Sambeek

Plaats
Dorp
Land van Cuijk
Noordoost-Brabant Land van Cuijk
Noord-Brabant

sambeek_plaatsnaambord_kopie.jpg

Sambeek is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de regio Noordoost-Brabant, en daarbinnen in de streek Land van Cuijk, gemeente Boxmeer. Het was een zelfstandige gemeente t/m 30-4-1942.

Sambeek is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de regio Noordoost-Brabant, en daarbinnen in de streek Land van Cuijk, gemeente Boxmeer. Het was een zelfstandige gemeente t/m 30-4-1942.

gemeente_sambeek_anno_ca._1870_kaart_j._kuijper_kopie.jpg

Gemeente Sambeek anno ca. 1870, kaart J. Kuijper (© www.atlasenkaart.nl)

Gemeente Sambeek anno ca. 1870, kaart J. Kuijper (© www.atlasenkaart.nl)

Sambeek

Terug naar boven

Status

- Sambeek is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de regio Noordoost-Brabant, gemeente (en streek) Land van Cuijk. Het was een zelfstandige gemeente t/m 30-4-1942. Per 1-5-1942 over naar gemeente Boxmeer, in 2022 over naar gemeente Land van Cuijk.

- Wapen van de voormalige gemeente Sambeek.

- Onder het dorp Sambeek vallen ook de buurtschappen Heikant en Oude Waranda.

Terug naar boven

Naam

In het Brabants
Zammek. Wordt ook wel kortweg Beek genoemd.

Oudere vermeldingen
1294 Zannebeeke, 1308 kopie 17e eeuw Sambeeck, 1312 Zannebeke, 1464 Jan van Zambeke, 1532 Sint Jansbeck, 1553 Sambeke, 1558 Sandebecke, 1634 Gerit Wouters van Zantbeeck, 1773 Sambeek, 1803-1820 Sandbeek, 1847 'Sambeek, ook wel Santbeeck genoemd, doch eigenlijk St. Jansbeek'.

Naamsverklaring
De verklaring uit zandbeek 'beek met een zandige bodem' wordt ondersteund door de plaatselijke uitspraak met z- en door het feit dat de overgang van -ndb- tot -mb- een normale vorm van assimilatie is. Latere reïnterpretatie heeft de naam geduid als Sint Jansbeek.(1) Voor nadere informatie over deze Zandbeek zie het hoofdstuk Geschiedenis.

Terug naar boven

Ligging

Sambeek grenst in het W aan de A73, Stevensbeek en Sint Anthonis, in het N aan Boxmeer, in het NO en O aan de rivier de Maas, de provincie Limburg, Heijen en Afferden en in het Z aan Vortum-Mullem, en ligt Z van Gennep en N van Venray.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat de gemeente Sambeek 226 huizen met 1.271 inwoners, verdeeld in het gelijknamige dorp 131/703 (= huizen/inwoners) en de buurtschappen Mullem 46/281 en Sambeekschenhoek 49/287. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 650 huizen met ca. 1.600 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Zandbeek
In het verleden telde Sambeek minstens twaalf stegen. Het waren enigszins holle paden, die alle naar lager gelegen gebieden liepen. Daardoor waren ze uitstekend geschikt om het overtollige water van herfst, winter en voorjaar langzaam af te voeren. De stegen functioneerden daardoor als een primitief rioolstelsel avant la lettre. De belangrijkste steeg was de Zandsteeg, waaronder in een heel ver verleden de Zandbeek liep. Deze Zandbeek was een beekje dat zijn water uit de hoger gelegen Peel afvoerde naar de Maas. Ten tijde van het ontstaan van het dorp was dit beekje al geheel verzand - vandaar de naam Zandbeek. Aan deze Zandbeek heeft het dorp zijn naam te danken.

