Warstiens, collage van dorpsgezichten (© Jan Dijkstra, Houten)
In Warstiens aangekomen
Warstiens, dorpsgezicht
Warstiens is zó klein dat bijna het hele dorp op deze foto staat
Warstiens is een dorp in de provincie Fryslân, gemeente Leeuwarden. T/m 1983 gemeente Idaarderadeel. In 1984 over naar gemeente Boarnsterhim, in 2014 over naar gemeente Leeuwarden.
Terug naar bovenOudere vermeldingen
1477 Wer-steens, 1505 Wersteens, 1579 Werstiens, 1664 Warsteens.
Naamsverklaring
Als oude vorm komt eveneens Warsteninge voor. Stening is een geslachtsnaam met de betekenis 'de lieden van de persoon Stene'. Het Oudfriese wer betekent hier 'perceel, grondbezit'.(1)
Warstiens ligt ZO van Leeuwarden, NW van Warten, NO van Wergea van waaruit het dorpje - dat aan een doodlopende weg ligt - te bereiken is. Het dorp grenst in het N aan de N31.
Terug naar bovenIn 1840 heeft Warstiens 6 huizen met 27 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 15 huizen met ca. 30 inwoners.
Terug naar bovenIn het gemeentearchief van Idaarderadeel is te vinden dat er in 1807 in Warstiens 6 huizen staan; 5 boerderijen en 1 arbeiderswoning. Er wonen dan 37 mensen, waarvan 20 kinderen en 3 "werkboden", wat zoiets betekent als knecht of meid. Veel land lag aan de overkant van het Langdeel. Er moest dus veel worden gevaren. Op de Schotanuskaart (1698-1718) stond nog geen boerderij over het Langdeel getekend. Eekhof tekent op zijn kaart (ca. 1840 ) Gerkama, eeuwenlang de enige boerderij tussen het Langdeel en Oebele-om sleat (nu Johannes Kooistra). Gerkama is in 1839 van de westkant naar de oostkant van het Langdeel overgebracht.
We weten door onderzoek in aldaar gevonden terprestanten dat er zo ongeveer rond het begin van de jaartelling al mensen in dit gebied over het Langdeel woonden. De grondvorm van een boerderij uit die tijd is blootgelegd en heeft prachtig historisch materiaal opgeleverd voor de geschiedenis van deze streek. De vele terpjes die in dit gebied zijn aangetroffen, bewijzen dat hier een flinke bevolkingsconcentratie is geweest, die in verbinding stond met die in het zuiden en noorden. Volgens de kronieken zijn de talrijke overstromingen van dit gebied er de oorzaak van dat er een einde kwam aam de bewoning aldaar. Vandaag de dag zijn in Warstiens zelf geen boerderijen meer in bedrijf. Er zijn 2 recreatiewoningen en 6 woningen permanent bewoond.
Terug naar boven- Verslag dialoogavond t.b.v. Omgevingsplan Leeuwarden Buitengebied Zuid m.b.t. Wergea en Warstiens (juni 2017).
Terug naar bovenRijksmonumenten
- Warstiens heeft 4 rijksmonumenten, zijnde de Hervormde kerk, het kerkorgel, het baarhuisje en hek, en boerderij Gerkema Zathe uit 1899 op Oeble Omwei 3.
Hervormde kerk
Onbegrijpelijk, schrijft Oepke Santema, dat zo'n kleine gemeenschap als die van Warstiens het in 1882 kon opbrengen een nieuwe kerk te laten bouwen. In de toren van de middeleeuwse voorganger heeft een zeer oude klok gehangen, die door de kerkvoogden bij de afbraak van de kerk rond 1880 is verkocht. De klok, waarvan men beweert dat die in 1252 is gegoten, is nu in het bezit van het Rijksmuseum te Amsterdam. Als het jaartal klopt, is deze klok een der oudste van Fryslân. In dat jaar was hier dus ook al een op een terp staande kerk. De vervangende luidklok werd door de Duitse bezetter gevorderd. Een nieuwe luidklok werd gegoten door Van Bergen te Heiligerlee. De tweede luidklok dateert uit 1607 en is van klokkengieter G. Gregori.
De huidige Hervormde (PKN) kerk (Buorren 5) dateert uit 1882. De eerste steen werd gelegd door kerkvoogd S. de Boer (inscriptie S.d.B. 1882). De zaalkerk is een ontwerp in eclectische stijl van de Leeuwarder architect H.H. Kramer. De toren van twee geledingen met ingesnoerde torenspits bevindt zich aan de oostzijde in plaats van de traditionele westzijde. Het eenklaviers orgel met combinatielade is in 1883 gemaakt door Bakker en Timmenga uit Leeuwarden.
De kerk is nog altijd in functie. In het fleurige kerkje wordt 2x keer per maand een dienst gehouden. Elke 1e en 3e zondag van de maand trekt een rij auto's en fietsers door het dorpje op weg naar de kerk. Ook Plaatselijk Belang gebruikt de kerk enkele malen per jaar voor een gezellige avond. Inmiddels hangen er in de toren weer twee klokken, die bij de geboorte en bij sterfgevallen worden geluid. Bij de geboorte van een jongen worden beide klokken geluid, bij de geboorte van een meisje slechts een. Het orgel is in 1999 gerestaureerd en de kerk in 2003. De kerk valt onder de Hervormde (PKN) Gemeente Wartengahe.
Terug naar boven- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Warstiens, met laagsteprijsgarantie!
Terug naar boven- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Warstiens.
Reactie toevoegen