Gemeente Zuidland in ca. 1870, kaart J. Kuijper
- Zuidland is een dorp in de provincie Zuid-Holland, in de streek Voorne-Putten, gemeente Nissewaard. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1979. In 1980 over naar de gemeente Bernisse, in 2015 over naar de gemeente Nissewaard.
- Wapen van de voormalige gemeente Zuidland.
Terug naar bovenIn het streekdialect
Sland.
Oudere vermeldingen
Werd in de middeleeuwen ook Blenkvliet genoemd. 1340 Zuutland, 1565 tZuytlant, 1773 Zuidland.
Naamsverklaring
Samenstelling van land 'polderland' en zuid 'zuidelijk gelegen'.(1)
Zuidland ligt O van Hellevoetsluis, ZW van Spijkenisse, aan het Spui, het Haringvliet en de Bernisse.
Terug naar bovenIn 1840 heeft de gemeente Zuidland 180 huizen met 1.390 inwoners, verdeeld in het gelijknamige dorp 174/1.339 (= huizen/inwoners) en polder Velgersdijk 6/52. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 2.500 huizen met ca. 6.000 inwoners.
Terug naar bovenHeemkunde
Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van Zuidland, kun je terecht bij Historische Vereniging Zuytlant. Op de site van deze vereniging vind je o.a. uitvoerige informatie over de geschiedenis van het dorp, verdeeld in een aantal chronologische en thematische hoofdstukken.
Boek
In november 2021 heeft journalist en oud-Zuidlander Rudie van Meurs het boek 'Zoute aarde' uitgebracht, met verhalen over Zuidland en de ontwikkelingen in en rondom het dorp. Hij licht dit zelf als volgt toe: "Eerst is er de oorlog. Daarna volgt De Ramp. Dan begint de wederopbouw en wordt het dorp overvallen door een stille revolutie. Niets blijft meer zoals het is geweest. In enkele decennia wordt een geschiedenis van een kleine duizend jaar zo goed als uitgewist. Het dorp raakt onttakeld. De acht kruideniers, de vijf bakkers, de drie slagers, de twee groenteboeren, de textielhandelaar, de boekwinkel, de drie smederijen etc. gaan failliet of laten zich uitkopen. De twee vlasfabrieken leggen het af tegen de komst van kunststof uit verre landen. De melkfabriek wordt opgeslokt door een combinatie met andere principes.
De veertig grote en kleine boeren worden verdreven door de mateloze plannenmakers van de overheid of verleid door uitzinnige bedragen van projectontwikkelaars. Vanuit het westen waait de wind een permanente zure, giftige stank aan van de chemie, die plotseling is doorgebroken en de wereld zal gaan beheersen. Het eiland Rozenburg wordt omgewoeld. Roofvogels vallen uit de lucht, notenbomen gaan dood, mensen sterven aan astma en bronchitis. Het kostbare natuurgebied De Beer wordt vernietigd en aan de horizont ontstaat een mastbos van flikkerende, vuurspuwende, ijzeren pijpen.
Dit is het verhaal van het dorp Zuidland op Voorne-Putten, verteld door Rudie van Meurs die daar werd geboren en woonde. Het staat model voor tientallen andere dorpen waar de geschiedenis zich op eenzelfde manier voltrekt. Ooit zelfstandige, autonome dorpen, zelfvoorzienend, zelfredzaam met in vrijwel elk huis een ambacht, een winkel of gedoe die anderen tot voordeel zijn, op ideeën brengt en werk oplevert. Voorbij. In dit dorp heeft de bevolking zich intussen enkele malen verdubbeld. Op de plaats van de melkfabriek staat nu een discount die ook brood en vlees en pleisters en motorolie en onderbroeken verkoopt – concurrentie bestaat niet meer. Alles wat groot is heeft het kleine verpulverd.
