Wirdum (Groningen)

Plaats
Dorp
Eemsdelta
Hoogeland
Groningen

Wirdum (Groningen)

Terug naar boven

Status

- Wirdum is een dorp in de provincie Groningen, gemeente Eemsdelta. T/m 2020 gemeente Loppersum.

- Onder het dorp Wirdum vallen ook de buurtschappen Eekwerd, Eekwerderdraai en Wirdumerdraai.

Terug naar boven

Ligging

Wirdum ligt ZO van Loppersum, W van Appingedam en grenst in het Z aan het Damsterdiep en Rijksweg N360 (Groningen-Delfzijl).

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Wirdum 71 huizen met 387 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 200 huizen met ca. 500 inwoners. In een andere bron lezen we een getal van ca. 300 inwoners. Welke van de twee de juiste is, is ons vooralsnog niet bekend.

Terug naar boven

Geschiedenis

De oudste bewoning van Wirdum dateert uit ca 200 v.Chr. In die tijd was er een stijging van de zeespiegel en om zich te wapenen tegen overstromingen ging men zijn erf ophogen. Hier ontstonden later de grote dorpswierden. Ondanks afgravingen, kleiwinning voor steenfabrieken en ruilverkavelingen is er nog veel van het oude wierdenlandschap en zijn geschiedenis te herkennen. Rond 1840 begon men met het afgraven van de Groninger wierden. De grond was door de eeuwenlange bewoning erg vruchtbaar en kon goed als mest worden verkocht aan de veenkoloniën, een streek met arme grond. Het afgraven van de westelijke wierde begon rond 1900. De grond werd met kiepkarretjes over een smalspoor naar het wiergat aan het Wirdumer Maar gebracht, waar het in kleine scheepjes werd geladen die het naar de veenkoloniën brachten.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Basisschool OBS De Wirdumerklimmer in Wirdum is na afloop van schooljaar 2015/2016 gesloten. Dit terwijl de school nog maar drie jaar daarvoor was ontstaan na een fusie van de basisscholen De Wirdumerdraai in het dorp en De Klimop in het ZW gelegen buurdorp Garrelsweer. Ondanks de vele schouders die eronder zijn gezet, sprak Stichting Openbaar Onderwijs Marenland in juni 2015 al over een mogelijke sluiting. Toen bleek namelijk dat relatief veel ouders uit beide dorpen de voorkeur gaven aan grotere scholen in Loppersum en Appingedam. Omdat een grote groep leerlingen uit groep 8 na schooljaar 2015/2016 de school zou verlaten, bleven er, zo bleek op een ouderavond in maart 2016, maximaal 15 kinderen over (wat ver onder het landelijke absolute minimum van 23 is). Daarvan twijfelden nog vijf ouders. Slechts één kon met zekerheid zeggen dat haar kind zou blijven. Marenland hakte daarom op 1 april 2016 de knoop door. De Wirdummerklimmer was een dependance van de Beatrixschool in Loppersum. Die is met CBS Roemte en Kids2B verder gegaan in het nieuwe Kindcentrum Loppersum: een van de drie kindcentra in het nieuwe Scholenplan, waarbij 11 schoolgebouwen in de gemeente de komende jaren moeten worden versterkt en verduurzaamd. Door de opheffing is het schoolgebouw in Wirdum terug aan de gemeente 'vervallen'. De herbestemming van het pand is ons nog niet bekend.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Wirdum heeft 6 rijksmonumenten, zijnde de Hervormde kerk, de Oldambster boerderij uit 1855 op Rijksweg 31, boerderij Alkumaheerd uit 1807 op Wirdumerweg 1, boerderij Sybellemaheerd uit 1870 (herbouw) op Stadsweg 2, en 2 archeologische monumenten (zijnde een terrein met twee wierden in het dorpscentrum, en een wierde en/of borgterrein aan de Kerkeweg).

- De Hervormde kerk van Wirdum (Kerkeweg 24) is een op een wierde gelegen zaalkerk uit het begin van de 13e eeuw. De kerk had oorspronkelijk een romaans karakter. De noordwand heeft nog het meest het oorspronkelijke karakter bewaard. De ramen aan de zuidzijde en in de oostelijke sluitwand zijn later aangebracht en dragen een gotisch karakter. De kerk had oorspronkelijk aan de westzijde een toren die in 1878 is afgebroken en vervangen is door een dakruiter. Het kerkorgel van Petrus van Oeckelen is, na zijn dood, in 1879 afgebouwd en geplaatst door zijn zoons. Bij restauraties zijn de oorspronkelijke muurschilderingen weer zichtbaar geworden. Het betreft een afbeelding uit circa 1400 van Christus op de troon (als Majestas Domini). Ook is er een afbeelding van de heilige Barbara. In de kerk liggen de grafstenen van leden van de familie Froma, bewoners van de Fromaborg. Een van hen, Ballo Froma, was de voogd van de 16e-eeuwse Groninger kroniekschrijver Abel Eppens. In 1981 is de kerk overgedragen aan Stichting Oude Groninger Kerken (SOGK).

