- Kathagen is een buurtschap in de provincie Limburg, in de regio's Parkstad en Heuvelland, gemeente Beekdaelen. T/m 1981 grotendeels gemeente Nuth en voor een klein deel gemeente Hoensbroek. In 1982 in zijn geheel over naar gemeente Nuth, in 2019 over naar gemeente Beekdaelen.
- De buurtschap Kathagen valt onder het dorp Vaesrade, maar voor de postadressen liggen beide 'in' Nuth.
- Bij de gemeentelijke herindelingen van 1982 is middels een grenscorrectie het Kathagerbroek, ook bekend als Kathagerbeemden, van de gemeente Hoensbroek (die opging in de gemeente Heerlen) toegevoegd aan de gemeente Nuth.
- De buurtschap Kathagen heeft geen plaatsnaamborden, zodat je slechts aan de gelijknamige straatnaambordjes kunt zien dat je er bent aangekomen.
Terug naar bovenIn het Limburgs
Kathage.
De buurtschap Kathagen ligt rond de gelijknamige weg en de Thullerweg, NNO van het dorp Nuth en W van het dorp Vaesrade. De buurtschap ligt verder O van de A76, Z van het dorp Schinnen, ZW van de dorpen Oirsbeek en Amstenrade, W van het 'dorp in de stad' Hoensbroek, NW van de stad Heerlen en NO van het dorp Wijnandsrade.
Terug naar bovenDe buurtschap Kathagen omvat tegenwoordig nog een 5-tal woonhuizen plus enkele bedrijfsgebouwen, waaronder een radiatorenfabriek, en een uitvaartcentrum, met ca. 15 inwoners.
Terug naar bovenHet kleine buurtschapje Kathagen geniet in de geschiedenisboeken toch een zekere bekendheid, althans de vroeger strategisch gelegen oversteekplaats alhier in de Geleenbeek, in het Geleendal. "Hier zagen wij reeds in de eerste jaren vóór onze jaartelling de Gallische ruiters over de brug terugvluchten voor de Germaanse cavalerie, om de dag daarna de verbolgen Caesar met heel zijn legermacht door Kathagen te zien voortrukken, de Germaanse strijdkrachten tegemoet. Maar de moderne Germanen kwamen 2000 jaar later terug, op een stralende zonnige dag in mei 1940. Zij vonden ter plaatse geen legermacht tegenover zich, maar een dreigende, doch verlaten kazemat waarvan de achterdeur open stond. De Nederlandse infanterie aldaar op 'volle' oorlogssterkte telde 3 à 4 man en zij volgde wijselijk de taktiek van de vroegere Gallische ruiters...
Niet veel anders zal het de 'siegende' Duitsers te moede zijn geweest, toen zij in september 1944 wederom over de geladen brug met een gestolen handkar van aannemer Gerards uit Nuth en andere benzineloze voertuigen terugsnelden naar hun Heimat om het gevreesde geheime wapen te gaan halen. Achter hun rug vloog de brug met een donderend geraas in de lucht, de halve Kathagermolen meenemende. En terwijl de oude molen in vlammen stond, trokken de Amerikaanse tanks ter achtervolging naast de opgeblazen brug over de beek te Kathagen. Nog eens, in de spannende dagen van het Ardennenoffensief, ratelde in donkere nacht een lange colonne Engelse tanks terug over de brug met uitzondering van één zware tank die van de brug af pardoes op de rug in de beek kantelde.
Ook een ander veroveringszuchtig vorst trok - in 1474 - door Nuth en Kathagen naar de Rijn. Het was Karel de Stoute, hertog van Bourgondië, die over onze streken regeerde tussen de jaren 1465 en 1477." Aldus de in 1972 overleden lokale historicus Hub Ritzen, die naast dit artikel nog enkele tientallen artikelen over de geschiedenis van Nuth en omgeving heeft geschreven, die je kunt vinden op de website Schetsen uit Nuth's Verleden.
Er werd ook tol geheven nabij de brug te Kathagen. Dit blijkt uit het 'Register der Tollen van het lant van Valkenborgh', dat Jan van Wittem, drossaard van Valkenburg, in 1440 toezond aan de Rekenkamer te Brussel. Daarin wordt gezegd: “Van den weggeld tot Cathagen, daer geyn pachter af te vinden is, want die starten zijn opgegraven om beschuddenis van den lande.”
Terug naar boven- De zuidelijke rand van Kathagen langs het spoor van Sittard naar Heerlen is sinds midden vorige eeuw industrieel ontwikkeld en thans een bedrijventerrein.
Terug naar boven- Kathagen heeft 1 rijksmonument, nl. een 18e-eeuws wegkruis bij huisnr. 11, van belang uit oogpunt van oudheidkundige waarde.
- Van de voormalige, meer dan 500 jaar geleden* reeds bekende watermolen (met als functie korenmolen) de Kathagermolen (Kathagen 1), staand op de Geleenbeek, zijn de inrichting en de molenvijver nog aanwezig, maar de molen is sinds ca. 1960 niet meer maalvaardig. De molen is toen buiten gebruik gesteld, het waterrecht is verkocht en de molentak van de Geleenbeek is gedempt. Vóór 1982 viel de molen onder de gemeente Hoensbroek. In dat jaar is hij middels grenscorrectie naar de gemeente Nuth overgegaan (de gemeente Hoensbroek als zodanig is opgegaan in de gemeente Heerlen).
* De molen wordt reeds in oktober 1480 tegelijk met de Nuinhof te Nuth genoemd als een leen van het Munster te Aken.
- De buurtschap Kathagen wordt doorsneden door de Geleenbeek.
- Natuurgebied het Kathagerbroek, ook bekend als Kathagerbeemden, is een broeklandschap aan de Geleenbeek. - De Kathager Beemden, geohydrologisch onder de loep.
Terug naar boven
Reactie toevoegen