Noordscheschut

Plaats
Dorp
Hoogeveen
Drenthe

Noordscheschut

Terug naar boven

Status

Noordscheschut is een dorp in de provincie Drenthe, gemeente Hoogeveen.

Terug naar boven

Naam

Inwoners
Een inwoner van dit dorp is een Schutter. OP de dorpssite hanteert men de slogan: "Een Schutter ben je niet even, maar heel je leven."

Oudere vermeldingen
Noordse Schut, Noordse Sluis, 1853 Noordsche Schut, 1867 Noordsch Schut.

Naamsverklaring
Genoemd naar een schutsluis uit 1766 tussen het Noordsche Opgaande en de Verlengde Hoogeveense Vaart. Het dorp heeft dan ook in 2016 het 250-jarig bestaan gevierd.

Terug naar boven

Ligging

Noordscheschut ligt direct O van Hoogeveen, grotendeels Z van de Verlengde Hoogeveense Vaart, voor een klein deel N ervan.

Terug naar boven

Statistische gegevens

Noordscheschut heeft ca. 800 huizen met ca. 2.000 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

De eerste bewoning van het veengebied rond het Noordse Opgaande vindt plaats in de 17e eeuw. Waar de turfgrafers aan het werk zijn, vindt men ook de hutten van de seizoenarbeiders. In wezen is er dus geen sprake van echte bewoning, maar van tijdelijke verblijven, die alleen tijdens het graafseizoen dienst doen. In 1766 is de schutsluis waaraan het dorp zijn naam ontleend aangelegd. Het dorp ontstaat als kern rond het meest noordelijke van de vele sluizen (of verlaten), die er tot aan Meppel zijn in de Hoogeveense Vaart. In 1851 wordt het kanaal 'verlengd' naar de venen in Zuidoost-Drenthe, waardoor ook de vervening en de bebouwing oostwaarts zijn opgeschoven. De reeds bestaande bebouwing heeft zich sindsdien verdicht. Aanvankelijk vestigen zich hier vooral verveners en neringdoenden. Noordscheschut heeft zijn groei sinds midden 19e eeuw vooral te danken aan de verveningsactiviteit van de familie Rahder.

Langs de kanalen (opgaandes) is er aanvankelijk vooral lintbebouwing. Pas na het uitbreidingsplan van de gemeente in 1933 ontstaan er gesloten dorpskommen. Het buitengebied bloeit op, nadat in en na de jaren vijftig de meeste wijken worden gedempt.

In 1904 wordt villa Valkenheim gelegen aan de huidige Drostenraai gekocht, en wordt hier pal naast/achter de Gereformeerde kerk gebouwd. In 1944 krijgt het dorp een eigen Hervormde kerk.

- Artikel over de bevrijding van Noordscheschut op 11 april 1945.

- In 2016 zijn maar liefst 2 boeken over het dorp verschenen ter gelegenheid van het 250-jarig bestaan in dat jaar. Het betreft het boek 'Rondom het schut' door Albert Metselaar, over de geschiedenis van het dorp, en Noordscheschut 250 jaar / Toen en Nu, door Paula Benjamins i.s.m. Plaatselijk Belang.

Zie verder Geschiedenis van Noordscheschut, door Albert Metselaar.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

Landschapsbiografie
"Er is een belangrijke stap gezet in de vitalisering van het veengebied tussen de dorpen Elim, Nieuwlande, Hollandscheveld en Noordscheschut. Gedeputeerde Cees Bijl was op 26 oktober 2021 aanwezig in restaurant Schoonhoven om het eerste exemplaar van het (via de link ook online te lezen) boek 'Landschapsbiografie van het Hollandscheveld' in ontvangst te nemen. Hij sprak lovende woorden over dit boekwerk. Hij was ook naar Schoonhoven gekomen om de inwoners en andere betrokkenen aan te moedigen nu toekomstgericht aan de slag te gaan.

