Duizel

Plaats
Dorp
Eersel
Zuidoost-Brabant Kempen
Noord-Brabant

Duizel

Terug naar boven

Status

- Duizel is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de regio Zuidoost-Brabant, en daarbinnen in de streek Kempen, gemeente Eersel. T/m 1922 gemeente Duizel en Steensel.

- Onder het dorp Duizel vallen ook de buurtschappen Hoef, Meer en Mosik.

Terug naar boven

Naam

In het dialect
Dèùzel.

Oudere vermeldingen
Vóór 1026 kopie ca. 1460 Duselam, 1031 kopie 17e eeuw Duselon, 1219 en 1224 Dusele, 1312-1350 Duzel, 1326 Dusel, 1345 Duzel, 1440 Dusele, 1574-1575 gemeynt van Duizel.

Naamsverklaring
Oorspronkelijk een datief meervoud met plaatsaanduidende functie van de waternaam Dusel*, met als betekenis 'nederzetting aan de Dusel'. Deze waternaam is verklaard als 'de rustig stromende', bij het Middelnederduitse dusen 'gedachteloos voortgaan' en het Oudnoorse dúsa 'rustig zijn'. Anderen verbinden - op niet overtuigende wijze - Dusel met Diessen. Verband met duis, does 'mosveen, begroeid moeras of veen, lichte turf' is niet waarschijnlijk.(1)
* Gereconstrueerde vorm.

Terug naar boven

Ligging

Duizel grenst in het W aan Hapert, in het NW aan Hoogeloon, in het NO aan Knegsel en in het ZO aan de A67 en Eersel, en ligt ZZO van Vessem en ZW van Veldhoven en Eindhoven.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Duizel 50 huizen met 296 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 750 huizen met ca. 1.900 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

- Verhalen over de geschiedenis van Duizel en Steensel op de site van het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC).

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Duizel heeft 5 rijksmonumenten.

- Duizel heeft 10 gemeentelijke monumenten.

- Tegenwoordig is het ondenkbaar, maar in 1927 is de middeleeuwse kerk van Duizel gewoon afgebroken, op de toren na. Die mocht blijven staan en is dan ook een rijksmonument. De huidige RK kerk Johannes’ Geboorte (Smitseind 38) dateert van 1925 en is een ontwerp van de Osse architect Hendrik Vorstermans. Overigens is Sint Jan de Doper nog meer dan alleen patroonheilige van de parochie. Al in het begin van de 17e eeuw was het dorp een drukbezocht bedevaartsoord. Tot op de dag van vandaag worden er rond de 24e juni, de feestdag van Sint Jan, in het dorp tal van feestelijkheden georganiseerd. De huizen worden versierd met de St. Janstros waarin het St. Janskruid is verwerkt. De trossen vormen een afweermiddel tegen onweer. Fanfare en gilde trekken die dag door het dorp om de gelovigen op te trommelen. Daarna is er een openluchtmis.

- "Het Mariakapelleke in Duizel (Akkerstraat) is gesticht in 1950, als dank van de Duizelse bevolking aan de H. Maagd voor het gevrijwaard gebleven zijn van rampen door het oorlogsgeweld van de Tweede Wereldoorlog. Het is een schepping van architectenbureau Tooten & van Ginderen. Het markante zevenkantige gebouwtje staat op historische grond. Hoewel velen dat niet zullen beseffen. Want weinig herinnert nog aan de oorspronkelijke staat van het gebied, dat eeuwen geleden dienst deed als kern van de nederzetting. De Germanen legden in hun dorp een plein ('de plaatse' genaamd) aan, in de vorm van een driehoek. Tot enkele tientallen jaren geleden was de vorm hiervan nog redelijk herkenbaar in het gebied. In het midden van het plein maakten de Germaanse dorpsbewoners een vijver, bestemd voor het drenken van het vee en er werden bomen aangeplant.

Het plein was gemeenschappelijk bezit. Het was ook bestemd als speelterrein voor de kinderen en als avondlijke verzamelplaats van de mannen om te buurten en verhalen te vertellen..Ook werd de plaatse natuurlijk gebruikt om feestelijke en andere gebeurtenissen enz. te vieren en om recht te spreken. Daarnaast ontleent het gebied aan de Groenstraat zijn historische achtergrond aan het feit dat het de plek was waar in de middeleeuwen de burcht stond van ridder Hendrik van Eyck, rond 1460 de stichter van de Mariakapel aan de Markt in Eersel. Al met al voldoende gronden om wat er nog over is van de historische plek aan de Groenstraat in ere te houden. Ook het Mariakapelleke ontkwam niet aan de ontkerkelijking die was ingezet in de jaren zestig van de vorige eeuw. Het raakte in onbruik en begon te vervallen. Reden voor het Schuttersgilde van St. Jan Baptist in Duizel om er zich over te gaan ontfermen. Dit leidde ertoe dat het Mariakapelleke in 1990 door het kerkbestuur aan het gilde is overgedragen. Na een grondige opknapbeurt door de leden van het gilde, kon het op 1 mei 1991 feestelijk worden heropend en in ere hersteld." (bron: Jac Hakkens, 1e Regerend Deken van het Gilde van St. Jan Baptist)

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- "De jaarlijkse Tweedehands Boeken- en Platenbeurs in Duizel vindt plaats in het laatste weekend van januari. Hiervoor kan Gilde St. Jan Baptist altijd boeken en platen gebruiken. Heb je nog boeken en platen op te ruimen dan zijn wij zeer geïnteresseerd. De opbrengst van de beurs komt ten goede aan de financiering van kleding en attributen voor het Gilde. En ook aan het onderhoud van het Gildehuis en de Mariakapel, die eigendom is van het Gilde. Met je aankopen steun je dus onze Brabantse Cultuur. Je kunt je boeken brengen of laten ophalen. Bel hiervoor 0497-515345 of 0497-516836."

