Zuidhorn

Plaats
Dorp
Westerkwartier
Westerkwartier
Groningen

gemeente_zuidhorn_anno_ca._1870_kaart_j._kuijper.jpg

Gemeente Zuidhorn anno ca. 1870, kaart J. Kuijper (collectie www.atlasenkaart.nl)

Gemeente Zuidhorn anno ca. 1870, kaart J. Kuijper (collectie www.atlasenkaart.nl)

zuidhorn_spoorbrug_bert_swartbrug.jpg

De moderne spoorbrug Bert Swartbrug over het Van Starkenborghkanaal bij Zuidhorn is in 2017 gerealiseerd. De fotograaf kreeg bij de overstekende ganzen associaties met de LP Abbey Road van The Beatles. (© Harry Perton / https://groninganus.wordpress.com)

De moderne spoorbrug Bert Swartbrug over het Van Starkenborghkanaal bij Zuidhorn is in 2017 gerealiseerd. De fotograaf kreeg bij de overstekende ganzen associaties met de LP Abbey Road van The Beatles. (© Harry Perton / https://groninganus.wordpress.com)

zuidhorn_hanckemaborg_kopie.jpg

De Hanckemaborg in Zuidhorn is in 1877 helaas gesloopt. Op initiatief van de Historische Kring zijn de contouren in 1993 in wegdek en bermen zichtbaar gemaakt. (© Harry Perton / https://groninganus.wordpress.com/2019/06/30/rondje-gaarkeuken-oosterzand)

De Hanckemaborg in Zuidhorn is in 1877 helaas gesloopt. Op initiatief van de Historische Kring zijn de contouren in 1993 in wegdek en bermen zichtbaar gemaakt. (© Harry Perton / https://groninganus.wordpress.com/2019/06/30/rondje-gaarkeuken-oosterzand)

zuiderburen_schapen_en_ooievaars.jpg

Schapen en ooievaars spannen in augustus 2018 samen om dit weiland aan de Zuiderweg in Zuidhorn van de voor hen gastronomische hoogtepunten te ontdoen (respectievelijk gras en wormen). (© Harry Perton / https://groninganus.wordpress.com)

Schapen en ooievaars spannen in augustus 2018 samen om dit weiland aan de Zuiderweg in Zuidhorn van de voor hen gastronomische hoogtepunten te ontdoen (respectievelijk gras en wormen). (© Harry Perton / https://groninganus.wordpress.com)

Zuidhorn

Terug naar boven

Status

- Zuidhorn is een dorp in de provincie Groningen, in de streek en gemeente Westerkwartier. Het was een zelfstandige gemeente t/m 2018.

- De gemeente Zuidhorn is in 1990 vergroot met de gemeenten Aduard, Grijpskerk en Oldehove.

De provincie had ook de gemeente Ezinge aan deze fusiegemeente toegevoegd willen zien, maar de gemeente Ezinge koos ervoor om zich bij de gemeente Winsum aan te sluiten. De Westerkwartierse voormalige gemeente Ezinge is daarmee in ieder geval geografisch gezien een vreemde eend in de bijt geweest in de voor het overige gedeeltelijk Hoogelander gemeente Winsum. Velen beschouwden dit dan ook als een 'historische fout'. Bij de volgende ronde gemeentelijke herindelingen in deze regio, in 2019, is het grondgebied van de voormalige gemeente Ezinge echter toegevoegd aan de nieuwe gemeente Westerkwartier, waardoor dit gebied alsnog, samen met onder andere het grondgebied van de voormalige gemeente Zuidhorn, in een Westerkwartierse gemeente is komen te liggen, en waarbij dit gebied weer is afgesplitst van de gemeente Winsum, die toen voor de overige gedeelten ervan is opgegaan in de eveneens nieuwe gemeente Het Hogeland. Velen hebben, met succes dus, geijverd voor het herstel van deze 'historische fout'.

