West-Graftdijk, aan het Noord-Hollands Kanaal
Hervormde kerk West-Graftdijk
West-Graftdijk is een dorp in de provincie Noord-Holland, in de streek Kennemerland, gemeente Alkmaar. T/m 31-7-1970 gemeente Graft. Per 1-8-1970 over naar gemeente Graft-De Rijp, in 2015 over naar gemeente Alkmaar.
Terug naar bovenOudere vermeldingen
1578 Graefdyeck ofte Vuylen Graft, 1639 Grafdyck, 1680 herdruk 1745 Graftdyck, 1750 West-Graftdyk, 1769 Westgraftdyk, 1839-1859 West Graftdijk.
Naamsverklaring
Betekent dijk 'waterkering' langs het water de Vuile Graft. De toevoeging West- ontstond ter onderscheiding van het later zo genoemde Oost-Graftdijk.(1)
West-Graftdijk ligt NW van het dorp Oost-Graftdijk, W van het dorp De Rijp, WZW van het dorp Graft, ZW van de dorpen Noordeinde en Grootschermer, Z van het dorp Driehuizen, ZO van de dorpen Zuidschermer en Heiloo en de stad Alkmaar, O van het tweelingmeer Alkmaardermeer-Uitgeestermeer en het dorp Akersloot, NW van het dorp De Woude en NNO van de dorpen Markenbinnen en Westknollendam.
Terug naar bovenIn 1840 heeft West-Graftdijk 74 huizen met 465 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 270 huizen met ca. 680 inwoners.
Terug naar bovenKerkelijk
De kerk van Graft was de oudste parochiekerk op het Schermereiland en was voor de reformatie gewijd aan de H. Bonifacius, terwijl er een Mariakapel van deze kerk te De Rijp stond. Voor de oprichting van deze kapel werd in 1467 verlof gevraagd. Na de hervorming bleven Graft, Oost- en West-Graftdijk en De Rijp een kerkelijke gemeente vormen. De gemeente bleef in deze vorm bestaan tot 1622, toen officieel de scheiding tussen Graft, Graftdijk van Graft enerzijds en De Rijp anderzijds op verzoek van de inwoners van De Rijp werd uitgesproken. De kerkelijke bezittingen bleven grotendeels bij Graft. In Oost-Graftdijk werd in 1641 een school gebouwd die tevens dienst kon doen als kerkje.
Op 1 augustus 1644 zenden de schepenen en vroedschappen van Graftdijk een verzoek aan de Keren Staten van Holland en West-Friesland om Graft en Graftdijk (Oost en West) kerkelijk te scheiden, omdat de afstand tussen de twee dorpen aanmerkelijk was en dit, vooral in de winter, veel ongemak gaf. Tevens waren de inwoners van Graftdijk (Oost en West) van mening dat ze met honderd belijdende leden zeker recht hadden op een eigen predikant. Dit wordt toegestaan en zo scheidt Graftdijk (Oost en West) zich af van Graft en het Noordeinde. Enkele jaren hierna wordt te Graft begonnen met de bouw van een nieuwe kerk. In ca. 1647 wordt te Oost-Graftdijk een nieuw kerkgebouw neergezet. Na de scheiding tussen Oost- en West-Graftdijk in 1649, wordt in 1651 in laatstgenoemd dorp de huidige kerk gebouwd. Zie verder het hoofdstuk Bezienswaardigheden.
Terug naar boven- Bestemmingsplan kleine kernen van de toenmalige gemeente Graft-De Rijp (Markenbinnen, Noordeinde, Oost-Graftdijk en West-Graftdijk) (2012).
Terug naar boven- West-Graftdijk heeft 1 rijksmonument, zijnde de Hervormde (PKN) kerk (Graftdijkplein 3). De kerk dateert uit 1651. Voor de voorgeschiedenis van deze kerk zie het hoofdstuk Geschiedenis. In 1792 en 1902 is de kerk gerestaureerd. In 1976 is er een nieuwe fundering met buispalen gemaakt. In 1995 is een algehele restauratie gereed gekomen. Het is een bakstenen gebouw, bestaande uit een schip en een 5/10 gesloten koor. Gedeelten van het muurwerk en de gehele westgevel zijn in 1902 vernieuwd. Een venster in het koor is gedicht. In de noordelijke koormuur bevindt zich een rondboognis. Onder in de zijgevels, even boven de grond, ellipsvormige ontlastingsbogen. Inwendig bezit de kerk een geverfd houten tongewelf en trekgebinten met korbelen. Verder een preekstoel, een geschilderd doophek met op de deur een gesneden bekroning waarin het wapen van Graft gehouden door twee leeuwen. Een koperen doopboog met cartouche-vormig schild waarop een haringbuis. Het kabinet-orgel is in 1906 gemaakt door Bakker en Timmenga voor de kerk van St. Annaparochie en in 1927 hier naartoe overgeplaatst. Verder bevinden zich er grafzerken uit 1600.
Als in 1807 West- en Oost-Graftdijk beide niet meer in staat zijn een eigen predikant te onderhouden, wordt besloten om toch maar weer met elkaar te gaan samen werken in combinatieverband. De beide gemeenten worden in 1955 opgenomen in de combinatie met Graft, De Rijp, Grootschermer, Driehuizen en Schermerhorn. Binnen deze combinatie wordt besloten om de twee gemeenten samen te voegen tot een Ned. Herv. Gem. Oost- en West-Graftdijk. Tegwnwoordig valt de kerk onder de Protestantse Gemeente Graft-De Rijp.
