Wijckel

Plaats
Dorp
De Fryske Marren
Gaasterland
Fryslân

Wijckel-MSD-20110221-226923.jpg

Monumentaal pand in het dorp Wijckel

Monumentaal pand in het dorp Wijckel

Wijckel-MSD-20110221-226928.jpg

Wijckel, Hervormde (PKN) kerk

Wijckel, Hervormde (PKN) kerk

wijckel_gaasterlan-sleat_de_sanpoel_tjasker.2.jpg

Deze houten paaltjasker houdt het water in natuurgebied De Sânpoel in Wijckel op peil

Deze houten paaltjasker houdt het water in natuurgebied De Sânpoel in Wijckel op peil

wijckel_gaasterlan-sleat_de_sanpoel.3.jpg

Als je natuurgebied De Sânpoel in Wijckel gaat bezoeken, kun je op dit informatiepaneel lezen en zien wat er zo bijzonder aan is.

Als je natuurgebied De Sânpoel in Wijckel gaat bezoeken, kun je op dit informatiepaneel lezen en zien wat er zo bijzonder aan is.

wijckel_gaasterlan-sleat_menno_van_coehoornbos_it_fryske_gea_de_bijzondere_halskraag_bosanemoon.4.jpg

Wijckel, Menno van Coehoornbos, de bijzondere halskraagbosanemoon

Wijckel, Menno van Coehoornbos, de bijzondere halskraagbosanemoon

Wijckel

Terug naar boven

Status

- Wijckel is een dorp in de provincie Fryslân, in de streek Gaasterland, gemeente De Fryske Marren. T/m 1983 gemeente Gaasterland. In 1984 over naar gemeente Gaasterlân-Sleat, in 2014 over naar gemeente De Fryske Marren.

- Onder het dorp Wijckel valt ook de buurtschap Bargebek.

Terug naar boven

Naam

Inwoners
Een inwoner van Wijckel is een Wikeler.

In het Fries
Wikel.

Oudere vermeldingen
1132 falsum 2e helft 13e eeuw Wicle, 1412 Wijckel, 1487 Wyckel, 1505 Wickell.

Naamsverklaring
Men vermoedt hierin lo 'bos' met als betekenis 'bos van de persoon Wike'. Een samenstelling met wijk 'vestigingsplaats' is niet waarschijnlijk.(1)

Terug naar boven

Ligging

Wijckel ligt ZO van Balk, ZW van Sloten en grenst in het N aan het Slotermeer.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Wijckel 93 huizen met 470 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 250 huizen met ca. 630 inwoners.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Basisschool De Regenboog is na afloop van schooljaar 2012-2013 gesloten. De school werd echt te klein om nog te kunnen blijven voortbestaan. In dat jaar waren er nog slechts 5 leerlingen, met 3 leraren en 1 onderwijsassistent. De kinderen gaan nu naar basisschool Op 'e Terp in buurdorp Sondel. Alleen de jongste leerling – in groep 1 – kwam nog uit Wijckel, de andere kinderen kwamen in het laatste jaar uit andere dorpen in Gaasterland.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Wijckel heeft 3 rijksmonumenten.

- Wijckel heeft 5 gemeentelijke monumenten.

- De Hervormde (PKN) Vaste Burchtkerk (Menno van Coehoornweg 2) heet zo sinds 2004. De toren dateert uit de 15e eeuw en is in 1821 gerestaureerd. Voor de herbouw van het schip wordt het jaar 1671 genoemd, zoals ook wordt aangegeven door de jaartalankers op de toren. Het is ook mogelijk dat de kerk pas rond 1695 is herbouwd werd. In de kerk bevindt zich het praalgraf van Menno van Coehoorn (1641-1704). Het is ontworpen door Daniël Marot en gemaakt door beeldhouwer Pieter van der Plas. Er staan twee herenbanken. De grootste behoorde toe aan de familie Van Coehoorn. Het orgel dateert uit 1900 en is gemaakt door Bakker & Timmenga.

- Tjasker Zandpoel (Fries: Sânpoel) staat bij een parkeerplaats aan de N359. Het is een houten paaltjasker (windmolen met als functie poldermolen) uit 1975. De molen houdt het waterpeil van natuurgebied de Sânpoel op de goede hoogte. Eigenaar is Staatsbosbeheer.

Terug naar boven

Evenementen en activiteiten

- Tonielferiening de Bargebeck brengt jaarlijks in januari en februari een nieuw stuk op de planken.

- Als het in de winter hard genoeg vriest, kun je schaatsen op de ijsbaan van IJsclub van Coehoorn.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- De Sânpoel (De Zandpoel) is een langgerekt natuurgebied langs de provinciale weg vlakbij Wijckel, in beheer bij Staatsbosbeheer.

