Wernhoutsburg

Plaats
Buurtschap
Zundert
West-Brabant Baronie en Markiezaat
Noord-Brabant

Wernhoutsburg

Terug naar boven

Status

- Wernhoutsburg is een buurtschap in de provincie Noord-Brabant, in de regio West-Brabant, en daarbinnen in de streek Baronie en Markiezaat, gemeente Zundert.

- De buurtschap Wernhoutsburg valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Wernhout.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
Wernhout-grens, 1865 Wernhoutsbrug.

Naamsverklaring
Wernhoutsburg is genoemd naar een oude tolbrug aan de weg die oudtijds naar Wernhout voerde.(1)

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Wernhoutsburg ligt 3 km ZW van Wernhout, rond de Wernhoutseweg (Zundert-Wuustwezel (België)) en grenst in het Z aan België.

Terug naar boven

Geschiedenis

Een belangrijke economische factor voor deze omgeving was de aanleg van de Napoleonweg van Antwerpen naar Breda in 1812*. Deze liep dwars door Zundert, wat van groot belang zou worden, omdat alle post- en handelsroutes via Zundert zouden gaan lopen. Een van de bekendste vervoersbedrijven die met Zundert verbonden was, was Van Gend en Loos.
* Zie hierover ook bij Zundert > Geschiedenis.

Op 18 oktober 1796 huwde in Antwerpen Jan Baptist van Gend met Maria Loos. Van Gend was koetsier en Maria exploiteerde hotel De Kroon in Antwerpen. Die twee zaken vormden een logische combinatie; herberg en bodedienst. Van Gend en Loos, in goederen- en personenvervoer, is dus in het nietige Wernhoutsburg begonnen! Tengevolge van het gereedkomen van de Napoleonweg breidde Van Gend en Loos zich uit en op 1 september 1826 werd begonnen met de ritten tussen Antwerpen en Amsterdam. De scheiding Nederland-België bestond nog niet.

In 1830 kwam dit conflict tot uitbarsting, met als gevolg dat er een grens tussen de beide landen kwam te liggen die onder meer vlak bij Wernhout liep. Voor Van Gend en Loos, die in Nederland vertegenwoordigd werd door François Joseph Loos, was het zaak een kantoor bij de grens te hebben. Hij kocht in 1842 grond en liet er een gebouw neerzetten, dat er nog steeds staat. Er kwamen kantoren, stallen en koetshuizen en niet te vergeten: werkgelegenheid. Van Gend en Loos is tot voor kort altijd verbonden geweest met Wernhoutsburg.

Vandaag de dag liggen de oude kantoren, die dateren uit 1956, er wat triest en verlaten bij. Het drukke zware verkeer heeft een andere route gevonden. De weg, aangelegd onder Napoleon, heeft de postkoets, de diligence, de tram, auto’s, bussen en vrachtauto’s vele decennia lang gevoeld. De dorpen langs de weg hebben verschillende malen hun ongenoegen geuit over de levensgevaarlijke situaties. Daar is gelukkig een einde aan gekomen. Wernhout en Wernhoutsburg zijn weer rustig en leefbaar geworden. (28)

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Parc Patersven (Kleine Heistraat 16) was ooit het domein van mediterende paters en priesters in opleiding. Het ca. 30 ha. grote landgoed behoorde sinds begin 20e eeuw aan het imposante seminarie St. Vincentius a Paulo. Decennialang was het enorme terrein met ruim 5 ha. natuurvennen simpelweg in gebruik als tuin, totdat de paters er in de jaren zestig 'Camping Patersven' op begonnen.

"De meeste Bredanaars zullen ongetwijfeld deze camping nog wel kennen. Vooral in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw was dit een verblijf voor velen, waar het goed vertoeven was. Een camping uitstekend geschikt voor kinderen, want er was van alles aanwezig. Zoals speeltuin, een prachtig zwembad, een gezellige kantine, waar regelmatig wat te doen was en er was een groot ven, alwaar je met een rubberbootje aangenaam kon spelevaren. Een nadeel was er destijds wel aanwezig. In die tijd, toen de nieuwe weg naar Antwerpen er nog niet was, ging al het verkeer nog langs deze oude weg en je hoorde dan ook dag en nacht vooral de vrachtwagens er langs rijden. Dat niet alleen, maar ter plaatse van de grensovergang was er juist extra herrie in verband met de grote concentratie aan vrachtwagens, die zich bij de douane moesten melden. Doch, veel later werd dit probleem opgelost door die nieuwe weg en werd het een heel stuk rustiger. Uiteraard begon destijds iedereen met een tent. Die werd later vervangen door een caravan en het verblijf werd steeds aangenamer. Vooral bij mooi weer was het een fantastisch verblijf." (aldus Bredanaar Kees Wittenbols)

Maar ook daar kwam een eind aan. Rond 1995 is het hele campingterrein met de grond gelijk gemaakt en is er een luxe bungalowpark van gemaakt. Volgens de projectontwikkelaar kwam dat voort uit hogere eisen van de recreant. Er waren echter ook gezinnen die er al decennia stonden en het er goed naar de zin hadden. Het hele park ging echter tegen de vlakte en er verscheen een nieuw park met ca. 450 bungalows. Circa de helft wordt al jaren permanent bewoond. Een groot deel van de andere bungalows werd lange tijd verhuurd aan buitenlandse arbeiders, maar dat is nu weer afgenomen. Na jarenlange discussies is aanvankelijk besloten het park om te vormen tot woonwijk, en daarmee de permanente bewoning te legaliseren tot 6e dorpskern van de gemeente Zundert.

