- Wierhuizen is een buurtschap in de provincie Groningen, in de streek Hoogeland, gemeente Het Hogeland. T/m 1989 gemeente Eenrum, in 1990 over naar gemeente De Marne, in 2019 over naar gemeente Het Hogeland.
- De buurtschap Wierhuizen valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Pieterburen.
- De buurtschap heeft witte plaatsnaamborden en ligt buiten de bebouwde kom.
- Niet te verwarren met de wierde Wierhuizen bij Appingedam.
Terug naar bovenIn het Gronings
Waaierhoezen of 't Ol Waaier.
De buurtschap Wierhuizen ligt W van het dorp Pieterburen, rond de Wierhuisterweg.
Terug naar bovenIn 1840 omvat de buurtschap Wierhuizen 23 huizen met 136 inwoners. Tegenwoordig heeft de buurtschap ca. 20 huizen met ca. 50 inwoners.
Terug naar bovenOorspronkelijk was dit een dorp. Zwaar getroffen door de Kerstvloed van 1717, is de kerk afgebroken. De restanten zijn gebruikt voor het herstel van de zeedijk. In 1673 is de parochie van Pieterburen gecombineerd met die van Wierhuizen, dat ook de kerk in Pieterburen ging gebruiken nadat door de kerstvloed van 1717 de dorpskerk was verwoest. Deze kerstvloed was een van de rampzaligste watersnoden die de provincie Groningen heeft getroffen. Na een dagenlange zuidwesterstorm draaide de wind in de Kerstnacht met orkaankracht naar het noordwesten. De dijken langs de kust - waaronder de Oude Dijk ten noorden van Pieterburen - werden voor een groot deel weggevaagd. Onbeschrijflijk groot was de ellende toen de zee zich weer terugtrok; in de hele provincie kwamen 2276 mensen om en werden 1560 huizen verwoest. Ook het dorpje Wierhuizen werd zwaar getroffen door de ramp; veertig mensen kwamen om, de kerk en zeventien huizen werden verwoest.
"In de morgen van 25 december stroomde het zeewater over alle dycken, verscheurende alles wat haar in den aanvall eenigsints tegenstand mogt geboden hebben. Vanaf de stadswallen zag een inwoner niets als waater, de huisen ende kerken daarin staande zijnde een droevige gesichte", aldus een verslag uit die tijd.
Terug naar boven- Zoals bij Geschiedenis vermeld, is de kerk van Wierhuizen al bijna drie eeuwen geleden verdwenen. Het kerkhof nabij Wierhuisterweg 24 (nog altijd in gebruik) is echter bewaard gebleven. Het kerkhof ligt prachtig in het Groningse landschap. In het vlakke, boomloze polderlandschap wordt het kerkhof al van verre gemarkeerd door de houtsingel langs de rand van de begraafplaats. Verweerde grafstenen memoreren de vroegere inwoners. De lege plek op het kerkhof markeert waar de kerk heeft gestaan.
Het 19e-eeuwse baarhuisje (in het Gronings: liekhoeske), dat diende als opslag voor de lijkbaar en het gerei van de grafdelver, heeft jarenlang in zeer vervallen staat verkeerd, maar is recentelijk door Stichting Oude Groninger Kerken gerestaureerd en ingericht als informatiepunt. Veel 19e-eeuwse baarhuisjes zijn inmiddels van de Groningse begraafplaatsen verdwenen, maar wie goed om zich heen kijkt, kan nog op een aantal plaatsen deze bescheiden, maar karakteristieke bouwwerkjes vinden.
In het baarhuisje hangt een bel. Waar hebben lijken nu een bel voor nodig? Welnu, dat zit zo: Het kwam vroeger nog wel eens voor dat personen te vroeg doodverklaard werden. De bel is daarom een speciaal voor schijndoden ontwikkelde constructie: mocht iemand onverhoopt wakker worden, kon diegene aan de bel trekken om de Wierhuister inwoners te laten weten dat ze nog niet van hem of haar af waren. Of dit in Wierhuizen daadwerkelijk weleens is voorgekomen, vermelden de archieven niet...
- In 2009 heeft de buurtschap bij wijze van kunstproject een nieuwe 'kerk' gekregen. Voor nadere informatie zie kunstproject kerk Wierhuizen.
Terug naar boven- Beginnend vanuit het baarhuisje op de begraafplaats van Wierhuizen heeft kunstenaarscollectief Andorra een wandelroute uitgezet die voert over trekker- en maaipaden langs landerijen. Een van de bezienswaardigheden is de rond 1718 gemaakte dijkovergang over een zogenoemde middendijk (slaper).
Terug naar boven- In 1988 is het boek 'Pieterburen, Broek, Wierhuizen: kijken naar en lezen over toen' verschenen.
Terug naar boven- Algemeen: - Reportage over buurtschap en verdwenen dorp Wierhuizen, in tekst en beeld, door Sanne Meijer.
- Belangenvereniging: - Dorpsbelangen Pieterburen, Broek en Wierhuizen.
- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Wierhuizen.
Reactie toevoegen