- De gemeente Zuidhorn omvatte naast het gelijknamige dorp verder nog de dorpen Aduard, Briltil, Den Ham, Den Horn, Grijpskerk, Kommerzijl, Lauwerzijl, Niehove, Niezijl, Noordhorn, Oldehove, Pieterzijl, Saaksum en Visvliet, en de buurtschappen Aalsum, Aduarder Voorwerk, Balmahuizen, Barnwerd, De Kampen, De Poffert (grotendeels), De Ruige Waard, Diepswal, Electra (grotendeels), Englum, Fransum, Fransumer Voorwerk, Frytum, Gaaikemadijk (grotendeels), Gaaikemaweer, Gaarkeuken, Heereburen, Hoekje, Hoogemeeden, Ikum, Kenwerd, Korhorn, Lagemeeden, Lammerburen, Nieuwbrug, Nieuwklap (deels), Noorderburen, Noordhornerga, Noordhornertolhek, Okswerd, Pama, Ruigezand, Selwerd, Steentil, Tolhek, Vierhuizen, Westerhorn en Wierumerschouw (voor een klein deel). Dit zijn in totaal 15 dorpen en 38 buurtschappen.

- Wapen van de voormalige gemeente Zuidhorn.

- Onder het dorp Zuidhorn valt ook de buurtschap Noordhornerga.

Terug naar boven

Naam

In het Gronings
Zuudhörn.

Oudere vermeldingen
1338 Hurum, 1466 Zuuthorm, 1476 kopie Suythorm, 1506 Suedhorn, 1579 Northorn zuydt, 1781 Suidhorn.

Naamsverklaring
Betekent horn 'uitspringende bocht, hoek' gelegen op de zuidhoek van een zandige heuvelrug. Ter onderscheiding van Noordhorn.(1)

Terug naar boven

Ligging

Het dorp Zuidhorn ligt NW van de stad Groningen en NNO van het dorp Leek.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft de gemeente Zuidhorn 313 huizen met 2.003 inwoners, verdeeld in het gelijknamige dorp 150/948 (= huizen/inwoners), buurtschap Enumatil (deels) 7/40, buurtschap Briltil 9/54, dorp Noordhorn 132/868 en buurtschap Oxwerd 15/93. Eind 2018, vlak voor haar opheffing, heeft de gemeente ca. 7.500 huizen met ca. 19.000 inwoners. Het gelijknamige dorp heeft tegenwoordig ca. 3.100 huizen met ca. 7.700 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Standerdmolen
Aan het Sarriespad in Zuidhorn heeft een in 1492 gebouwde standerdmolen gestaan, die in 1910 is gesloopt. Het was een van de laatste drie nog werkzame standerdmolens in de provincie. Nu staat er alleen nog een authentiek exemplaar in buurtschap Ter Haar (Westerwolde) en een reconstructie in de vesting Bourtange. Onder de link vind je de geschiedenis van deze molen in tekst en beeld, alsmede een cijfermatig en met kaartjes onderbouwde verhandeling over de opkomst en ondergang van de standerdmolens in de provincie Groningen door de eeuwen heen (auteur: Harry Perton).

Heemkunde
"Welke borgen stonden er in de voormalige gemeente? Wie woonden daar? Zijn er nog overblijfselen van? Waar precies heeft de slag bij Noordhorn tegen de Spaanse troepen plaatsgevonden? Waar komt de straatnaam De Gast vandaan? Kortom, ben je geïnteresseerd in het erfgoed van je eigen omgeving? Historische Kring Zuidhorn wil graag het erfgoed en de geschiedenis van deze voormalige gemeente betreffende het grondgebied van voor de herindeling van 1990 (= naast het gelijknamige dorp verder nog de dorpen Briltil en Noordhorn) promoten en delen met haar (oud-)inwoners en andere belangstellenden. Dit wordt gedaan door middel van het organiseren van lezingen en excursies. Tevens geeft de Historische Kring boeken uit over de kernen in haar werkgebied en verschijnt er tweemaal per jaar een periodiek.

De Historische Kring heeft een archief in de kelder van het voormalige gemeentehuis. Hierin liggen tal van van historische documenten, foto’s en andere materialen. Veel materiaal is in de loop der jaren geschonken. Het voornemen is om deze materialen voor een groter publiek toegankelijk te maken. Je kunt lid worden voor € 12,- per kalenderjaar en voor twee leden op hetzelfde adres is de bijdrage € 16,-. Leden kunnen gratis de lezingen bezoeken van de Historische Kring en van Streekhistorische Vereniging Aeldakerka. Daarnaast ontvangen zij twee keer per jaar een contactblad waarin interessante artikelen zijn opgenomen over de geschiedenis van Briltil, Noordhorn en Zuidhorn."

