Status

- Wilnis is een dorp in de provincie Utrecht, gemeente De Ronde Venen. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1988.

- Wapen van de voormalige gemeente Wilnis.

- De gemeente is per 8-9-1857 vergroot met de gemeente Oudhuizen. De (Hervormde) kerk van dit dorp is inmiddels opgegaan in de dorpskern van Wilnis, vandaar dat wij de resterende bebouwing van Oudhuizen buiten de dorpskern vandaag de dag beschouwen als buurtschap. Deze geografisch bijzondere situatie komt niet veel voor in ons land. Het enige vergelijkbare geval dat wij kennen is Willige Langerak bij Schoonhoven.

- Onder gemeente en dorp viel ook de buurtschap Westveen. Deze is bij de gemeentelijke herindelingen van 1989 echter overgegaan naar de Zuid-Hollandse gemeente Nieuwkoop en daarmee onder het dorp Woerdense Verlaat komen te vallen.

- 3e en 4e bijzondere grensbuurtschappen waren/zijn Driehuis, dat van oudher deels onder Wilnis en deels onder Mijdrecht viel, maar tegenwoordig in zijn geheel onder Mijdrecht valt, en Donkereind, dat grotendeels onder Vinkeveen valt.

- Verder vallen onder het dorpsgebied van Wilnis nog de buurtschappen Aan de Zuwe en Geer.

Naam

In het dialect
Willens.

Oudere vermeldingen
1085 vervalst ca. 1200 "Quadraginta houvas terram palustrem in Midreth", 1185 Wildenisse, 1334 Wilnesse, 1413 Wilnisse, 1426 Ruge Willens, 1573 Willes, 1584 en 1639 Willens.

Naamsverklaring
Het Oudnederlandse wildenisse* betekent 'wildernis, woeste grond', een afleiding met het suffix -nisse* van wild 'ongecultiveerd' ter aanduiding van het ruige en wilde gebied van vóór de veenontginning.(1)

Ligging

Het dorp Wilnis ligt in het NW van de provincie Utrecht en ligt O van het dorp Mijdrecht, ZO van het dorp Uithoorn, ZW van het dorp Vinkeveen, WNW van het dorp Nieuwer Ter Aa, NW van de dorpen Breukelen en Kockengen en NO van het dorp Woerdense Verlaat.

Statistische gegevens

In 1840 omvat de gemeente Wilnis 144 huizen met 1.214 inwoners, verdeeld in het gelijknamige dorp 113/1.041 (= huizen/inwoners) en de buurtschap Westveen 31/173. Tegenwoordig omvat het dorp ca. 2.800 huizen met ca. 7.000 inwoners.

Geschiedenis

In 1085 wordt voor het eerst begonnen met de ontginning van dit moerassige gebied, onder leiding van de kanunniken van Sint Jan. Er worden sloten gegraven die afwateren op de Kromme Mijdrecht, waardoor het waterpeil daalt. Het veen klinkt in, en zo ontstaat bruikbaar grasland. Als aan het einde van de middeleeuwen turf als brandstof wordt ontdekt, wordt het grasland uitgeturfd. Door het op deze wijze afgraven van de grond ontstaan o.a. de Wilnisse Plassen. Vanaf de 19e eeuw worden deze plassen drooggelegd door de droogmakerijen van de Eerste, Tweede en Derde Bedijking. Pas in 1925 wordt dit proces voltooid met de drooglegging van Wilnis Veldzijde.

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van Wilnis, kun je terecht bij Historische Vereniging De Proosdijlanden.

Bezienswaardigheden

- Wilnis heeft 8 rijksmonumenten.

- Wilnis heeft 24 gemeentelijke monumenten.

- De RK kerk H. Johannes de Doper staat in de rijksmonumentenlijst op Wikipedia (zie de link 2 alinea's hierboven) nog als zijnde vallend onder Wilnis, maar deze valt tegenwoordig onder Mijdrecht, en daarbinnen onder de buurtschap Driehuis, vandaar dat wij deze kerk, mét o.a. alle grensperikelen, aldaar hebben beschreven.