De lagere ligging van de Zandsteeg is eeuwenlang gebleven, waardoor deze prima kon functioneren als waterafvoerende steeg. Pas na de Tweede Wereldoorlog is de Zandsteeg opgehoogd met puin afkomstig van de vernielde kerk. Op deze Zandsteeg kwam onder andere de verdwenen Kattensteeg uit ('kat' is een oud woord voor 'nat'). Wat verder richting Maas liep het water van de Duijstersteeg (nu: Pastoor van Berkelstraat) en de Oirlingsesteeg (nu: Strijdhamer/Klokbeker) erin. Het overtollige water werd uiteindelijk afgevoerd in de huidige Sint-Jansbeek. Van daar ging het nog een paar honderd meter verder om uiteindelijk in de Maas uit te stromen. Van alle Sambeekse stegen heeft alleen de Zandsteeg zijn naam behouden. De andere stegen zijn verdwenen of hebben andere namen gekregen. De Zandsteeg is de enige straat in Sambeek die herinnert aan het vroegere stegenstelsel van het dorp. (bron: lezing van René Klaassen tijdens de Historische Avond van Sambeeks Heem in november 2018)

Sambeekse Hoek
De Sambeekse Hoek was een ZW uithoek van de gemeente Sambeek (zie de oude plattegrond elders op deze pagina), die zo ver van de dorpskern vandaan lag, dat de inwoners in Sint Anthonis, dat veel dichterbij lag, naar de kerk gingen. Het betreft de huidige buurtschappen Den Hoek en Rondveld met directe omgeving (Brugstraat, Korte Striep), die tegenwoordig - ook voor de postadressen - onder Sint Anthonis vallen. De buurtschap was vooral agrarisch van aard. Er was ook een lagere school (in 1928 gesloten en inmiddels gesloopt) en een zuivelfabriek. Een bijzondere inwoner was Marie van Hoenselaar, geboren in Westerbeek, als driejarige naar de Sambeekse Hoek verhuisd en de enige dochter van een schaapsherder. Zij mocht gaan studeren en richtte in 1922 in Sint Anthonis de eerste Huishoudschool van Brabant op. Ze zette zich voornamelijk in om de positie van de vrouw te verbeteren.- De heemkundekring van Sint Anthonis heeft in 2011 een boek over de Sambeekse Hoek uitgegeven. - In september 2017 is 8x een - overigens uitverkocht - groot openluchtspel opgevoerd, dat zich afspeelt in de buurtschap Sambeekse Hoek tijdens de Tweee Wereldoorlog. Voor nadere informatie zie Oploo > Links > Toneel.

Tweede Wereldoorlog
In de buurt van de ‘Franse slag’, een boerderij aan de Sambeeksedijk, is in juni 1944 door de Duitsers begonnen met de aanleg van een airstrip. Deze was bedoeld als uitwijkmogelijkheid/spreiding voor de vliegvelden Volkel en Venlo. Bij de aanleg werden arbeidskrachten uit de omgeving gevorderd en door de burgemeesters van gemeenten aangewezen. Een toenmalig aangestelde vertelde in een interview dat hij de gronden hiervoor heeft moeten ploegen en egaliseren. Het was uiteindelijk niet meer dan een lange grasbaan waarop 1 Duits vliegtuig een proeflanding heeft gemaakt. De aanleg werd opgemerkt door spionagegroep Albrecht. Zij rapporteerden regelmatig de voortgang naar Londen. In het kader van Operatie Market Garden werd geleidelijk aan ook deze regio bevrijd. In september 1944 werd Sambeek frontgebied. Vanuit Sint Anthonis werden door de Engelsen verkenningstochten gemaakt. Bij een van die tochten werd de airstrip ontdekt. Besloten werd om deze te gebruiken als vliegveld voor hun lichte verkenningsvliegtuigen. Deze vliegtuigen dienden om waarnemingen te doen voor de artillerie. Het vliegveld is van half tot eind oktober 1944 voor dit doel in gebruik geweest.