Het dorp heeft zich intussen ontwikkeld tot een slaapdorp van Europoort, met oneindig gekopieerde woningen zonder enige oorspronkelijkheid. Mooie, oude boerderijen zijn verbouwd tot zorginstellingen voor gehandicapte kinderen. Een idee van slimme zakenmensen die doen wat de overheid nalaat. De machtige Gereformeerde kerk is wat eigentijdser geworden, met nog maar één dienst op zondag en straks - als de consistorie het algoritme gaat inzetten voor het gunstigste tijdstip van kerkgang - nóg minder. Er wonen nu zo’n 6.000 mensen die elkaar niet of nauwelijks kennen. Daarom ook dit boek om de nieuwe bewoners te herinneren aan de geschiedenis die aan hun komst voorafging." Het boek is o.a. te koop bij de Cigo in het winkelcentrum van Zuidland. Beoordeling van Geert Mak, journalist en geschiedschrijver: 'Een grote geschiedenis door de ogen van een kleine jongen, een overweldigend portret van een verloren dorp en een verloren tijd. Een klein meesterwerk.'
Terug naar boven- Polder Zuidoord blijft agrarisch gebied. Vóór het eerste kabinet-Rutte aantrad, was de bedoeling Spuimond-West in te richten als natuurgebied onder invloed van eb en vloed. Polder Zuidoord was deel hiervan, als speciale beschermingszone van het Natura 2000-gebied Haringvliet. Genoemd kabinet vond ontpoldering van Zuidoord echter niet noodzakelijk voor realisatie van de Natura 2000-doelen. Ook valt de polder buiten de verplichtingen van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS), aldus het kabinet.
Terug naar boven- Zuidland heeft 27 rijksmonumenten.
- Zuidland heeft 32 gemeentelijke monumenten.
- Kerk uit de 16e eeuw met toren uit de 15e eeuw. - Site Protestantse Gemeente Zuidland.
- In 1421 is door de Sint Elizabethsvloed o.a. het dorp Strijen grotendeels weggevaagd, waardoor de houten molen, die er toen stond, verplaatst werd naar een westelijker gelegen plaats. Dat werd het dorp Zuidland, waar de Heren van Putten de houten molen lieten bouwen om zo de plaatselijke bevolking te voorzien van meel. In een Keurenboek uit 1550 werd bepaald dat alle inwoners van het dorp hun koren op de plaatselijke molen moesten laten malen. In 1731 kreeg ambachtsheer Pieter van der Mersch het windrecht en later ging dat over op de gemeente, die tot die tijd belasting inde via het maalrecht. De korenmolen van Pieter de Gilde brandde op 24 maart 1844 in de vroege morgen door onbekende oorzaak geheel af. De eigenaar was gelukkig gewaarborgd tegen brandschade. De molen is in hetzelfde jaar nog herbouwd, en nu ook nog voorzien van een doorrit door de molen, zodat paard en wagen er doorheen konden rijden.
De molen bleef in bedrijf tot 1954. Hierna stond de molen stil en brak een periode van verval aan. Op 21 april 1964 ontving de gemeente Zuidland een brief van de Vereniging tot behoud van molens in Nederland “De Hollandsche Molen” met de vraag of de bedoeling was om de molen nog verder te laten aftakelen/vervallen. Het antwoord van de gemeente was dat zij toch wel graag de molen wilden behouden. In 1969 kocht de gemeente de molen voor Fl 7500,- In 1972 volgde een bijna twee ton kostende restauratie en in 1977 opnieuw om de molen in maalvaardige staat te krijgen. Molenaarszoon W.A. Verrijp werd in 1976 door de gemeente tot vrijwillig molenaar benoemd. Adriaan Verrijp heeft de molen bemalen t/m 2003. Sinds 2004 zijn John Wijnhoven en Arie Verweij de molenaars. Samen dragen zij zorg voor het voortbestaan van Korenmolen De Arend.
