Provincies

Het instituut 'provincie' bestaat al vele eeuwen. Maar de provincies zoals wij die nu kennen, zijn door de eeuwen heen wel vaak veranderd qua omvang, qua benaming, qua manier van besturen, qua onderlinge verhoudingen. Pas sinds de 2e helft van de 19e eeuw kennen we het huidige Nederland met haar lange tijd 11 provincies. Sinds 1986 heeft ons land, door de oprichting van de provincie Flevoland, 12 provincies. Over de geschiedenis en ontwikkeling van de provincies en soortgelijke entiteiten door de eeuwen heen, is elders genoeg te vinden, daarom komen hier vooral de actuele ontwikkelingen aan de orde.

Tot in de jaren zeventig van de 20e eeuw waren de provincies een 'oase van bestuurlijke rust', in die zin dat er niet of nauwelijks discussie was over hun omvang of takenpakket. Sindsdien zijn en worden er regelmatig plannen gelanceerd om de provincies te 'herinrichten', variërend van helemaal geen provincies meer, tot meer kleinere provincies, en minder grotere provincies. Een paradox is dat aan de ene kant geknaagd wordt aan de positie van de provinciale bestuurslaag, terwijl deze intussen wel steeds meer taken krijgt toebedeeld. Vooral op het gebied van ‘de omgeving’: natuur, landschap, ruimtelijke ordening.

Omdat deze discussies ook de komende jaren nog wel zullen doorgaan, leek het Arno Seinstra en Herman Sietsma* nuttig een alomvattend werk te vervaardigen over geschiedenis, ontwikkeling, heden, aanbevelingen en mogelijke scenario's voor de toekomst van onze provincies. Aan te bevelen dus als u zich om welke reden een gefundeerde mening wilt of moet vormen over 'hoe nu verder' met onze provincies. In hun boek 'Provincies van binnen en van buiten' komen o.a. de volgende hoofdstukken aan de orde: geschiedenis, Kaderwet, Wgr-plusregio's, landsdelige samenwerking, schaal- en sturingsvraagstukken, onderuitputting, visies op de toekomst, het Deense voorbeeld, provincies in control, kwaliteit van het provinciaal bestuur, een ideaaltypische beschrijving van de provinciale organisatie in 2020, scneario's richting 2020, aanbevelingen. Lees ook de uitvoerige recensie van Pieter Nieuwenhuizen in Binnenlands Bestuur.
* Herman Sietsma heeft een 40-jarige ervaring in het openbaar bestuur, waarvan meest recent 10 jaar als provinciesecretaris van Utrecht. Arno Seinstra is bestuurskundige en deed als organisatieadviseur de afgelopen 10 jaar meer dan 200 opdrachten voor en bij provincies. Hij is mede-oprichter en eigenaar van Adviesbureau Seinstra Van de Laar.