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Sinds 2009 is het centrum van Zuidhorn grootschalig gerenoveerd. Het gaat onder meer om realisatie van een passend winkelaanbod op een 4.000 m2 groot winkelplein, betere sociaal-culturele voorzieningen, meer woningen en voldoende parkeerplaatsen.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Zuidhorn heeft 26 rijksmonumenten.

- De Hervormde (PKN) kerk van Zuidhorn (Kerkstraat 18) is een van oorsprong tufstenen zaalkerk uit de 12e eeuw, in de 15e eeuw uitgebouwd met een driezijdig koor in baksteen, waarna in de 16e eeuw twee dwarspanden zijn toegevoegd. In de 19e eeuw zijn de muren bepleisterd. Het oudste deel van de kerktoren dateert uit de 13e eeuw. De lange naaldspits is in de 17e eeuw aangebracht. Het kerkorgel is in 1793 gebouwd door Frans Casper Snitger (kleinzoon van Arp Schnitger) en zijn compagnon Heinrich Hermann Freytag. Doordat Petrus van Oeckelen in 1877 en de n.v. P. van Dam in 1924 ingrijpende wijzigingen hebben aangebracht, ging het oorspronkelijke karakter van het orgel verloren. Op grond van een rapport dat Klaas Bolt al in 1973 heeft opgesteld, is begin 21e eeuw besloten tot restauratie in de staat van 1793. Deze is uitgevoerd door orgelbouwer Mense Ruiter en in 2013 gereedgekomen.

- Na de reformatie en de aansluiting van Stad en Lande bij de Republiek bleven ook in deze omgeving sommige bewoners trouw aan de oude RK kerk. Die groep was echter vrij klein en was verspreid over een groot gebied. Pas in 1763 is er sprake van een schuilkerk in Aduard. De thans voormalige Sint Jozefparochie beschouwde die schuilkerk als de eerste parochiekerk. In 1844 wordt de Sint Jozefkerk in Zuidhorn (De Gast 38) gebouwd. De kerk bevat onder meer een barokaltaar uit de in 1773 opgeheven schuilkerk van de eveneens in dat jaar opgeheven Jezuïetenorde in de stad Groningen. Het eikenhouten beeld dat in de kerk links van het altaar hangt, Onze Lieve Vrouw van Aduard, stamt uit 1500.

Het orgel is in 1961 gebouwd door de firma Verschueren, als koororgel voor de Havenkerk in Schiedam. In 1966 is het orgel geplaatst in de Gereformeerde kerk in Doezum. Sinds 2000 staat het orgel in de Sint Jozefkerk. In 1929 zijn kerk en pastorie gerenoveerd; een restauratie van de kerk is in 2008 afgerond. De Sint Jozefkerk is in de zomermaanden op zaterdagmiddag van 14.00-17.00 uur te bezichtigen. Je kunt komen voor bezichtiging van de serene eenvoud van het exterieur, het barokke altaar uit 1704, voor een rustmoment, of voor het opsteken van een kaarsje. Ook de achter de kerk gelegen goed onderhouden tuin is een bezoek waard. De voorheen Sint Jozefparochie is tegenwoordig als Jozefgemeenschap onderdeel van de Hildegardparochie.

- Het voormalige gemeentehuis (Hoofdstraat 4) is in 1915 gebouwd naar een ontwerp van architect K. Siekman uit Zuidhorn, met neogotische elementen. In 1937-38 is het pand aan de oostzijde uitgebreid in overeenkomstige stijl, wederom door architect K. Siekman. De burgemeesterskamer is verplaatst naar de nieuwe aanbouw en de indeling van het bestaande gebouw is gewijzigd. In 1962 en 1975 is het pand wederom intern verbouwd. Het (rijks)monumentale pand markeert het oude dorpscentrum.

- Het kantongerecht Zuidhorn heeft bestaan van 1838 tot 1934. Het was een samensmelting van het oude gelijknamige kanton en het kanton De Leek, die beide in 1811 waren gesticht. Het gerecht was bevoegd voor het hele Westerkwartier. Bij een herindeling van de kantons in de jaren dertig sneuvelde dit kanton en werd het toegevoegd aan het kanton Groningen. Het kantongerechtsgebouw (De Gast 66) dateert uit 1883 en is ontworpen door J.F. Metzelaar. Het was een van zijn laatste ontwerpen voordat zijn zoon zijn werk als hoofdingenieur bij Justitie overnam. Het gebouw, in een eclectische stijl, met een neogotische uitstraling, is een rijksmonument. Metselaar paste dit serieontwerp onder meer ook toe bij de kantongerechten te Alphen aan den Rijn, Apeldoorn, Geldermalsen, Hilversum, Ommen en Oud-Beijerland.