- West-Graftdijk heeft 39 gemeentelijke monumenten.
Terug naar boven- "In 1994 heeft een aantal Graftdijkers Stichting Het Plein opgericht. Aanleiding voor de oprichting van Het Plein was het besluit van 'hogerhand' dat de kerk van West-Graftdijk na een grondige verbouwing naast kerkdiensten van de Nederlands Hervormde Gemeente tevens als verenigingsgebouw dienst zou moeten doen, waardoor het gebouw ook voor multiculturele doeleinden beschikbaar zou zijn. Stichting Het Plein is hét centrum voor culturele activiteiten in West- en Oost-Graftdijk. Met veel enthousiasme programmeert de stichting jaarlijks zo'n acht voorstellingen voor jong en ouder en met voor elk wat wils.
Inmiddels zijn we meer dan 200 voorstellingen en evenementen verder en heeft Het Plein haar bestaansrecht meer dan bewezen. Ongeveer de helft van de inwoners van Oost- en West-Graftdijk is donateur en de voorstellingen worden goed bezocht. Het kerkje kenmerkt zich door een goede akoestiek en de dorpse sfeer zorgt ervoor dat bezoekers en artiesten er graag vertoeven. Ook excursies en familievoorstellingen doen het goed bij het publiek. Zeer populair is het jaarlijks terugkerende Sluisconcert in juni. Het Plein ontleent haar bestaansrecht aan de tomeloze inzet van een grote groep vrijwilligers. Wij heten je van harte welkom bij een van onze voorstellingen."
- Als het in de winter hard genoeg vriest, kun je schaatsen op de ijsbaan van IJsclub Oost- en West-Graftdijk. Van oktober t/m december gaan ze ook wekelijks schaatsen met de jeugd op kunstijsbaan De Meent in Alkmaar.
Terug naar boven- Boek hier je B&B e.d. in omgeving West-Graftdijk, met laagsteprijsgarantie!
Terug naar boven- Dorpshuis: - De ruime en lichte aula van de Vinckhuysenschool fungeert ook als locatie voor dorpsactiviteiten voor West-Graftdijk. Het Dorpslokaal is een prachtige ruimte met hoog plafond, mooie lichte glaspartij maar ook intieme hoekjes. Met faciliteiten als een podium, theaterverlichting, audiovisuele middelen, ruimte voor een theateropstelling, sanitair, keuken/bar en divers meubilair kunnen er diverse activiteiten worden georganiseerd. Stichting Dorpslokaal organiseert op eigen initiatief de activiteiten 'FRIS'-feesten voor de jeugd, filmavonden, Keez-avonden en Game nights. Het Dorpslokaal is ook te huur voor vergaderingen, feesten e.d.
- Onderwijs: - "Basisschool OBS Vinckhuysen in West-Graftdijk bestaat sinds 1939 en heette toen de openbare Centrale Lagere School. De school bestond toen uit twee lokalen en telde ongeveer 40 leerlingen. In 1972 vonden de leerlingen naar aanleiding van een project over archeologie op oude landkaarten de buurtschap Vinckhuysen. Toen bleek dat de school gebouwd was op de plek waar lang geleden de buurtschap Vinckhuysen lag. Dit was reden om een naamsverandering van de school aan te vragen. In 1974 werd de school officieel omgedoopt van Centrale Lagere School tot Vinckhuysenschool.
De Vinckhuysenschool is een dorpsschool waar onderlinge saamhorigheid en een veilig klimaat heerst. De school straalt een positieve sfeer uit, waar ouders en kinderen zich verbonden, welkom en vertrouwd voelen. De school biedt opbrengst-, handelings- en ontwikkelingsgericht onderwijs, met een solide zorgstructuur en met een rol voor ICT-toepassingen. Er is een pedagogische aanpak voor kinderen die uitvallen en opvallen. Er is een duidelijke rode draad in de schoolontwikkeling en er is structuur waarneembaar voor ouders en leerlingen. De school werkt met combinatieklassen. De school is schoon, fris, licht. Het schoolplein nodigt uit tot samen spelen en bevat groene speelellementen. Samen met de ouders werken wij aan de voorwaarden voor de ontwikkeling van het kind. We praten met de kinderen op een positieve manier. We houden rekening met de cognitieve- en sociaal emotionele verschillen tussen leerlingen."
Bijzonder is dat het 10-tal basisschoolkinderen uit de Z van West-Graftdijk gelegen buurtschappen Spijkerboor en Starnmeer dagelijks over het Vinkenhop (onderdeel van het Noordhollands Kanaal) wordt gezet. Dat gebeurt met een - tegenwoordig gemotoriseerde - roeiboot, die in de volksmond de 'schoolschuit' wordt genoemd. Dit is voor hen de snelste en ook de veiligste route. De jonge kinderen zouden anders op de fiets over de drukke N244 snelweg moeten. In een stichting regelen ouders de vaartochten, de vaarroosters en het onderhoud van de sloep, wat al generaties lang op deze manier gebeurt.
Reactie toevoegen