De Plaatselijke Belangen van Elim, Nieuwlande, Hollandscheveld en Noordscheschut zijn al langere tijd bezorgd over de teloorgang van de kwaliteiten van het gebied. Het belang van het veenkoloniale landschap wordt ook onderschreven door prof. Theo Spek van de Rijksuniversiteit Groningen. Een rijk en gelaagd landschap dat gekoesterd moet worden voor de toekomstige generaties. Door eendrachtig samen te werken kunnen de Plaatselijke Belangen met trots een fraai gedocumenteerde landschapsbiografie presenteren. Het resultaat van een unieke samenwerking van de vier dorpen. Het initiatief hiertoe is nu eens niet van hogerhand door de gemeente genomen, maar van ‘onderop’ door de dorpen zelf als opdrachtgever. Temeer omdat de landschapsbiografie gezien wordt als het uitgangspunt voor het ontwikkelen van een landschapsvisie met hierin een aantal concrete toekomstgerichte maatregelen. De bijeenkomst met ongeveer 70 deelnemers (bewoners en professionals) werd geleid door Luit Hummel van de BOKD.

Landschapsbiograaf Jeroen Wiersma, die onder de vlag van het Kenniscentrum Landschap van Rijksuniversiteit Groningen de auteur is van het boek, wandelde in zijn presentatie in grote stappen door de geschiedenis van het veenkoloniale gebied en gaf op een prettige en overzichtelijke manier een toelichting. Het levensverhaal van het bijzondere landschap komt duidelijk naar voren in de biografie. Conclusie: de moeite waard om het behouden en te versterken daar waar mogelijk. Streekhistoricus Albert Metselaar maakte in zijn bijdrage een vergelijk tussen landschap en mens. Een mooie parallel waarin hij ontstaan en ontwikkeling centraal stelde. Een landschap heeft net als een mens een eigen identiteit. Voor beide is het behoud daarvan en het karakter belangrijk. Zo pleitte Albert voor het behoud van het karakter van Elim, Nieuwlande, Hollandscheveld en Noordscheschut en na te denken over de toekomst ervan en het er met elkaar over te hebben. Dus is dit niet het einde van dit project, maar pas een begin.

Samen met de grondeigenaren en de bewoners van het gebied willen Elim, Nieuwlande, Hollandscheveld en Noordscheschut werken aan een gedeelde landschapsvisie met concrete uitvoeringsmaatregelen. Dit begint met dorpenbijeenkomsten waarvoor alle inwoners in hun eigen dorp zullen worden uitgenodigd. Hierbij wordt stil gestaan bij de Landschapsbiografie, maar ook vooruit gekeken naar de toekomst. Wil je meer weten over dit bijzondere proces in dit bijzondere gebied, neem dan contact op met Luit Hummel via l.hummel@bokd.nl." (bron: BOKD, oktober 2021)

- Vanaf 2016 wordt Noordscheschut heringericht. Het eerst komt het Zwarte Dijkje, de centrale weg door het dorp, aan de beurt voor een opknapbeurt. Een opknapbeurt is hard nodig. In 2016 stond de weg al een paar keer blank na hevige buien. Het riool kon het water niet snel genoeg wegkrijgen. Ook de trottoirs zijn hard toe aan een opknapbeurt. De boomwortels zorgen ervoor dat de tegels omhoog komen. Wethouder Jan Steenbergen: "Het Zwarte Dijkje is de kern van het dorp en wij hebben als college besloten hier bestuurlijke vernieuwing toe te passen. Dat houdt in dat we het dorp de regie geven. De gemeente gaat erin faciliteiten."

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Noordscheschut heeft 2 rijksmonumenten: Huize Blokland uit 1868 (Zwarte Dijkje 49) en Huize Veen en Dal uit 1868 (Drostenraai 21).

- Gereformeerde kerk uit 1904 (Drostenraai 41) van de Gereformeerde Kerk Nieuweroord - Noordscheschut.

- Hervormde kerk uit 1944 van de Hervormde Gemeente De Brug Nieuweroord - Noordscheschut.