- Op Zuiderweg 12, in het uiterste Z puntje van het dorpsgebied van Zuidhorn, tegen Enumatil aan, staat de rijksmonumentale Pabemaheerd. De omgrachte kop-hals-rompboerderij is in het eerste kwart van de 19e eeuw gebouwd. Het is door de huidige bewoners, Wim Pastoor en Annie-Evie Beukema, weer in oude staat teruggebracht. Dat daar nogal wat bij kwam kijken, vertellen ze en laten ze zien in deze video. De boerderij is in 2014 uitgeroepen tot 'mooiste herbestemde boerderij van Nederland'. Deze prijs is toegekend door Agrarisch Erfgoed Nederland, de overkoepelende organisatie van alle lokale en provinciale boerderijenstichtingen in Nederland. In 2009 heeft de neoclassicistische tuin van maar liefst 20.000 m2 met bijbehorende landerijen een landgoedstatus gekregen. De voormalige koeien- en paardenstal is de laatste jaren als bedrijfsruimte in gebruik geweest, maar nu het bedrijf is verhuisd, staan sinds 2013 de deuren open voor gasten, die kunnen verblijven in dit 'landgoedlogies'. De eigenaren hebben met veel enthousiasme prachtige ruimten gemaakt om ook gasten de gelegenheid te bieden om van dit landgoed en omgeving te genieten.

In 2020 is er een nieuwe duivenslagpoort gerealiseerd bij de Pabemaheerd in Zuidhorn. Eerder is daar al een nieuwe gracht gegraven, waarin een dam als nieuwe erfopgang is neergelegd. De duivenpoort of doefkaast staat daar geheel 'volgens het boekje' op, met een nieuw gesmeed ijzeren toegangshek tussen de stijlen. Ooit was Groningen, in samenhang met alle akkerbouw, de “duivenprovincie bij uitstek”. Voor 1880 stonden er in deze provincie bijna evenveel duiventillen als in de rest van Nederland. Er waren toen 181 stuks hier, die huisvesting boden aan ruim 24.000 paren duiven, elk paar goed voor 6 à 8 jongen per jaar. Deze duiven waren vooral bestemd voor de consumptie en vormden zo een aardige inkomstenbron voor de grote boeren, jonkers en predikanten in kwestie.

- De collectie van Fietsmuseum Garage Birza (Jellemaweg 16) bestaat uit 3 onderdelen die met elkaar verweven zijn: familie, bedrijf en fiets. In 1897 begint Jacobus Birza in Zuidhorn een smederij. In 1925 komt er een garage voor motoren en auto's bij, die zoon Jan voortzet, vanaf 1963 begint kleinzoon Coos (1935-2013) ook nog een rijwielzaak en taxibedrijf. Het museum wordt beheerd door de 4e generatie Birza: Gerrie van Agteren-Birza. De fiets loopt als een rode draad door de hele collectie heen. Veel bijzondere exemplaren (zelfs uit eind 19e eeuw!) en diverse merken kun je er vinden. Natuurlijk de bekende zoals Gazelle en Union maar ook oude Groningse merken zoals Fongers en Veeno.

De hele ontwikkeling van de fiets is in het museum te zien, aangevuld met veel affiches en toebehoren, zoals dynamo’s, achterlichtjes, kinderzitjes, zadels, carbid-kaars, petroleumlampen, balhoofd- en belastingplaatjes. Het museum is op afspraak te bezichtigen voor individuen en groepen zoals verenigingen en schoolklassen. Tot 8 personen kan er ook bij “Oma thuis” worden vergaderd. Vergaderen in een exclusieve historische omgeving, en het voelt aan alsof oma ieder moment thuis kan komen in haar bijna 200 jaar oude huisje aan de Jellemaweg 14.