- Rond 1563 wordt in de buurt van de huidige Hervormde kerk (Koningin Julianastraat 23) de eerste kerk van Oudhuizen gebouwd. Kennelijk is deze kerk niet goed gefundeerd, want in 1611 valt de toren om. Doordat de toren het kerkgebouw zelf niet heeft beschadigd, hoeft alleen de toren opnieuw te worden opgebouwd. Die toren komt in 1613 gereed. Op 6 augustus 1876 wordt de kerk gesloten wegens bouwvalligheid. Dat is een juiste inschatting, want reeds op 16 augustus 1876 valt de toren met een hoop geraas boven op het kerkgebouw. In 1877 wordt de nieuwe, huidige kerk gebouwd. De gemeenteleden hebben de stenen van de oude kerk afgebikt; die zijn hergebruikt voor de fundering en een steunmuur van de nieuwe kerk.

De klok uit 1541, gemaakt door Jan Waghevens, heeft bij de instorting van de toren in 1876 een barst opgelopen, maar is wel geplaatst in de nieuwe toren van de huidige kerk. Door de uitbreiding van Wilnis in de loop der jaren, is de kerk van Oudhuizen in die dorpskern komen te liggen. Oudhuizen is daarmee geen dorp meer. De bebouwing van dat voormalige dorp voor zover gelegen buiten de bebouwde kom (= Oudhuijzerweg), beschouwen wij daarom nog als buurtschap Oudhuizen. De kerk is in 2010 gerestaureerd, na jarenlang lobbyen voor de benodigde fondsen. De belangrijkste zaken waren dat de houten fundering, die was aangetast door 'palenpest', is vervangen door een betonnen fundering, dat de versleten leien dakbedekking van de toren is vervangen, en dat de klok uit 1541 is gerestaureerd. - Site van de lokale Hervormde (PKN) Gemeente.

- De voorheen Gereformeerde, tegenwoordig PKN Ontmoetingskerk (Dorpsstraat 22) dateert uit 1912, en staat op de rijksmonumentenlijst vanwege het orgel. Het orgel is rond 1860 als opus 805 gebouwd door Henry Bevington & Sons te Londen voor een kerk in Birmingham. Rond 1910 wordt het overgeplaatst naar de Lady Margareth Church, Walworth, in Londen. In 1981 plaatst Martin Renshaw (Folkestone) het over naar Wilnis, waar het een Spiering-orgel uit 1920 vervangt. De firma Hendriksen & Reitsma (Nunspeet) heeft het Bevington-orgel in 2005-2006 gerestaureerd. - Website PKN Ontmoetingskerk.

- De Veenmolen ligt in de buurtschap Oudhuizen en wordt daarom aldaar beschreven.

- Het Oorlogsmonument bij Stationsstraat 15 in Wilnis is geplaatst in 2003, na de berging, in 2002, van een bommenwerper die op 5 mei 1943 neerstortte in een weiland, twee kilometer van de plaats van het monument. Bij de berging van de Vickers Wellington werden de stoffelijke resten van twee Canadese bemanningsleden gevonden. Een derde bemanningslid lag al sinds 1943 begraven op de begraafplaats achter de kerk, waarvan de ingang naast het monument is. De drie mannen: Robert Moulton, Joseph Thibaudeau en Joseph White, rusten nu achter elkaar op het kerkhof. In april 2019 heeft het wandelpad naast de spoorlijn de naam Robert Moultonpad gekregen. Over beide (oorlogsmonument en onthulling straatnaambord) vind je nadere informatie onder de link.

- Gevelstenen in Wilnis.

Jaarlijkse evenementen

- De Wilnisse Rommelmarkt (begin mei) wordt jaarlijks georganiseerd door Jeugdvereniging Op Weg. De opbrengst is telkens bestemd voor een ander goed doel. Een ludiek moment is altijd als om 9.30 uur bij de start een lint wordt doorgeknipt en iedereen naar de kramen rent.

- Op een dinsdag in juni wordt in Wilnis het jaarlijkse festijn Haringhappen gehouden. Voor het oude gemeentehuis nabij het oude dorpscentrum wordt het publiek in de gelegenheid gesteld om gratis haring te happen (max. 2 per persoon) en tevens te genieten van het alom bekende Shantykoor De Vinkeveense Turfschippes. De drankjes worden verzorgd door een mobiele tap van Café De Buurvrouw.

- Midzomerbraderie (op een woensdag in juni).

- De VBW (Vakantie Bijbel Werk) is een week vol activiteiten voor kinderen en tieners in de zomervakantie, waarbij ze de liefde van Jezus Christus door willen geven.