De molen is geopend op zaterdag van 9.30-16.00 uur, en op andere dagen wanneer je de molen ziet draaien. Ook is de molen te bezichtigen. Wanneer je met een groep komt is het verstandig om dit van te voren aan te geven, zodat ze dat kunnen inplannen, i.v.m. het geven van een rondleiding. Eventuele bestellingen bij voorkeur tijdig plaatsen (lees: enkele dagen vóór de wekelijkse zaterdagopening), omdat ze met vrijwilligers werken en daardoor niet altijd beschikbaar zijn.
- De Joodse begraafplaats aan de Kerkweg dateert uit 1888. Van 1887 tot 1911 was er in dit dorp een synagoge. De begraafplaats omvat nog 5 stenen en is in 1991 gerestaureerd. Alle joodse inwoners van Zuidland zijn in 1942 gedeporteerd naar de vernietingskampen en daar vermoord.
Terug naar boven- De Oranjevereniging verzorgt de organisatie van de jaarlijkse Koningsdag in het dorp.
- De Wielerronde van Zuidland (op een zaterdag eind augustus) is er sinds 1953. Er zijn diverse categorieën en afstanden. De wedstrijd voor de Sportklasse telt mee voor het Rabo-klassement. Tevens is er een ploegentijdrit voor zowel licentie- als niet licentiehouders.
Terug naar boven- Openluchtzwembad 't Molengors beschikt over een badje voor de allerkleinsten, een ruim bad voor kinderen zonder zwemdiploma en een 25-meter bad voor iedereen mét zwemdiploma. Verder glijbanen, speeltoestellen, een groot springkussen, een pannaveldje en een ligweide. Daarnaast is er ook de mogelijkheid om ijs, chips, snoep, tosti’s, fris, koffie en thee te kopen. Het bad is geopend van eind april tot begin september. Sinds 2008 wordt het bad geheel door vrijwilligers gerund, zonder subsidie.
- Ondernemend Zuidland! is een samenwerkingsverband tussen Middenstands Vereniging Handel & Nijverheid en winkelcentrum Slandshof.
- Aan het Spui, op 2 km vanaf het Haringvliet en 12 km vanaf de Oude Maas, ligt de jachthaven van watersportvereniging W.S.V. Blinckvliet. Het riviertje het Spui is een rustige diepe getijderivier tussen de Oude Maas en het Haringvliet. De jachthaven ligt precies in de bocht van de rivier. Bij het invaren dien je rekening te houden met een redelijke dwarsstroom. De stroom op de rivier kan soms oplopen tot 1 a 2 mijl per uur.(3,6 km/u). De haven ligt in een rustige omgeving. Voor de kinderen is er een speeltuintje aanwezig en bij de havenmeester is ijs verkrijgbaar.
Terug naar boven- Fotosite van Zuidland door Teun Kweekel, met duizenden actuele foto's en ook oude foto's en ansichten.
Terug naar boven- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Zuidland (online te bestellen).
Terug naar boven- Algemeen: - Site van en over Zuidland.
- Lokale links: - Links naar instanties in Zuidland.
- Belangenorganisatie: - Het in 2014 opgerichte Kernplatform Zuidland is een samenwerkingsverband van inwoners en andere betrokkenen ter behoud en waar mogelijk verdere verbetering van de leefbaarheid in het dorp. Het platform is ontstaan uit een enquête die de gemeente in het dorp heeft gehouden. De aandachtspunten zijn geëvalueerd. Een groep inwoners en betrokkenen heeft zich aangemeld om actief mee te werken. Hieruit zijn twee werkgroepen ontstaan: een groep wonen en zorg en een groep veiligheid en openbare ruimte.