- Kerk van de Christelijke Gereformeerde Gemeente Noordscheschut.

- Het beeld De Sluiswachter is ontworpen door beeldend kunstenaar Onno de Ruijter. Het is in 1991 geplaatst n.a.v. het 225-jarig bestaan van het dorp.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Rommelmarkt van de Gereformeerde kerk (op een zaterdag in juni).

- Op de 3e zaterdag van juni is er de Schutsloop XL (4 mijl en Kidsrun) en tevens de Zomerbraderie met rommelmarkt, vlooienmarkt en een breed assortiment aan andere kramen. Kinderdraaimolen en luchtkussen voor de kinderen.

- Op een zaterdag begin juli zijn er de Noordscheschutse Kampioenschappen Jeu de Boules.

- Oldtimerdag (op een zaterdag in juli), met o.a. toerritten voor trekkers, auto's en motoren/bromfietsen.

- 4 Kids organiseert de kinderactiviteiten tijdens de Feestweek (eind augustus) in Noordscheschut.

- Als het hard genoeg vriest in de winter, zorgt IJsvereniging Noordscheschut voor een prachtige natuurijsbaan.

Terug naar boven

Natuur en recreatie

- In 2016 heeft ondernemersvereniging TROP een nieuwe fietsroute gepubliceerd, verkrijgbaar bij Bloemen & Kadoshop Het Miniatuurtje.

- Bij veel inwoners uit Noordscheschut was in 2020 verwarring ontstaan over een stuk dijk langs de Hoogeveensche Vaart in het dorp. Het gaat grofweg om het gedeelte tussen de Meester Kosterweg en de Kromme Jakken. Het stuk dijk, dat veel door wandelaars en recreanten wordt gebruikt, is sinds kort in handen van een particulier (Corn Sok). En er gingen geruchten dat daardoor de dijk zou worden afgesloten. Maar dit gerucht is door de huidige eigenaar ontkracht. Wel staat er nu bij het begin van het privé stuk dijk een hek met informatie waar bezoekers zich aan dienen te houden.

In een open brief op de Facebookpagina van de Schutse Bengel heeft dhr. Sok in mei 2020 tekst en uitleg gegeven over het stuk grond, om mogelijke misverstanden weg t nemen: "1. De dijk langs het weiland, voorheen van De Goede en het perceel van voorheen de familie Tichelaar is mijn privé eigendom. In die zin zou ik zelf kunnen beslissen wat ik er mee ga doen. Uiteraard besef ik dat het een gelieve wandelroute voor veel dorpsbewoners is. Deze wandelroute afsluiten zal ik daarom niet doen. Wel zijn er aan beide zijden hekjes (met dus een doorloop van zeg ca. 1 meter) gekomen met daarop een bord wat vermeldt dat je privéterrein betreedt waar een paar regels gelden. Bijvoorbeeld “honden aan de lijn” en “geen hondenpoep toegestaan”. 2. Het onderhoud. Dat blijft de gemeente verzorgen.

3. Het pleintje. In principe is Stichting VaarFietstocht voor het aanmeren van de rondvaartboot (in principe 1 of 2 keer per week in het hoogseizoen) en het uitstappen niet afhankelijk van mijn toestemming. Dit is een zaak van de gemeente en de provincie. Uitstappen zou net op gemeentegrond kunnen, maar ideaal zou dat niet zijn. Bovendien is de dijk vaak drassig dus ook zo modderig. Daar komt bij dat de Brugwachterskeet met Dixie velen een doorn in het oog is, vooral voor de inwoners van Noordscheschut rondom de fietsbrug. In goed overleg met gemeente, provincie en Stichting Vaar Fietstocht hebben we besloten er een mooi geheel van te maken. Er komt dus een pleintje waar de keet en Dixie op kunnen staan, waar de bezoekers van de VaarFietstocht netjes in en uit kunnen stappen en waarmee aan mijn wens van orde en netheid kon worden voldaan. Samenvattend: de dijk wordt niet afgesloten voor wandelaars, onderhoud is geregeld en de opstelling voor de keet en de uitstapplek voor de tochten komt er keurig uit te zien. Ik hoop dat ik hiermee de onrust die er blijkbaar was, heb weggenomen. Aan de andere kant hoop ik dat ook mijn wensen ten aanzien van mijn privé-eigendom zullen worden gerespecteerd. Ik zou zeggen een prachtige en nette oplossing voor alle partijen. Met vriendelijke groet, Corn Sok."