- Bij de Dorpsloop (hardlopen, augustus) kun je kiezen uit de afstanden 5 en 10 km.

- In week 33 (augustus) is er jaarlijks het Wilnis Festival. Vier dagen feest voor jong en ouder.

- De Najaarsmarkt Wilnis vindt plaats op Nationale Monumentendag (2e zaterdag in september). Het is een markt met ca. 100 kramen en een kleedjesmarkt.

Landschap, natuur en recreatie

- "Prachtige natuur en een avontuurlijke oversteek met een trekpontje over de Veldwetering. De provincie Utrecht heeft in het Galgenland ZO van de dorpskern van Wilnis een wandelverbinding dwars door de weilanden gemaakt, tussen de knooppunten 46 en 47 van het Wandelnetwerk Groene Hart. Speciaal voor rustzoekers en liefhebbers van weidevogels en kleurrijke planten in het veenweidegebied. Het trekpontje is aangelegd in natuurperceel Galgenland aan de Gagelweg (knooppunt 46). Je loopt door de prachtige natuur van Staatsbosbeheer, steekt met het pontje de Veldwetering over en wandelt via het grasland van een agrariër richting de Veenkade (knooppunt 47). Of andersom natuurlijk.

Het trekpontje komt voort uit het Convenant Groot Wilnis-Vinkeveen. Dat heeft de provincie in 2010 gesloten met 9 gebiedspartijen, om dit veenweidelandschap te behouden en verder te ontwikkelen. Ook recreatie hoort daarbij. Het convenant is onderdeel van de Agenda Vitaal Platteland (AVP) van de provincie Utrecht. De provincie werkt aan een krachtig en vitaal landelijk gebied, met een goede balans tussen natuur, landbouw, water, cultuurhistorie, landschap en recreatie. Een gebied waar iedereen nu, maar ook in de toekomst van kan genieten en waar ondernemers blijvend een gezond bedrijf kunnen runnen. De AVP is daarbij een belangrijk middel.

Om de opening van de nieuwe wandelverbinding te vieren, is een limerick-wedstrijd gehouden. Winnaar is Jan van der Torre uit het dorp. Zijn limerick is geplaatst op het bankje vlakbij het pontje. Daar kunnen wandelaars met de volgende woorden in het achterhoofd even uitblazen en genieten van het uitzicht: 'Ik sta op een pontje in Wilnis / De natuur is hier stil, er is niks mis / Het is daarom heel fijn / Om hier soms te zijn / Even weg van de appjes en nieuwsclicks'." (bron: Provincie Utrecht, 5-7-2019)

- De Oude Spoordijk N van en parallel aan het dorpslint van Wilnis is voor natuurliefhebbers een heerlijk uitje: een fraai grindpad met uitzicht op weilanden en wuivend riet, waar wandelaars nog af en toe lekker door de modder moeten stampen. In de nabijheid is een nieuwe wijk gekomen, De Maricken, daarom wil de gemeente medio 2019 'halfverharding' op het pad aanbrengen, zodat het vanuit de nieuwe wijk ook een goede fietsverbinding is naar Mijdrecht. Een deel van de omwonenden is er echter niet blij mee en is een petitie gestart in een poging de halfverharding tegen te houden. "Want er kan dan nog wel gewandeld worden, maar met fietsers en straatverlichting raak je toch een stuk van de rust en de stilte kwijt", zo stellen zij. De gemeente stelt daar tegenover dat de fietsstrook smal wordt (zodat het niet interessant is voor groepen wielrenners), het grootste deel van de breedte blijft wandelpad, er komt een bloemrijke berm, en een hegje tussen het fiets- en het wandelpad. De gemeente denkt de wandelaars hier al met aleen heel eind in tegemoet te komen. Wordt vervolgd dus... (bron en voor nadere informatie zie de tekst en de video- en audioreportages op RTV Utrecht, 11-6-2019)

- De Wilnisse Zuwe is een oud pad dat dwars door het oorspronkelijke veenmoeras liep. In de middeleeuwen is het moeras geschikt gemaakt voor het telen van voedsel. De ontginning verliep cirkelvormig, omdat hier destijds een reusachtig rond veenkussen lag. Op een vaste afstand van de ontginningsbasis zijn dorpen als Vinkeveen en Wilnis gebouwd. De huidige polders worden gebruikt door melkveehouders en zijn ook geliefd bij weidevogels. Westelijk van de Wilnisse Zuwe ligt een van de diepste polders van Nederland: polder Veldzijde. Ze ligt 6,5 meter onder NAP, omdat hier vroeger turf voor brandstof is afgegraven. In de polder zijn nu moderne melkveebedrijven actief.

