Status

- Wesch is een buurtschap in de provincie Limburg, in de streek Heuvelland, gemeente Eijsden-Margraten. T/m 1981 gemeente Noorbeek. In 1982 over naar gemeente Margraten, in 2011 over naar gemeente Eijsden-Margraten.

- De buurtschap Wesch valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Noorbeek.

- De buurtschap Wesch ligt grotendeels binnen de bebouwde kom van Noorbeek, maar heeft zelf geen plaatsnaamborden, zodat je slechts aan de gelijknamige straatnaambordjes kunt zien dat je er bent aangekomen.

Naam

In het Limburgs
De Wesj.

Oudere vermeldingen
De Wesch.

Naamsverklaring
De buurtschap is ontstaan rond de pittoreske en historische wasplaats bij de Brigidabron, de bron van het beekje de Noor. Vanaf Mheer gezien kruist de Noor de weg bij de ‘ingang’ van Noorbeek. Vandaar de plaatsnaam Wesch, dialect voor was(plaats). Het was in vroeger tijden de wasplaats van Noorbeek. “Mogelijk werd het water van de bron niet zozeer voor het wassen van textiel zelf gebruikt, maar meer voor het naspoelen daarvan. Het kalkhoudende harde water leent zich immers slecht voor het wassen. Uit Margraten is bekend dat met regenwater werd gewassen en met putwater werd nagespoeld” (aldus H.M.R. Heidendal in (15)).

Ligging

De buurtschap Wesch ligt rond de gelijknamige weg en de weg Mheerelindje, direct NW van het dorp Noorbeek. De buurtschap ligt verder ZO van het dorp Mheer, Z van het dorp Banholt, ZW van het dorp Reijmerstok, WNW van het dorp Slenaken en NO van de plaats 's-Gravenvoeren in België.

Statistische gegevens

De buurtschap Wesch omvat ca. 25 huizen en ca. 20 verlijfsaccommodaties, met ca. 60 inwoners.

Bezienswaardigheden

- Wesch is samen met de kern van Noorbeek, waar het aan grenst, sinds 1993 een beschermd dorpsgezicht.

- De Sint Brigidabron in de buurtschap Wesch is genoemd naar de patroonheilige van Noorbeek. Bij deze bron ontspringt het beekje de Noor. Het water komt hier met liters tegelijk uit de kalkrijke bodem. Het beekje watert af naar België. De mensen uit Noorbeek en de dichtstbijgelegen buurtschappen kwamen hier vroeger hun drinkwater halen. Dat deed men te voet, met twee emmertjes aan een ‘puthaam’ (juk). In het midden ziet u nog de plek waar vroeger de vrouwen hun was kwamen spoelen, om die daarna thuis in de (moes)tuin op de bleek te leggen. Nog vaag zichtbaar is de oude pompinstallatie aan de pilaar vlak bij de bron. Als u heel goed kijkt kunt u op de verticale ijzeren stang in de bronoverkluizing nog iets lezen van de oude tekst: “Sancta Brigida bit voor ons K N 1858”. (3116)

- Vakwerkboerderijen en -huizen.

- Wegkruis.