- Museum De Verzamelaar is een gemoedelijk privé-museum van beheerders Wim en Liza Reindersma dat een grote verscheidenheid aan bijzondere objecten met daarbij behorende verhalen te bieden heeft. Zoals 's werelds grootste collectie vooroorlogse buitenboordmotoren (vanaf 1910), antieke en moderne poppen, poppenwagentjes en speelgoed. Gewichten uit de Napoleontische tijd; oude maten en unsters; antieke Nepalese hangsloten; bijzondere dakpannen; een oude, met stekkertjes te bedienen telefoonpost; een figuurzaagmachine (1930) en Berlage stoeltjes; scheepsblokken, attributen uit de Tweede wereldoorlog, en een 'waschhoek' met wasstampers.

- De Hanckemaborg was een borg in Zuidhorn. De families Hanckema, Broersema, de Sighers, Ten Ham, Clant, Bindervoet, Gelderman en Clant Bindervoet hebben de borg bewoond. De borg is in 1877 'op afbraak verkocht' en gesloopt. Veel stenen en ornamenten zijn hergebruikt in villa's aan straat De Gast. Het rijksmonumentale schathuis (Hanckemalaan 5) bleef als enige behouden. De borgstee is later bebouwd met huizen. Ook de bij de borg behorende kwekerij is verdwenen. Dwars door de borg is later de Hanckemalaan aangelegd. In 1965 is het schathuis volledig herbouwd om het geschikt te maken voor bewoning, waarbij het gebouw is uitgebreid. In 1986 vatte de Historische Kring het plan op om de contouren van de borg aan te geven en de locatie daarmee weer zichtbaar te maken. Met behulp van kadastrale metingen, grondboringen (naar de gracht) en topografische foto's is de plek bepaald. In 1993 is het plan gerealiseerd. De borg is aangegeven met stenen muurtjes in de berm en geschilderde lijnen over de weg. De binnengracht is aangegeven met buxushaagjes en eikenbomen. Ten zuiden van de borg staat een zandstenen ornament dat vroeger waarschijnlijk tot de borg heeft behoord, evenals de stenen leeuw voor het schathuis.

- De in 2017 gerealiseerde moderne stalen, door Arcadis ontworpen Bert Swartbrug over het Van Starkenborghkanaal bij Zuidhorn maakt deel uit van de Spoorlijn Harlingen - Nieuwe Schans. De reden voor de vervanging van de oude spoorbrug - een stalen vakwerkconstructie - was dat de hoofdvaarweg Lemmer - Delfzijl wordt verbreed, waardoor grotere schepen veilig en vlot kunnen doorvaren. Met een vrije overspanning van 150 meter overspant de constructie niet alleen in een keer het Van Starkenborghkanaal, maar ook de twee wegen langszij (Van Starkenborghkanaal Noordzijde en Van Starkenborghkanaal Zuidzijde). Met de twee stalen aanbruggen meegerekend is de totale lengte zelfs zo’n 175 meter. De oude spoorbrug die op dezelfde plek het kanaal schuin kruiste steunde op twee pijlers en had een vrije overspanning van niet meer dan 35 meter. De nieuwe brug is niet alleen breder maar ook een stuk hoger dan de vorige, zodat straks schepen met vier lagen containers onder het spoor door kunnen varen. Op 25 april 2018 is naast de brug een kunstwerk onthuld door de weduwe en zoon van de in juni 2017 overleden burgemeester Bert Swart van de gemeente Zuidhorn, naar wie de brug is vernoemd.

Voor bouwfirma Max Bögl, die de brug grotendeels prefabriceerde in haar fabriek in het Duitse Sengental, zat de uitdaging vooral in de kruisende ellipsvormen bij de voeten van de boog. Het was geen sinecure om alle dubbelgekromde vlakken mooi samen te laten komen en ook nog voldoende staal en verstijvingsschotten kwijt te kunnen. Ook de bovenkant, waar de bogen samenkomen in een ranke knoop was een punt waar de staalbouwers alles uit de kast moesten trekken om het beeld te realiseren dat de architect voor ogen stond. "Tegelijkertijd beheersen ze dat juist als geen ander", benadrukte projectmanager Luke van der Steen. Dat heeft Max Bögl in Nederland al eerder laten zien met opvallende kunstwerken als de spoorbrug bij Zwolle en de Stadsbrug over de Waal bij Nijmegen. (bronnen en voor nadere informatie zie de link in de eerste alinea plus Cobouw, maart 2018)

Terug naar boven

Beeld

- Op de website Zuidhorn in Beeld en de Facebookpagina Zuidhorn in Beeld vind je vele oude foto's en ansichtkaarten van de 'oude' gemeente van voor de herindeling van 1990 (die naast de hoofdplaats verder nog de dorpen Noordhorn, Briltil en Enumatil omvatte).