Polder Veldzijde is verder bijzonder rijk aan weidevogels. Boeren beschermen hun nesten door bijvoorbeeld nestbeschermers te plaatsen. Zo vertrappen de koeien de eieren niet. Door bepaalde grasstroken pas later in het seizoen te maaien, kunnen de weidevogels makkelijker schuilen en voedsel vinden. Het land oostelijk van de Wilnisse Zuwe is nooit afgegraven voor turf. Deze Bovenlanden liggen dan ook beduidend hoger en tonen nog mooi de middeleeuwse ontginningsstructuur. De koeien in het gebied kunnen rekenen op moderne stallen. Bij een bepaalde temperatuur, wind en vochtigheid gaan mobiele stalwanden automatisch open en dicht. Dit schept een ideaal stalklimaat. Melkrobots melken de dieren en meten tegelijkertijd gegevens over bijvoorbeeld hun gezondheid. (bron: informatiepaneel van Agrarische Natuurvereniging ANV De Utrechtse Venen ter plekke)

- In 2011 is het Toetsingsadvies Natuurontwikkeling Wilnisse Bovenlanden verschenen. De provincie had om een advies op de Milieu Effect Rapportage (MER) gevraagd om in dit gebied natuur te kunnen ontwikkelen als onderdeel van de Ecologische Hoofdstructuur. De Wilnisse Bovenlanden heeft een belangrijke verbindende functie tussen de Nieuwkoopse Plassen en de Vinkeveense Plassen. Het valt in zijn geheel binnen de herijkte Ecologische Hoofdstructuur en heeft als hoofddoelstelling natuur. Het gebied ligt ten zuiden van Mijdrecht en Wilnis in gemeente De Ronde Venen. Het is land dat hoger ligt dan de omringende polders. Dit komt doordat tijdens vroegere ontginning van het veen de Bovenlanden niet en het omringende land wel is afgegraven. Het gebied gaat beheerd worden door 'natuurondernemers'. Dat zijn agrariërs die natuurdoelen realiseren in combinatie met een melkveebedrijf. Hier hoeven boeren dus niet te wijken voor natuur, maar hebben zij zelf een belangrijke rol in het beheren van natuur.

Otterpassages
"In oktober 2021 heeft de provincie Utrecht twee otterpassages aangelegd bij de Ingenieur Enschedeweg (N212) in gemeente De Ronde Venen. Otterpassages zorgen ervoor dat de dieren zich kunnen verplaatsen zonder de weg te hoeven oversteken. De werkzaamheden betroffen de aanleg van twee drijvende otterpassages, inclusief bijbehorende hekwerken die ervoor zorgen dat de otters niet de weg op lopen maar gestuurd worden richting otterpassage. Het betreft een
otterpassage bij de kruising van de Ingenieur Enschedeweg met de Mijdrechtse Dwarsweg in Wilnis, en een otterpassage bij de kruising van de Ingenieur Enschedeweg met de Provincialeweg (N201) in Waverveen.

Terug van weggeweest. De otter is een karakteristieke diersoort voor de waterrijke delen van Nederland. De otter leeft van vis, waaronder rivierkreeften. Door watervervuiling en natuurverstoring zijn de otters uit Nederland verdwenen. Dankzij de aanpak van de watervervuiling en natuurontwikkelingsprojecten ontstonden er nieuwe kansen voor de otters. Het in 2002 gestarte herintroductieprogramma in het noorden van ons land is zo succesvol dat de otter nu ook weer beperkt voorkomt in de Oostelijke Vechtplassen, in het grensgebied van Zuid-Holland en de Nieuwkoopse plassen en in het westelijke deel van de provincie Utrecht. Het zijn nog maar kleine aantallen, maar het begin is er.