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Duizel, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Beeld

- Fotoreportage van Duizel door Kees Wittenbols uit Breda.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Duizel (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Site van en over Duizel.

- MFA/dorpshuis: - In 2011 is in Duizel multifunctionele accommodatie (MFA) De Smis gerealiseerd. Dit houdt in dat middels renovatie en uitbreiding Dorpshuis De Smis, Basisschool Sint Jan en Kinderdagverblijf Nummer Een nu onder één dak zijn gehuisvest. Dorpshuis De Smis is de thuisbasis voor vele verenigingen. Inwoners ontmoeten elkaar in De Smis, ze kunnen er repetities houden, vergaderen, computerlessen volgen, een kaartje leggen, biljarten, kletsen aan de bar of gewoon een krantje lezen met een kop koffie. Loop gerust eens binnen tijdens de openingsuren. De ruimtes in De Smis zijn ook te huur voor niet-participanten. De ruimtes zijn geschikt voor presentaties, uitvoeringen en tentoonstellingen. Dit in overleg met de beheerder van De Smis of via de online boekingsmogelijkheid. "Het dorpshuis is tegenwoordig ook op vrijdagavond open vanaf 20.00 uur. Dit mede op verzoek van Biljartvereniging Dubac i.v.m. extra trainingsgelegenheid en te spelen toernooien. Op deze avonden kan ook door niet-leden van Dubac worden gebiljart. Omdat we beschikken over 3 biljarts is hier volop gelegenheid voor."

- Onderwijs: - "Het is de opdracht van Basisschool Sint Jan in Duizel om ieder kind, op alle ontwikkelingsgebieden, een krachtige vooruitgang te laten boeken. Dat staat centraal. De leerkrachten hebben uitgesproken om zich te gedragen als didacticus, als pedagoog, als ontwikkelaar én als participant. Dat vraagt om expertise van de leerkrachten maar ook om vertrouwen te geven aan het kind. Dat brengt het kind in een flow van leren. Dat streven is verwoord in ons motto: “Beleef het leren!” De leerkrachten stellen zich op het standpunt dat ze actief samen werken met ouders, kinderen en omgeving. Hieruit blijkt de externe gerichtheid; de blik van school naar buiten. Een belangrijk item is daarbij educatief partnerschap. We vragen van ouders partnerschap. Dat betekent dat ouders betrokken worden bij de ontwikkeling van hun kind(eren) op school en dat ze daarvoor verantwoordelijkheid nemen. We verwachten dat ouders actief communiceren, meedenken en hun aandeel nemen bij hulp of ondersteuning. Onze kernwaarden zijn: Passie. (Zelf)Vertrouwen. Respect. Bloei."

- Jeugd: - Scouting Jubam is opgericht in 1978 en heeft ruim 100 leden. Voor het geval je je afvraagt waar deze wonderlijke naam vandaan komt; het welpenprogramma is gebaseerd op het Junglebook van Rudyard Kipling en de Kabouters speelden in het fantasieland Bambilië. Uit de eerste letters van beide is de naam Jubam bedacht. Na eerder in diverse ruimten te zijn ondergebracht, hebben ze in 1994 een mooie blokhut in het bos gebouwd. Vele inwoners van Duizel hebben zich hierbij op een of andere manier verdienstelijk gemaakt.

- Muziek: - "Fanfare De Volharding is in 1964 opgericht door een aantal enthousiaste inwoners van Duizel die het gemis van een “eigen” muziekvereniging binnen de Duizelse gemeenschap steeds nadrukkelijker begonnen te ervaren. Vele inwoners hebben vanaf de oprichting wekelijks veel voldoening beleefd aan de uitoefening van muziek in een gemoedelijke en ontspannen sfeer binnen de fanfare of bij het slagwerk. Vele malen per jaar wordt door het dorp een beroep gedaan op De Volharding voor muzikale ondersteuning bij jubilea, activiteiten, serenades etc. en waar enigszins mogelijk wordt aan dit verzoek voldaan. Dat deze ondersteuning bijzonder gewaardeerd wordt, mag blijken uit de financiële bijdragen die jaarlijks opnieuw ter beschikking worden gesteld om de vereniging in stand te houden en uit te bouwen.

Ook onze vereniging moet met de ontwikkelingen meegaan. Werd bij de oprichting in 1964 de vereniging opgestart als een traditionele fanfare met drumband, in 2005 werd het initiatief genomen om de drumband om te vormen naar een percussiegroep met meer muzikale mogelijkheden, waardoor zowel voor de leden hiervan als voor het publiek een aantrekkelijker repertoire kan worden geboden. In navolging hierop is in 2008 besloten om de naam Fanfare De Volharding te wijzigen naar Muziekvereniging De Volharding, om de bredere muzikale mogelijkheden van de vereniging te onderstrepen en aldus een betere basis te creëren voor de toekomst. Muziekvereniging De Volharding is een gezonde vereniging met enthousiaste leden die hun betrokkenheid met de vereniging tonen door, naast de muzikale activiteiten, al het mogelijke in het werk stellen om het voortbestaan van de vereniging te verzekeren. Iedereen die graag een muzikale bijdrage zou willen leveren, wordt van harte uitgenodigd om met ons contact op te nemen om de mogelijkheden te bespreken. Je bent van harte welkom!"

- Sport: - Voetbalvereniging Dosko '32.

Reactie toevoegen