Terug naar boven

Beeld

- Oude foto's en ansichtkaarten van Noordscheschut op Facebook.

Terug naar boven

Links / voorzieningen / verenigingsleven

- Algemeen: - Site van en over Noordscheschut.

- Nieuws: - Nieuws van dorpskrant de Schutse Bengel op Facebook.

- Belangenorganisatie: - "De geschiedenis van Plaatselijk Belang gaat terug tot 1865. In dat jaar is de “Vereeniging Hollandsche Veld” opgericht. Deze vereniging hield zich bezig met de belangen van de inwoners van het Hollandsche Veld en omliggende gebieden. In 1867 besloot dhr. Rahder, wonende in Noordscheschut, zich verkiesbaar te stellen voor de gemeenteraad. Hij kreeg ondersteuning van de vereniging Hollandsche Veld onder de voorwaarde, dat hij zich hard zou maken voor een aantal zaken die van belang waren voor zijn dorp. Het betrof toen onder andere zaken als het onderhoud van de belangrijkste vonders en het plaatsen van lantaarns. Zo werd in 1869 het voorstel aangenomen om reddingshaken te plaatsen bij de kerk van Hollandscheveld en bij de school aan het Noord.

In 1869 telde de vereniging al 9 leden afkomstig van het Noord en omliggende gebieden. Deze groep groeide gestaag. Op verzoek van een aantal leden maakte de vereniging zich hard voor het plaatsen van een brandspuit op het Noord. Omdat de leden van het Noord en omstreken in de minderheid waren, werd naar hun mening te weinig gedaan voor de inwoners van Noord en omstreken. Daarom besloten 21 personen op 18 januari 1876 een eigen vereniging op te richten voor Noord en Omstreken. Het doel van de vereniging toen was, om de bloei en welvaart van het Noord en omstreken te bevorderen. Deze vereniging was de voorloper van Plaatselijk Belang Noordscheschut (PBN).

PBN is een vereniging die zich inzet voor de inwoners van het dorp Noordscheschut. De vereniging stelt zich geïnteresseerd en betrokken op naar alle zaken die van invloed zijn op de leefbaarheid in en om het dorp. PBN volgt nauwgezet de ontwikkelingen die betrekking hebben op het dorp. Zij staat daarbij open voor informatie en concrete wensen vanuit het dorp. Daar waar nodig treedt de vereniging op als overlegorgaan bijvoorbeeld naar overheden en instanties. Bijzondere aandacht heeft PBN voor een duurzame, veilige woonomgeving en verkeersveiligheid voor jong en oud. Aandacht voor de faciliteiten en het onderhoud van de wegen, het groen en het in stand houden van de voorzieningen in het dorp.

De vereniging is momenteel bijvoorbeeld nauw betrokken bij de reconstructie van het Zwarte Dijkje, nieuwbouwplannen voor woningen, of bij herbestrating van te herstellen wegen. De realisatie van een begraafplaats staat al jaren als wens op het verlanglijstje van PBN. De bestuursleden afzonderlijk hebben ieder hun aandachtsgebieden met betrekking tot het dorp. Elke 2e woensdag van de maand wordt er in principe vergaderd. Op dat moment worden actuele punten geagendeerd en besproken. Omdat Plaatselijk Belang Noordscheschut een vereniging is, kun je hiervan lid worden. Een lidmaatschap kost maar 5 euro per jaar. Voor het inleveren van ideeën of informatie aangaande ons dorp kun je bij het “Het Miniatuurtje” terecht. Hier is een ideeënbus aanwezig."