Vergroten leefgebied. De grootste bedreiging voor de otter is op dit moment het verkeer. Wanneer dieren zich naar een nieuw leefgebied verplaatsen, steken ze wegen over met de kans op aanrijdingen. Rijkswaterstaat en de provincie Utrecht hebben vooruitlopend op de komst van de otter de afgelopen jaren al faunapassages aangebracht bij de oevers van het Amsterdam–Rijnkanaal bij Nigtevecht en Breukelen, de A2 bij Vinkeveen, de A12 bij de Wiericke, de N212 bij Wilnis en de N201 door de Vinkeveens Plassen. Ook gemeenten en waterschappen zijn actief met de aanbreng van faunarasters en tunnels voor de otter bij de watergangen onder de lokale wegen. De nieuwe passages in Wilnis en Waverveen vormen hierop een verder aanvulling om de otter in de provincie Utrecht een zo groot en veilig mogelijk leefgebied te bieden." (bron: Provincie Utrecht, oktober 2021)

Faunapassaga 'Aan de Zuwe'
In 2014 is faunapassage 'Aan de Zuwe' gerealiseerd, onder de provincialeweg N212 tussen Wilnis en Woerden. Deze faunapassage maakt deel uit van de ecologische verbinding tussen de natuur in de Wilnisse Bovenlanden en de polder Groot Wilnis-Vinkeveen en biedt een veilige oversteek voor diersoorten als de otter, de noordse woelmuis en de ringslang. "Vrijwilligers van natuur- en milieuvereniging De Groene Venen hebben in de herfst van 2019 ottersporen aangetroffen bij de faunatunnel onder de Ir. Enschedeweg (de N212). De otter, een karakteristieke diersoort in dit gebied, is hoogstwaarschijnlijk vanuit Nieuwkoop de provincie Utrecht in gezwommen. De otter vraagt voor zijn leefgebied voldoende rust, ruimte, schoon water, dekking in het landschap en een rijk en gevarieerd voedselaanbod. De weg voor de otter ligt nu open richting de natuur in de Demmerikse polder, Vinkeveense Plassen, Waverhoek en de Botshol en wellicht zelfs verder via de ecopassage van Rijkswaterstaat onder de A2 richting Loenersloot en Nigtevecht. De provincie Utrecht heeft in haar Natuurvisie de 'natuurparels' op de kaart gezet. Dit zijn gebieden waar de provincie inzet op extra maatregelen om bedreigde dier- en plantensoorten te beschermen. De otter is daarbij een karakteristieke diersoort van de moerassen en de grote rivieren met hun uiterwaarden. De otter is de kroon op het natuurwerk dat door de provincie Utrecht hier samen met betrokken partijen (Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten, de agrarische collectieven, Rijkswaterstaat, gemeenten, De Groene Venen en Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht) is uitgevoerd." (bron: Provincie Utrecht, november 2019)

Waterkwaliteitsscherm beschermt Vinkeveense plassen tijdens droogte
"Het is droog in Nederland. Door klimaatverandering komen er steeds langere droge periodes voor, die soms al in het voorjaar beginnen. Hierop moeten waterschappen inspelen. Waterschap Amstel, Gooi en Vecht opende daarom in mei 2022 het waterkwaliteitsscherm Z van Wilnis (video), bij de Oudhuizersluis, op de 'kruising' van de waterlopen Geer en Kromme Mijdrecht. Een scherm dat de Vinkeveense Plassen en omliggende polders tijdens droge periodes voorziet van kwalitatief goed water. Bea de Buisonjé, dagelijks bestuurder bij Waterschap Amstel, Gooi en Vecht: “Als waterschap is het belangrijk om te anticiperen op droge periodes. Het waterkwaliteitsscherm gaat ons hier bij helpen. Het scherm zorgt in tijden van droogte dat zoet en voedselarm water naar onder andere de Vinkeveense Plassen en omliggende polders wordt gestuurd. Op deze manier helpen we de waterkwaliteit in het gebied ten zuiden van de Amstel te verbeteren.” Voorgaande jaren werd dit opgelost met een tijdelijke damwand waardoor pleziervaart er niet meer doorheen kon. De Buisonjé: “Nu kan de pleziervaart het scherm met een druk op de knop zelf openen.”