- Reportage Dam Op in Zuidhorn van RTV Noord, over Fietsenmuseum Garage Birza, weerman Gerrit Kiewiet, de weggeefkast van Pleuni van Til en kunstenaar Frans Hage.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Zuidhorn (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Nieuws: - Nieuws uit de kernen van de voormalige gemeente Zuidhorn.

- Onderwijs: - In schooljaar 2019-2020 is in Zuidhorn de nieuwe school Het Nautilus (Geert Waldastraat) van start gegaan, met een vernieuwend concept. Op deze school wordt onderwijs gegeven aan kinderen van 0 tot 18 jaar. Kinderopvang, het basis- en het voortgezet onderwijs lopen er naadloos in elkaar over. De school, die valt onder basisonderwijsorganisatie Quadraten, heeft onderdak gevonden in het gedeeltelijk leegstaande gebouw van christelijke basisschool Het Anker. Het Anker zit nu zelf een paar honderd meter verderop in brede school De Noordster.

Het Nautilus is een school zonder klassen. De verschillende leeftijden lopen door elkaar heen. Wat de leerlingen leren is afhankelijk van hun interesse en ontwikkeling. Taal en rekenen zijn de basis, die moeten goed zijn. Van daaruit volgt een traject waarbij de kinderen worden begeleid door leerkrachten die vanuit hun eigen kennis, ervaring en interesse leerstof aanbieden die aansluit bij het individuele kind. Voorlopig kunnen alleen kinderen van 0 tot 12 jaar terecht op Het Nautilus. Naarmate de tijd vordert is er ook plaats voor oudere kinderen. Organisatorisch is het zo geregeld dat Het Nautilus de hoofdvestiging is van basisschool De Aqaurel in Sebaldeburen, die rond de ondergrens zit om de school te kunnen handhaven, en zo nog een paar jaar tijd extra krijgt om meer leerlingen te werven. Lukt dat niet, dan moet die school in 2021 alsnog sluiten.

- Muziek: - Muziekfederatie Zuidhorn is een federatie van muziekverenigingen in deze voormalige gemeente.

- "Bij Muziek Op Maat Zuidhorn weten we hoeveel plezier het geeft als je muziek maakt. Musiceren is gewoon heel fijn om te doen! Wij zijn een ervaren en enthousiaste muziekpraktijk voor iedereen die graag muziek wil leren maken. We zijn professioneel geschoolde musici. We helpen jou of je kind graag op weg wanneer je wilt leren musiceren. Wij geven lessen aan kinderen en volwassenen op de klarinet en de blokfluit, we coachen ensembles en we begeleiden hoogbegaafde kinderen en hun ouders. De voordelen van ons muziekonderwijs: Veel kennis en ervaring. We zijn breed geschoold, en steeds nieuwsgierig om weer nieuwe dingen te leren. Altijd enthousiast en betrokken. We zijn vooral geïnteresseerd in jouw mogelijkheden en sluiten daar graag op aan. Op maat. Dus op jouw individuele situatie gericht, zodat jij je kunt ontwikkelen. Doorgroeimogelijkheden. Na een speelse start kun je doorgroeien zodat je steeds beter leert musiceren. Veel mogelijkheden voor samenspel. We geven leiding aan meerdere ensembles en organiseren graag samenspel bijeenkomsten met collega’s in de regio." Muziek op Maat geeft ook les in Beetsterzwaag, Heerenveen, Leek en Winschoten.