Van de ruim 6.000 in de Tweede Wereldoorlog in Nederland neergehaalde/neergestorte vliegtuigen is een aantal in de omgeving van Sambeek neergekomen. Zo zijn er twee Engelse bommenwerpers neergestort, waaronder een op 7 september 1941, met 5 inzittenden. De bemanning kwam hierbij om het leven en is begraven in Woensel. Op 12 juni 1943 stortte een Halifax II na een luchtgevecht neer bij de Heikantsepeelweg. Bij deze crash kwamen alle 7 bemanningsleden om het leven. Met een nieuw type nachtjager werden die nacht door dezelfde vlieger nog 4 vliegtuigen neergeschoten. (bron: lezing van Jan Hooiveld tijdens de Historische Avond van Sambeeks Heem in november 2018)

- Verhalen over de geschiedenis van Sambeek op de site van het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC).

Heemkunde
Al jarenlang had Sticbting Sambeeks Heem de wens een eigen heemkamer te bezitten. Het dilemma was dat de stichting geen structurele inkomsten heeft, maar afhankelijk is van een kleine gemeentelijke subsidie, giften en donateurs. In 2018 heeft Sambeeks Heem een prachtig aanbod gekregen om twee kamers in het oude Catharinaklooster te mogen inrichten. De gebroeders Pascal en Michel Uyen hebben deze kamers beschikbaar gesteld. Er is hard gewerkt aan het opknappen van de ruimtes. In maart 2019 is de Jos Kuijpers Heemkamer feestelijk geopend. De opening is verricht door voorzitter René Klaassen, waarbij hij memoreerde aan het vele werk van de grote inspirator van Sambeeks Heem Jos Kuijpers, die de lokale Sambeekse geschiedenis op de kaart heeft gezet. Als eerbetoon is de heemkamer postuum naar Jos genoemd. Wethouder Willy Hendriks onthulde de oorkonde die het vele werk van Jos schetst. Een speciaal woord werd gericht aan een bijzondere gast, namelijk de kleinzoon van de laatste burgemeester van Sambeek: Piet Stevens. Hij bracht 2 schilderijen van zijn grootvader en overgrootvader mee: de laatste 2 burgemeesters van de gemeente.

"Sambeeks Heem opent elke 1e donderdag van de maand de Jos Kuijpers Heemkamer (adres: Catharinaklooster, Torenstraat 41) voor iedereen die iets over (oud) Sambeek kan vertellen; weet heeft van nieuwe ontwikkelingen in het dorp (die uiteindelijk ook geschiedenis zullen worden); materialen heeft die eigenlijk collectief bewaard moeten worden; persoonlijke familiaire documenten, foto’s of bidprentjes heeft en niet weet wat er mee te moeten doen. Ook vragen kunnen mogelijk beantwoord worden. Er is veel documentatiemateriaal in de Heemkamer. Het kan ook zijn dat iemand met een onderzoek bezig is en informatie nodig heeft. Voor al deze zaken zijn er elke 1e donderdag van de maand enkele leden van Sambeeks Heem aanwezig, om je onder het genot van een bakje koffie met je vragen op weg te helpen. We hopen dat je van deze gelegenheden gebruik gaat maken."

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Sambeek heeft 41 rijksmonumenten, waarvan er 25 betrekking hebben op de RK begraafplaats met zich aldaar bevindende grafkruisen.

- Sambeek heeft 8 gemeentelijke monumenten.

- In 1486 wordt begonnen met de bouw van de RK kerk in Sambeek. In 1532 komt deze gereed. De bouw heeft dus 46 jaar geduurd! In 1944 wordt de kerk verwoest tijdens pogingen van de Duitsers om de kerktoren op te blazen. De toren blijkt dermate stevig gebouwd dat ze slechts gedeeltelijk beschadigd raakt. De kerk is dusdanig beschadigd dat ze afgebroken moet worden. In 1946 wordt er een noodkerk in gebruik genomen. In 1953 komt de huidige Sint Jan de Doperkerk (Grotestraat 63) gereed. Deze kerk is niet op de plaats van de oude kerk gebouwd maar ernaast, waardoor de kerktoren los van de kerk is komen te staan.