Waarom een waterkwaliteitsscherm? Een permanente oplossing. In droge periodes draait de stroomrichting in het zuidelijke gedeelte van de Amstel om. Waardoor rivier de Amstel die normaal van zuid naar noord stroomt, van noord naar zuid gaat stromen. Hierdoor komt er in het zuidelijk deel van de Amstellandboezem relatief zout en voedselrijk water, wat slecht is voor de natuur. We willen echter voorkomen dat dit zoute voedselrijke water terecht komt in natuurgebieden, zoals de Vinkeveense Plassen. Maar ook dat het terecht komt in de omliggende agrarische gebieden. De Buisonjé: “Met het waterkwaliteitsscherm bij Wilnis hebben we een permanente oplossing gebouwd. Het scherm heeft een sluisdeur die dichtgezet kan worden op het moment dat de waterkwaliteit achteruit dreigt te gaan. Het scherm heeft ook een pomp om zoet en voedselarm water vanaf het Amsterdam-Rijnkanaal actief naar de Kromme Mijdrecht te duwen. Deze pomp is visvriendelijk. De vis kan beide kanten op zwemmen.” Hoe deden we dat vroeger? In de droge zomers van de afgelopen jaren (2018, 2019 en 2020) hebben we als waterschap de beslissing moeten nemen in het zuidelijk deel van de Amstellandboezem een tijdelijke damwand en pompen te plaatsen. Dit om het brakke en voedselrijke water te blokkeren. Hierdoor moest de pleziervaart omvaren en konden de vissen niet verder zwemmen." (bron: Waterschap Amstel, Gooi en Vecht, mei 2022)

Beeld

- Oude foto's en ansichtkaarten van Wilnis op Facebook.

Links

- Belangenorganisatie: - Wilnis Klopt werkt aan behoud en verbetering van het hele dorp als een veilige, vriendelijke en leefbare woon-, werk- en leefgemeenschap.

- Dorpshuis: - Dorpscentrum Willisstee biedt de inwoners van Wilnis een goed geoutilleerde gelegenheid voor sportieve, recreatieve en sociaal-culturele evenementen. Ook voor familiefeesten is het dorpscentrum zeer geschikt. Centraal gelegen tussen Vinkeveen en Mijdrecht en gemakkelijk te bereiken. Ruime gratis parkeergelegenheid. Voorzieningen voor senioren en gehandicapten. Grote sporthal, diverse grote en kleine zalen, foyer en vergaderruimte. Bibliotheek, Buurtkamer* en Yogastudio inpandig aanwezig.

* Lijkt het je leuk om anderen uit jouw buurt te ontmoeten? Kom dan naar Buurtkamer Wilnis voor bijvoorbeeld een (gratis) kopje koffie of thee, een praatje, het leggen van een kaartje of een ander spelletje. Jouw eigen in breng is ook welkom! Wanneer? Elke dinsdag en donderdag van 10.00-12.00 uur. Lunchen op dinsdag van 12.00 tot ongeveer 13.00 uur is ook mogelijk. Kosten: 5,00 euro. Opgeven kan in de Buurtkamer. Als je vervoer nodig hebt, kun je bellen met het Servicepunt: tel: 0297-587600.

- Muziek: - Muziekvereniging Viribus Unitis (= 'met vereende krachten') kent al vanaf de oprichting in 1927 een fanfareorkest. Een fanfareorkest kenmerkt zich als een orkest met hoofdzakelijk koperblaasinstrumenten. Daarnaast heeft het orkest een houtregister dat wordt gevormd door saxofoons. Uiteraard beschikt het orkest ook over een uitgebreid assortiment slagwerk. Het melodievoerend instrument is de bugel. Daaromheen klinken trompetten, trombones, hoorns, baritons, tuba’s en bassen. Het fanfareorkest heeft ca. 50 muzikanten, in leeftijd variërend van 10 tot boven de 70 jaar. Sinds 2009 komt het orkest uit in de eerste divisie van de Koninklijke Nederlandse Federatie van Muziekverenigingen (KNFM). Dat resultaat is behaald door een reeks voorafgaande promoties sinds 1982. In 2008 werd het orkest kampioen in de 2e divisie tijdens het Nederlands Fanfare Kampioenschap.

- Sport: - Voetbalvereniging CSW is opgericht in 1946 en voetbalt in seizoen 2017-2018 in de 1e klasse zaterdag. CSW speelt - met 32 heren-/jongensteams en 17 dames-/meidenteams - in het centrum van Wilnis en is een echte dorpsclub. Vele vrijwilligers zorgen voor een ouderwetse voetbalzaterdag met een supergezellige 'derde helft'. En daar zijn ze trots op!