- Onderwijs en kinderopvang: - Basisschool Het Blokland hanteert de slogan 'Grote klasse in kleine groepen'. - Basisschool De Regenboog. - Peuterspeelzaal De Skutterties.

- Sport: - Voetbalvereniging v.v. Noordscheschut. "Om een gezonde vereniging te blijven moeten niet alleen de financiën op orde zijn, maar moet de vereniging ook kunnen rekenen op actieve leden en ouders. Nu hebben we op dit moment de structuur redelijk goed voor elkaar: bestuur en commissies zijn vrijwel allemaal bemand. Maar er is nog veel meer waarvoor vrijwilligers noodzakelijk zijn. Zo komen we nog altijd mensen te kort die zich in willen zetten voor de teams. De meeste teams beschikken over voldoende vrijwilligers, maar helaas zijn er ook altijd enkele teams waarvoor het moeilijk is en blijft om goede vrijwilligers te vinden. Ook blijft het elke week een enorme uitdaging om (assistent) scheidsrechters voor wedstrijden te vinden en aan te stellen. Daarnaast hebben we natuurlijk mensen nodig voor tal van andere activiteiten, zoals het organiseren van activiteiten, deelname aan diverse evenementen in het dorp, organiseren van het jeugdkamp, het draaien van de theeschenkdiensten / bardiensten, het onderhouden van velden / materialen, wassen van kleding, et cetera.

Als bestuur zien we v.v. Noordscheschut graag als een echte ‘ledenvereniging’ met actieve leden en actieve, betrokken ouders. Een vereniging die bijdraagt aan de sociale maatschappij, waar je met plezier een deel van je vrije tijd aan besteedt. Een vereniging ook met redelijke contributiebedragen, waar we geen betaalde krachten hoeven in te zetten om onze vrijwilligerstaken uit te voeren. Daarom steken we het komende seizoen veel tijd en energie in het opzetten van een actieve pool van vrijwilligers (leden en betrokken ouders) zodat we er samen voor kunnen zorgen dat we een echte vereniging kunnen zijn en blijven. Ik hoop dat je door deze oproep ook enthousiast wordt en je aanmeldt bij het bestuur, zodat we het werk binnen de vereniging onder nog meer mensen kunnen verdelen. Hierdoor neemt de betrokkenheid toe en kunnen vrijwilligers die nu te veel hooi op hun vork hebben worden ontlast.

Al met al ziet de toekomst voor v.v. Noordscheschut er hoopvol uit, zowel financieel als sportief lijken we de juiste koers te hebben ingezet. Het sanitair (douches) in de kleedkamers is bij velen al tijden een doorn in het oog, maar we hebben de hoop met nog enkele forse verbeteringsslagen dit eindelijk tot een ieders tevredenheid op te lossen. Ons kunstgrasveld is echt helemaal af en samen met de gemeente hopen we dit zo snel mogelijk te kunnen vervangen, dit gaat sowieso in 2020 plaatsvinden. De goede samenwerking met de supportersvereniging zal er ook dit jaar voor zorgen dat er tal van innovatieve en leuke activiteiten / evenementen binnen onze club zullen plaatsvinden. De sponsorcommissie heeft het afgelopen half jaar veel energie in haar activiteiten gestoken en weet zijn weg naar en het vastleggen van sponsoren steeds beter te vinden en zal ook komend seizoen uitermate belangrijk zijn voor de vereniging.

