten gehouden ten huize van Marinus van der Giessen, Almweg 7.

De eerste predikant die werd beroepen was dominee Penning, die zijn intrede deed in 1851. Het ledenregister van dat jaar 1851 geeft in totaal 74 zielen: 20 mannen, 13 vrouwen en 41 kinderen. In 1869 werd de naam gewijzigd in Christelijk Gereformeerde Gemeente en in 1892 in Gereformeerde Kerk. In 1912 werd de Jongelingenvereniging Eben Haezer opgericht. Het ledenaantal tijdens de viering van het eeuwfeest in 1942 bedroeg 305 leden, waarvan 156 belijdende leden. Ter gelegenheid van dat jubileum is een boekje geschreven met als titel: 'Houd, dat gij hebt'. Sinds de Vrijmaking in 1944, die diepe sporen in het dorp en buurdorp Uitwijk heeft nagelaten, schommelde het ledenaantal van de Gereformeerde Kerk tussen de 110 en 130 leden. In 1992 is het 150-jarig bestaan van de Kerk gevierd. Ook toen is er een jubileumboekje uitgegeven. Vanaf 1967 ontstonden er contacten en samenwerking met de Hervormde Gemeente en vanaf 1999 was er een gezamenlijke predikant. Bij de fusie van de lokale Gereformeerde Kerk met de Hervormde Gemeente van Uitwijk-Waardhuizen is besloten het kerkgebouw in het dorp te verkopen. Het gebouw doet nu dienst als woonhuis. (bron: de lokale Protestantse Gemeente)

- De Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt (huisnr. 24) dateert uit 1949. - Kerkelijke gemeente Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt.

Terug naar boven

Beeld

- Fotoreportage van Waardhuizen door Kees Wittenbols uit Breda.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Waardhuizen (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Onderwijs: - Basisschool Waardhuizen is in 2018 verbouwd, in september 2018 feestelijk heropend - door wethouder Renze Bergsma en minister Carola Schouten, die hier is geboren en op deze school heeft gezeten - en heet sindsdien Basisschool de Verrekijker. De school sluit aan bij wat het kind kan. Zijn/haar welbevinden staat centraal. Ze bieden: uitdaging, aandacht en plezier; goede, doorgaande leerlijnen; hoekenwerk; Engels in groep 1 t/m 8; ruimte en rust; digitale ondersteuning bij de lessen; een goed samenwerkend team; onderwijs vanuit een christelijke achtergrond. Rondom de school is volop ruimte om te spelen. De kinderen onderhouden een schooltuin en achter de school lopen enkele kleine dieren. De ouderbetrokkenheid is groot en de school is laagdrempelig.

- Veiligheid: - EHBO vereniging Uitwijk-Waardhuizen is opgericht in 1981. In 2007 kon via het project ‘Toekomst door samenspel’ van de Rabobank een AED worden aangeschaft. Deze is opgehangen in gemeenschapscentrum De Hoogt in Uitwijk. Sindsdien werden er ook cursussen gegeven in het gebruik van de AED. De vereniging organiseert cursussen op het gebied van eerste hulp, eerste hulp aan kinderen, eerste hulp jeugd A, BLS/AED, verbandleer, wandelletsel, en herhalingslessen.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Waardhuizen, met foto's van de grafzerken.

Reactie toevoegen