De imposante, rijksmonumentale kerktoren wordt in de volksmond de Knoeper genoemd. De inwoners hebben in 2012 veel geld ingezameld om restauratie van de toren mogelijk te maken. In 2018 was er een verkiezing van het 'Pronkstuk van Sambeek'. De inwoners konden kiezen uit een selectie van elf potentiële pronkstukken. Van de 161 inwoners die een stem uitbrachten, kozen er 77 voor de kerktoren. Dat was een duidelijke overwinning. Nummer twee, de Elisabeth-hoeve, een oude boerderij, kreeg 14 stemmen, en nummer drie, het oude gemeentehuis, kreeg er 13.

- Het oudste deel van het voormalige klooster van de Zusters Monialen Redemptoristinnen in Sambeek (Grotestraat 69), de noordvleugel, is in 1874 gebouwd, in een sobere neorenaissancestijl. Aan de zuidzijde is een houten veranda gebouwd, waarschijnlijk in 1888. De kapelvleugel, met de neogotische kapel, is in 1882, en de oost- en zuidvleugel zijn in 1888 toegevoegd door architect J.H.J. Kayser, in neogotische stijl. Deze vleugels zijn wat meer versierd dan het oudste gedeelte (spitsboognissen in de topgevels, siermetselwerk in de bogen boven de vensters, een gemetseld fries onder de dakrand zoals gebruikelijk in de regio), maar nog altijd relatief sober, in overeenstemming met het karakter van de orde. De redemptoristinnen behoren tot een contemplatieve orde. Het betreft daarom een ‘slotklooster’, waartoe buitenstaanders in principe geen toegang hadden. Het hele gebouw bestaat daarom in wezen uit twee gescheiden systemen naast elkaar: het gastengedeelte, waar buitenstaanders wel toegang hadden, en het slot.

In de noordgevel van de kapel zit een groot glas-in-loodraam met een voorstelling van het Heilig Hart, geflankeerd door Theresia van Avila, Maria, Jozef en Franciscus van Sales. Het raam wordt door deskundigen toegeschreven aan Frans Nicolas, die circa 1855 een glasatelier stichtte in Roermond, dat zou uitgroeien tot het beroemdste van Nederland en tot ver buiten de grenzen glas-in-loodramen zou leveren. Aan de andere kant, op het koorbalkon, staat het orgel uit 1889 (van Winkels te Boxmeer), met ornamenten in neogotische stijl. In de wand beneden in de kapel zijn gipsen kruiswegstaties uit ongeveer 1900 ingemetseld. De kloosterboerderij, ofwel het St. Jozefshuis, is gebouwd in 1925.

De kloostertuin is (buiten het kloostergebouw en de boerderij) geheel omgeven door een bakstenen muur van ongeveer drie meter hoog, met een deels gepleisterde ezelsrug. Op deze muur groeit een interessante vegetatie van muurplanten, zoals steenbreekvarens (de grootste concentratie van Oost-Brabant) en muurvarens. In de tuin staan diverse bouwwerken en beelden. Het belangrijkste hiervan is de grafkapel uit 1894. Deze is gesticht naar Italiaans voorbeeld, maar gebouwd in lokale bouwstijl. Ze bestaat uit een centrale hal met een vloer onder maaiveldniveau, met aan weerszijden nissen voor de bijzetting van overleden zusters, die werden afgesloten met grafstenen. De Lourdesgrot, met een beeld van Maria en van Bernadette, dateert uit omstreeks 1930, en is opgebouwd uit ‘ratels’ (afgekeurde bakstenen). Midden in de binnentuin staat een Heilig Hartbeeld uit omstreeks 1925 en iets westelijker een Calvariegroep van rond 1930. In 2001 is het complex aangewezen als rijksmonument. Het complex omvat in totaal 6 rijksmonumentale objecten, waarover je nadere informatie kunt vinden in de hierboven gelinkte rijksmonumentenlijst van Sambeek.