- Sport: - Voetbalvereniging v.v. Zuidhorn is opgericht in 1929 en heeft ca. 850 leden, waarvan ruim 500 jeugdleden. De vereniging biedt zaterdag- en zondagvoetbal voor senioren, kent een stevig opgezette jeugdafdeling met ruim 30 teams en heeft een G-team in competitie. Het dames- en meidenvoetbal neemt met 7 teams een structurele plaats in. In totaal heeft de vereniging ruim 45 teams in competitie. De vereniging heeft een prachtig voetbalcomplex in het Joh. Smitpark. Het complex omvat 5 voetbalvelden (waarvan 2 kunstgrasvelden), met daarnaast kleedkamerfaciliteiten, een bestuurskamer en een met de sporthal gedeelde kantine. De club bloeit als nooit tevoren. Er is een groot aantal vrijwilligers actief betrokken bij de organisatie en het voetbal. Daarnaast zijn gekwalificeerde trainers actief bij de jeugd en de volwassenenelftallen. De club organiseert jaarlijks een groot aantal activiteiten: op voetbalgebied, maar ook om de samenhang binnen de club en met de dorpsgemeenschap te behouden en te vergroten.

- Duurzaamheid: - "Op 14 februari 2020 heeft de Rijksuniversiteit Groningen een zogeheten 'piëzo-proeftuin' in gebruik genomen op het Stationspark in Zuidhorn. Piëzo-elektriciteit is energie die wordt opgewekt door trilling. Directeur van CogniGron Prof. dr. Beatriz Noheda en wethouder Hielke Westra van de gemeente Westerkwartier onthulden een tijdelijk informatiebord. Dit bord licht de proefopstelling voor computertechnologie toe en is onderdeel van het Energiepad dat in het stationsgebied ligt. De proeftuin maakt onderdeel uit van het CogniGron-onderzoeksprogramma van de RUG op gebied van neuromorphische systemen: de basis voor een nieuwe generatie computers. De onderzoekers van CogniGron ontwikkelen nieuwe slimme materialen die te gebruiken zijn in op ons brein geïnspireerde computersystemen. Die materialen vragen maar een fractie van de energie die computers momenteel nog gebruiken.

Een belangrijk onderdeel hiervan is het piëzo-elektrisch effect. Bij de opstelling in Zuidhorn ligt een tegel die onder invloed van druk, door er bijvoorbeeld op te gaan staan, een elektrische spanning produceert. Door over deze tegel te lopen kan energie worden opgewekt. Tegelijkertijd kunnen de piëzo-tegels ook als sensor worden gebruikt. Dit stationsgebied is een ideale locatie om deze techniek uit te proberen. De piëzo-tegel is ontworpen en gemaakt door Assistent Professor Mónica I. Acuautla Meneses van het Engineering and Technology Institute Groningen (ENTEG). Concreet kan het onderzoek bijdragen aan het ontwikkelen van een nieuwe soort computer, gebaseerd op de werking van je hersenen. De nieuwe generatie computers waar CogniGron aan werkt, zal niet puur digitaal zijn zoals de huidige micro-elektronica. Prof. dr. Beatriz Noheda: “Wij kijken naar de neuronen en synapsen in ons brein. Deze rekenen met allerlei verschillende waarden die afhankelijk zijn van de input die zij krijgen van hun buren; adaptieve neuromorphe materialen die kunnen leren. De interconnectiviteit van de elementen, met andere woorden het netwerk in die nieuwe materialen, is daarom heel belangrijk. De input kan ze gevoeliger of ongevoeliger maken, net als bij de zenuwcellen in het brein. Bij deze nieuwe computers verdwijnt de klassieke scheiding tussen computergeheugen en de centrale verwerkingseenheid - wat ze in principe sneller en (energie) zuiniger maakt.”

Wethouder Westra: “Energiegebruik van je hersenen bedraagt ongeveer 20 Watt. Dat zou een mooi antwoord zijn op de energiebehoefte van onze informatiesamenleving waar de hoeveelheid geproduceerde data explosief groeit. Om de datacenters in Nederland van stroom te voorzien is al een aparte energiecentrale nodig. Als we die energiebehoefte van de informatie- en communicatietechnologie op termijn kunnen reduceren door aan dit onderzoek mee te werken, dan doen we dat graag. De Rijksuniversiteit was op zoek naar een plek waar de bevindingen in het laboratorium in de praktijk kunnen worden getest. Omdat gebruik wordt gemaakt van piëzo-technologie zochten ze een plek met veel trillingen. Het Stationspark van Zuidhorn past daar goed bij. Bovendien kunnen we dan ook aan het publiek laten zien waar de wetenschap mee bezig is.” (bron: Rijksuniversiteit Groningen)

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Zuidhorn en - idem Klinckemalaan.

Reactie toevoegen