- MFA: - Sinds 2014 heeft Stichting Drenkwaard de exploitatie en het beheer van de Drenkwaard in Zuidland. Daarmee is ook de bestemming van Sport in Maatschappelijk overgegaan en zijn de mogelijkheden om deze locatie te gebruiken vele malen groter geworden. In de Drenkwaard worden zo veel mogelijk werkzaamheden door vrijwilligers uitgevoerd. De stichting heeft als coördinator een manager accommodatie in dienst. Naast de sportzaal van 3x18x9 beschikt de Drenkwaard over een multifunctionele ruimte van 213m2 en een kleinere zaal van 80m2. Alle zalen kunnen zowel voor sportieve als voor maatschappelijke en sociale doeleinden worden gehuurd. De sporthal beschikt over 4 kleedkamers met doucheruimte en 2 ruimtes voor scheidsrechters om zich te verkleden.
- Muziek: - "Interkerkelijk koor Rejoice bestaat uit ongeveer 45 leden in de leeftijd van 30 tot 65 jaar. Het koor verleent jaarlijks ca. 10 medewerkingen aan zowel concerten als kerkdiensten en optredens in verzorgingstehuizen en zingt goed in het gehoor liggende vierstemmige liederen. Sinds 2016 is Flip Markwat dirigent van I.K. Rejoice. Iedere donderdagavond zingen we in de Dorpskerk te Zuidland. Je bent van harte welkom! Meezingen, ons uitnodigen of wil je meer informatie? Neem dan contact met ons op!"
- "Interkerkelijk Jongerenkoor Vaya con Dios bestaat uit ongeveer 15 leden. Vaya con Dios is Spaans en betekent “Ga met God”. Deze naam geeft aan waar wij als koor voor staan en wat we proberen uit te dragen: Gaan met God. De leeftijd ligt tussen de 14 en 25 jaar en deze leeftijdsgrens willen wij ook vasthouden. Een grote groep leden komt uit Zuidland, maar onze leden komen ook uit Rotterdam en andere plaatsen op Voorne-Putten. Het grootste deel van het koor bestaat uit scholieren/studenten en de gemiddelde leeftijd ligt op ongeveer 19 jaar. Het koor is verdeeld in vier partijen: sopranen, alten, tenoren en bassen. We worden begeleid door een band bestaande uit een pianist, gitarist, drummer en basgitarist. Meerdere keren per jaar verlenen wij onze medewerking aan kerkdiensten en andere bijeenkomsten. Nieuwe leden die ons koor en de band willen versterken, in het bijzonder een pianist en toetsenist, zijn van harte welkom. Ben je geïnteresseerd, stuur dan een mailtje naar info@vayacondios.nl of plaats een berichtje op onze Facebookpagina."
- Sport: - De doelstelling van v.v. Zuidland is zowel met de jeugd als bij de senioren met veel plezier in het voetbalspel meedraaien op een goed prestatief niveau. - Facebookpagina Vrouwen 1.
- "In 1965 kwam juf Verploegen na het behalen van haar CIOS-diploma op het idee om in Zuidland een judoclub op te richten. In 1966 werden er briefjes op de scholen in het dorp rondgedeeld waarmee belangstellenden zich konden aanmelden, en zo werd "de eerste Zuidlandse Judoclub" een feit. Na diverse opvolgende leiders is er sinds 1982 door Dick de Hoog flink aan de weg getimmerd, waardoor het aantal leden snel omhoog liep. De judoclub ging van 100 leden naar 150 leden en hoger. Later kwam hier nog een 2e en 3e avond bij. Ook werd er gestart met conditietraining. Door de enthousiaste uitstraling van de club bleef de vraag naar judo stijgen. In 1998 is daarom ook gestart met judo in Heenvliet. Sindsdien is er sprake van Judo club Zuidland-Heenvliet. Judo is het belangrijkste binnen de club, maar daarnaast doen we nog zoveel meer! Wij zijn een club voor jong en ouder en voor alle niveaus. We zijn een echte familieclub, waar je meer vindt dan alleen judo. Naast judo organiseren we nog een groot aantal activiteiten voor elke leeftijdsgroep."
Reactie toevoegen