Bureau BVR heeft onderzocht welke ingrepen nodig zijn om van Patersven de zesde kern van Zundert te maken.
Het gaat daarbij ondermeer om:
• het maken van een dorpscentrum met basisvoorzieningen;
• het doortrekken van de Kleine Heistraat naar de Kalmthoutsebaan;
• het verplaatsen van de aansluiting op de Wernhoutseweg van de Bijltjesstraat naar de “calamiteiteninrit” van Patersven;
• het verbeteren van de waterhuishouding en de brandveiligheid;
• het verbeteren van de ontsluiting en het verbreden van de wegen;
• het vrijmaken van kavels op Patersven ten behoeve van parkeren en speelruimte;
• het differentiëren van het woningbestand door nieuwe woningtypes toe te voegen in het centrum, op de nog onbebouwde kavels en de nog uit te geven kavels (ter vervanging van de vrij te maken kavels).

Naar aanleiding van een initiatief van de huisjes-eigenaren uit 2013 om de impasse te doorbreken, is sinds 2014 gewerkt aan een bestemmingsplan om in het park zowel recreëren als permanent wonen toe te staan. Blijkens een uitspraak van de Raad van State d.d. augustus 2015 zou permanent wonen uiteindelijk toch niet worden toegestaan en zouden degenen die er nog wel permanent wonen, tot medio 2016 de tijd krijgen om andere woonruimte te vinden. Maar daarmee is dit dossier nog niet ten einde. Bijna een jaar later krijgt het weer een verrassende wending, want:

Recreatie én permanente bewoning op Parc Patersven in Wernhout wordt toch toegestaan. Dat heeft de Raad van State op 1-6-2016 besloten. Dit tot blijdschap van de meer dan 1.200 mensen die hier permanent willen blijven wonen. Ook de Commissaris van de Koningin in Brabant is er bij mee, en vindt dat de Raad van State uiteindelijk het juiste besluit heeft genomen. Hiermee bekrachtigt de Raad van State het besluit van de gemeenteraad van Zundert, die op 19 mei 2015 het bestemmingsplan Parc Patersven vaststelde, waarin recreatie én permanente bewoning middels een 'dubbelbestemming' mogelijk werd gemaakt.

Permanente bewoning op Parc Patersven was eerder niet toegestaan. De Vereniging van Eigenaren Parc Patersven (VEP) diende 17 maart 2013 een burgerinitiatief in, waarin ze de gemeente verzocht permanente bewoning op het park toe te staan. Dit was juridisch niet zonder meer mogelijk. Eerst moest de provincie Noord-Brabant de Verordening Ruimte aanpassen. Dit is in oktober 2014 gebeurd. Voorts stelde de gemeenteraad voorwaarden op, waaraan de VEP moest voldoen. In de navolgende periode zijn over alle voorwaarden goede afspraken gemaakt. Ook de financiering is rond: de benodigde gelden (circa 2 miljoen euro) zijn door de bewoners van Parc Patersven en de VEP bijeengebracht. Zie verder de site over Parc Patersven op de site van de gemeente Zundert, waar alle relevante documenten m.b.t. dit dossier van de afgelopen jaren bijeen zijn gebracht. Zie ook de site van VEP Patersven (= Vereniging van Eigenaren).

- Bestemmingsplan Parc Patersven (2015). Tegen het vastgestelde bestemmingsplan zijn diverse beroepen ingediend bij de Afdeling Bestuursrechtspraak Raad van State (ABRvS). Op 1 juni 2016 heeft de ABRvS uitspraak gedaan over het bestemmingsplan ‘Parc Patersven’. Hiermee is dit bestemmingsplan op 1 juni 2016 onherroepelijk geworden, met uitzondering van het plandeel betreffende perceel 336, dat als gevolg van het beroep alsnog de status ‘specifieke vorm van wonen - bewoning’ heeft gekregen. Dit is gedaan middels een zogeheten 'reparatieplan'.

Terug naar boven

Beeld

- Video/diaserie over de ontwikkeling van Parc Patersven te Wernhoutsburg door de jaren heen.

Reacties

(1)

Met een goede dosis doorzettingsvermogen en creatieve ideeën, kan er van dit Park een toonbeeld van ouderen bewoning worden gecreëerd.
Een goede band met de gemeente Zundert is van levensbelang en kan gezamenlijk leiden tot het ontwikkelen van een landelijk voorbeeld van hoe er met ouderen omgegaan kan worden... een gouden kans!

Reactie toevoegen