- Het Van Coehoornbos wordt beheerd door It Fryske Gea. Het bos heeft Franse invloeden. Vestingbouwkundige Menno baron van Coehoorn liet het in 1680 in de Franse geometrische formele stijl aanleggen. De rechte lanen deelden het bos op in keurige rechthoekige vakken. Later zijn er elementen van de Engelse landschapsstijl aan toegevoegd, waardoor het bos een wat vriendelijker aanzien kreeg. In het deel van het bos achter de kerk en de pastorie is in het voorjaar en de voorzomer een vrij rijke stinzenflora te vinden met vingerhelmbloem, bosanemoon met gevulde bloemen - de halskraag-anemoon - en veel daslook, adderwortel en gewone vogelmelk. De bomen in dit deel van het bos bestaan vooral uit gewone es en gewone esdoorn. Van de paddestoelen is de gewone morielje bijzonder.

Naast het open stuk, waar vroeger het buitengoed Meerenstein heeft gestaan en dat nu in gebruik is als ijsbaan, bestond het bos grotendeels uit eikenhakhout, dat geleidelijk is uitgegroeid tot opgaand bos. Langs de randen lopen fraaie singels van voornamelijk eik. Achter de plek van de oorspronkelijke buitenplaats ligt nog een heuveltje met oude lindebomen. Hier groeit veel lelietje-van-dalen. Er komen nogal wat vogelsoorten in het bos voor. Vlak achter het fraaie toegangshek zit in de hoge eiken een roekenkolonie. Andere broedvogels zijn Vlaamse gaai, grote bonte specht, pimpelmees, roodborst, winterkoninkje, zwartkop, tuinfluiter, braamsluiper, zanglijster, grote lijster, boomkruiper en ransuil. Andere dieren in het Van Coehoornbos zijn vleermuizen, waaronder de baardvleermuis, de rosse vleermuis, de laatvlieger en de ruige dwergvleermuis. In het bos bevindt zich een bewoonde dassenburcht. (© It Fryske Gea)

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Wijckel, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Wijckel (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Site van en over Wijckel.

- Belangenvereniging: - Vereniging voor Dorpsbelang Wijckel.

- Dorpshuis: - "Op 17 januari 2014 is, na een grondige verbouwing en uitbreiding, Dorpshuis Irene feestelijk heropend. Na de aftrap van de verbouwing op 13 juli 2013 was het grote moment eindelijk daar. Aan Sjoerd Wildschut de eer om de officiële handeling, het lint doorknippen, uit te voeren, onder het toeziend oog van het bestuur en de vele belangstellenden. Na deze handeling werd de champagnefles ontkurkt en was er, onder het genot van een drankje en lekkere hapjes, gelegenheid om de metamorfose van het dorpshuis met eigen ogen te aanschouwen. Namens Dorpsbelang ontving het bestuur van Irene uit handen van Rob Post een symbolisch geschenk; de schoolbel die jaren dienst heeft gedaan in de in 2013 helaas gesloten dorpsschool De Regenboog. Deze bel krijgt uiteraard een mooi plekje in het dorpshuis en zal nog menigmaal geluid worden voor 'de laatste ronde'. Het bestuur en de inwoners van Wijckel kunnen trots zijn op het eindresultaat en de inzet van de vele vrijwilligers die tot dit prachtige eindresultaat hebben geleid."

- Muziek: - "Fanfare Melodia Wijckel is een energieke en enthousiaste fanfare, opgericht in 1930. De fanfare omvat een A-orkest en een groep leerlingen. De fanfare zoekt in haar optredens en concerten steeds opnieuw de uitdaging. Doel is in haar optredens vooral te laten horen dat fanfaremuziek niet oubollig is. Iedere week op dinsdagavond van 19:45-21:45 uur repeteren de 38 leden, onder leiding van dirigent Jeanette Valkema, in dorpshuis Gebouw Irene. Melodia is onlangs gepromoveerd naar de 3e divisie. Ze zijn regelmatig te beluisteren in het dorp en omgeving, maar ook buiten de gemeentegrenzen treden zij regelmatig op."

- Sport: - Toen er in Wijckel nog geen sprake was van een georganiseerde sport, was er een groep meisjes dat wel eens een balspel speelde. Van deze groep kwam de vraag aan Plaatselijk Belang of er ook een club/vereniging kon worden opgericht. Vandaar dat in 1947 besloten is tot de oprichting van Korfbalvereniging De Tûke Goaiers, in de volksmond kortweg KV DTG. In het eerste jaar deelden de korfballers nog een 'trapveldje' met de voetballers bij de boerderij van de familie Swart aan de Jachtlustweg, maar al snel konden ze terecht in het Wijckeler Bos, waar ze nog altijd gevestigd zijn. De vereniging heeft ca. 80 lede. Ze draaien al jaren met 3 seniorenteams mee in de competitie en op dit moment ook met 5 jeugdteams. Dit lijkt op termijn uitgebreid te kunnen worden door de ruime selectie welpen die net begonnen zijn met hun eerste korfbalstapjes.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Wijckel.

Reactie toevoegen