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Wirdum (online te bestellen).

Terug naar boven

Links / voorzieningen / verenigingsleven

- Algemeen: - Site van en over Wirdum.

- Nieuws: - "Dorpskrant 'Rondom Wirdum' biedt al 35 jaar nieuws en informatie voor en over ons dorp en omstreken. De krant wil een platform zijn voor iedereen en elke vereniging en instelling die een positieve bijdrage wil leveren aan het Wirdumer dorpsleven. De krant verschijnt vier keer per jaar met artikelen over en interviews met dorpsgenoten, achtergrondverhalen bij het nieuws, ontwikkelingen met betrekking tot de versterking en dorpsvernieuwing. We werken ook samen met de website van Dorpsbelangen; al het actuele nieuws, fotoreportages, aankondigingen van evenementen en vergaderingen, alsmede een doorlopende agenda daarvan plaatsen we ook op de website. De dorpskrant wordt gemaakt door een team van vrijwilligers. Daarnaast zijn er nog andere Wirdumers die regelmatig kopij aanleveren. De krant wordt bezorgd in het dorp en in de buurdorpen Garrelsweer en Loppersum. Een gewoon abonnement of een e-abonnement kost € 5,- per jaar. Buiten het dorp wordt een porto- of bezorgtoeslag in rekening gebracht."

- Belangenorganisatie: - Het doel van Dorpsbelangen Wirdum is het behartigen van de belangen van de Wirdumer gemeenschap in de meest ruime zin van het woord.

- Dorpshuis: "Sinds 1972 hebben we in ons dorp dorpshuis het Dörpshoes. Een gebouw waar particulieren, verenigingen, stichtingen en andere organisaties op maatschappelijk, levensbeschouwelijk, recreatief en cultureel gebied voor hun activiteiten gebruik van kunnen maken. Het Dörpshoes heeft in de loop der jaren bewezen een belangrijke functie te hebben in de Wirdumer gemeenschap. Onze eigen 'dorpse huiskamer' waar iedereen terecht kan voor tal van activiteiten. Het Dörpshoes wordt beheerd door Stichting Dorpshuis Wirdum. Het wordt volledig door vrijwilligers gerund. Naast het bestuur zijn er bar- en schoonmaakvrijwilligers actief in het dorpshuis. Het Dörpshoes is open als er een activiteit is. Op vrijdagavond in de even weken (als de grijze afvalcontainer bij de weg moet) is er vanaf 20.00 uur café en is de schietclub actief, dan is iedereen welkom. Het Dörpshoes is ook te huur voor besloten bijeenkomsten, feesten, vergaderingen en dergelijke."

- Lezen: - "Enige tijd geleden kwam er via het trefpunt een vraag naar een boekenstalletje om boeken te ruilen. De plek waar dit zou kunnen bleek lastig te vinden. De werkgroep Kerk Wirdum heeft de oplossing gevonden en geboden. De kerk is immers iedere dag open voor bezoekers voor een pauze tijdens een fiets- of wandeltocht, voor een moment van meditatie of uit interesse voor onze mooie kerk en nu dus ook voor het ruilen van een boek. In de kerk hebben we sinds begin 2020 een kist op wieltjes staan die je vindt bij binnenkomst van de kerk bij de tafel (en misschien soms eronder). Een zogeheten Minibieb, waarvan er inmiddels al vele in het hele land zijn. Omdat de voorraad nog niet zo groot is, is iedereen van harte welkom om extra boeken te brengen. Te denken valt bijvoorbeeld aan informatieve boeken, hobby boeken, romans maar ook kinderboeken voor de kleine lezers onder ons! De eenvoudige regels zijn: Als je een boek leent/haalt, plaats je daar een ander boek voor terug, zodat het systeem zichzelf in stand houdt. Het moet wel een schoon en niet verwaarloosd boek zijn. Je kunt natuurlijk ook een eerder meegenomen boek weer omruilen voor een ander boek."

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Wirdum.

Reactie toevoegen