Het op hoger niveau brengen en structureren van de jeugdopleiding is ingezet met het aanstellen van een HJO en zal geïntensiveerd worden, omdat dit de levensader van de vereniging is en zal blijven. Evenzo zal er meer focus komen te liggen op het vrouwen-/meisjesvoetbal om hier de nodige aandacht aan te besteden om ook dit weer naar een hoger niveau te tillen. Kortom: het wordt weer een periode waarin veel energie en werk moet worden verzet. Maar als we dat werk onder elkaar verdelen wordt het ook dit seizoen vast een gezellig, goed en sportief jaar. Met z’n allen zullen we dit moeten doen, want samen staan we sterk! Rest me niets anders dan alle leden, supporters, vrijwilligers en sponsoren te bedanken voor alle steun in welke vorm dan ook aan onze prachtige vereniging. Een Schutter ben je niet even, maar heel je leven!" Aldus voorzitter van v.v. Noordscheschut Paul Volbeda in het voorwoord van de Presentatiegids 2019-2020.

- "Op een familiedag van de families Woltinge en Tichelaar in 2000 ontstond het idee van een Jeu de Boulesclub. Op een oproep in De Bengel voor belangstellenden werd door een tiental personen gereageerd. Jeu de boulesvereniging Boules Doar is opgericht in 2001. In 2002 zijn we aangesloten bij de Nederlandse Jeu de Boulesbond, de NJBB. Eerst werd er gespeeld op de woensdagavond en zaterdagmiddag. Later is de maandagavond erbij gekomen. Onderkomen hadden we toen niet, bij regen zaten we in het hokje van de SSN. Later kwam er een stacaravan als kantine. De eerste NK in juli 2003 is uitgegroeid tot een jaarlijkse happening op de 1e zaterdag in juli. In 2004 krijgen we ons eerste clubtenue en wordt begonnen met de bouw van de kantine. Op 24 januari 2013 slaat het noodlot toe. Tijdens een bingo ontstaat er door zelfontbranding brand in de kantine. Het pand is niet meer te redden. In augustus 2013 wordt er begonnen met de bouw van de nieuwe kantine. Op 28 juni 2014 wordt het nieuwe clubgebouw door onze erevoorzitter Sake Tichelaar geopend."

- Gymvereniging Noordscheschut (GVN) is een vereniging met een breed sportief aanbod. Het aanbod bestaat uit: gym, selectie, volleybal en badminton.

- Volkstuinen: - "Beste Schutters, sinds wij in Noordscheschut wonen, hebben we vlak bij het belevingsbos 3 stukjes tuin bij volkstuinvereniging 'Tiedverdrief in Vrije Tied' (TIVT). En dat is best leuk! Jaarlijks eten we aardappelen bijna het jaar rond. En zo gaat het ook met veel andere groenten. Er gaat qua smaak niets boven eigen geteelde groeten, zoals: boontjes, bietjes, peen, prei, knoflook, ui en noem maar op! En het afval van de groenten gooien we niet weg! Dus niet in de groencontainer. Het groenteafval belandt op de composthoop. Springstaarten, regenwormen en andere kleine wezentjes veranderen dat zuivere afval in de mooiste compost die er bestaat. En we telen ook bloemen, die bijen aantrekken en dus ook goed zijn voor bijvoorbeeld de zaadwinning van nieuwe groenten. Op die manier zijn we milieubewust bezig met een eigen kringlooptuin. Al meer dan 16 jaar! Lijkt het jou leuk een groentetuin te beginnen? Weet dan dat er stukjes tuin vrij komen en wees er snel bij! Met Hartelijke Tuingroet en eet smakelijk, Bert Marissen." (bron: Facebookpagina van de Schutse Bengel, maart 2020)

- Duurzaamheid: - "Zonnepark Noordscheschut van de firma Solarfields is ingebed tussen de A37 en de Coevorderstraatweg ten zuidoosten van het dorp. Begin jaren 2000 waren er plannen voor woningbouw op deze locatie. Deze plannen zijn door de crisis echter nooit van de grond gekomen. Op een gedeelte van de beoogde locatie heeft voorheen een woonwagenkamp gestaan. De oppervlakte is in totaal 11,3 hectare. Het park wordt aangesloten op een onderstation van Rendo." (bron: Solarfields) Het zonnepark is anno 2020 in de aanlegfase.

Reactie toevoegen