- IJsclub Nooit Gedacht in Wilnis is sinds de oprichting in 1917 uitgegroeid van natuurijsclub tot de schaatsvereniging van De Ronde Venen. Met bijna 300 actieve leden en ruim 600 donateurs staan ze midden in de samenleving. De hele winter worden schaatslessen en -trainingen aangeboden op de kunstijsbanen in de regio en bij betrouwbaar natuurijs is de eigen natuurijsbaan aan de Herenweg beschikbaar. In de zomer wordt de training voortgezet op het veld en op de racefiets. Ter gelegenheid van het 100-jarig jubileum in 2017 hebben ze een aantal bijzondere activiteiten ondernomen, zoals het jeugdschaatsfestijn met ruim 850 kinderen, een groot clubkampioenschap, een eeuwfeest en het samenstellen van een jubileumboek.

- Hengelsportvereniging HSV Wilnis is opgericht in 1971. De vereniging heeft visrechten in een groot gebied rond het dorp. In dit filmpje laten ze zien waar je kunt vissen tussen Vinkeveen en Donkereind (volgens ons is dat dan Demmerik ;-)

- Wielerteam Trappers Wilnis heeft ca. 19 leden. Het is een vriendenploeg die deels op de weg rijdt, deels offroad. Het weekend wordt benut om een rondje te rijden.

- Veiligheid: - WhatsApp Buurtpreventie Wilnis.

- Bedrijfsleven / ondernemen: - Ondernemersvereniging Wilnis.

- Duurzaam agrarisch ondernemen: - "Een aantal Utrechtse melkveehouders is met hulp van de provincie aan de slag gegaan met energieneutraal ondernemen. Het bedrijf van de familie Peek uit Wilnis was een van de deelnemers van het proefproject. “We hebben ingezet op energiebesparing en elektrificatie van ons bedrijf”, aldus boerin Willeke Peek. Willeke legt uit hoe ze zijn gestart met besparen: “Eerst is door metingen bepaald welke apparaten de meeste energie verbruiken op ons bedrijf. Met die informatie zijn we aan de slag gegaan met aanpassingen in de systemen en werkwijzen.” Met alleen besparen werd het bedrijf van de familie Peek niet energieneutraal. Daar is ook energieopwekking voor nodig. “We hebben gekozen voor het bijplaatsen van een mini-windmolen, want we hadden al 268 zonnepanelen voor de start van het project. Wanneer er minder zon is, is de opbrengst van wind vaak hoger”, licht Willeke toe over de aanpak van het familiebedrijf.

De praktijkervaringen van deelnemende boeren zijn opgetekend in een rapport en overhandigd aan gedeputeerde Landbouw Hanke Bruins Slot. De onderzoeksperiode, die de provincie mogelijk heeft gemaakt, bracht een aantal duidelijke aandachtspunten naar voren. Verduurzamen begint met zicht op het verbruik. In een melkveehouderij is onder meer elektriciteit nodig voor het melken, de reiniging en verlichting. Door doordacht te besparen in het bedrijfsproces, kan een melkveehouder zijn energieverbruik bijna halveren. Gedeputeerde Bruins Slot: “Mooi dat de mensen van de voorbeeldboerderij in Wilnis en elders bereid zijn geweest om hun nek uit te steken en dat we daar nu lessen uit kunnen trekken. Het is belangrijk dat de agrarische sector verduurzaamt, maar een goed verdienmodel is wel een voorwaarde.” Wil je weten wat je kunt doen als agrarisch ondernemer om je elektriciteitsverbruik te verminderen en/of om zelf energie op te wekken? Utrecht-West heeft samen met Gebiedscoöperatie O-gen onderzocht wat er kan, wat er nodig is, wat het kost en wat het oplevert. Met inbreng van onder meer Projecten LTO Noord en het Centrum voor Landbouw en Milieu in de provincie Utrecht is innovatiekracht gebundeld en zijn kennis en ervaring geborgd voor de toekomst. Onder de link vind je tips en informatie voor het opzetten van een energieneutrale melkveehouderij." (bron: Provincie Utrecht, februari 2020)

• 1. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)