In 1993 verhuizen de zusters naar kloosterbejaardenoord Sint Anna te Boxmeer. Het kloostercomplex wordt verkocht aan Stichting Beth Hachajiem, die ook reeds het klooster van dezelfde orde in Velp bij Grave had verworven. In Sambeek vestigt zich een groep mensen, die zich in de loop der jaren heeft losgemaakt van Stichting Beth Hachajiem en sinds 1997 als zelfstandige Stichting Het Kloosterhuis werkt aan de realisering van de doelstellingen van de stichting: het handhaven van het uiterlijk aanzien van het kloostercomplex; het mogelijk maken van religieuze en culturele activiteiten in de kapel en het bieden van tijdelijk onderdak. Op de site van de stichting vind je uitvoerige informatie over het klooster, de vroegere zusters en de huidige stichting en haar activiteiten. Er zijn regelmatig concerten. Delen van het complex zijn voor uiteenlopende activiteiten te huur. Blijkens de pagina onder deze link is er ook de intentie er een museum te realiseren over de geschiedenis van het klooster en de zusters, maar zo te zien is dat er nog niet van gekomen, omdat wij er niets lezen over openingstijden en toegangsprijzen.

- Bij Sambeek ligt een van de zeven stuw- en sluizencomplexen in de Maas. Deze regenrivier kende vroeger sterk wisselende waterhoogten: in de zomer soms bijna droogvallend en in de winter en het voorjaar vaak buiten haar oevers tredend. De oplossing hiervoor was om de in Frankrijk ontspringende Maas te kanaliseren. In deze omgeving gebeurde dat tussen 1925-1929, nadat in de jaren daarvoor al voorbereidende werkzaamheden hadden plaatsgevonden. De beste weilanden moesten voor de aanleg van vooral de sluis en de bouw van huizen van het personeel verdwijnen. Geen wonder dat de rijke boeren die er eigenaar van waren protesteerden. Na de Tweede Wereldoorlog nam het scheepvaartvervoer over de Maas sterk toe, met als gevolg capaciteitsproblemen bij de Sambeekse stuw. Daarom is in de jaren zestig van de vorige eeuw een nieuwe tweelingsluis aangelegd.

Een belangrijke route van en naar de wereldhaven in Rotterdam gaat over de Maas langs onder meer de sluizen in Sambeek (Brabant) en Belfeld (Limburg), waar jaarlijks zo’n 50.000 schepen doorheen varen. De complexen zijn van 2011-2014 gereviseerd en aangepast om grotere schepen aan te kunnen, zodat ze weer decennia vooruit kunnen. Beide projecten samen hebben 48 miljoen euro gekost. Bouwer Heijmans noemde deze megaklussen "Een feest der specialismen" en "Vijf keer bijzonder" en wel hierom: "1. Multidisciplinair. Een grote hoeveelheid specialisten werkte integraal mee aan dit project. Van elektrotechniek tot hydrauliek. Van metalen sluisdeuren tot onderwaterbeton storten. Van monitoring van grondwater tot slimme logistiek. Het zijn maar enkele voorbeelden. 2. Flexibel samenwerken. Het werk was niet vooraf in beton te gieten. De samenwerking tussen opdrachtgever en -nemer vereistte flexibiliteit om onverwachte problemen, zoals de vondst van explosieven en vervuilde grond, aan te pakken.

3. Twee sluiscomplexen, één werkwijze. De twee sluiscomplexen stammen uit eind jaren twintig. De west- en middensluis zijn gereviseerd, de oostsluis is omgebouwd voor grotere schepen. Ervaringen opgedaan in Sambeek zijn toegepast bij Belfeld en omgekeerd, waardoor in kortere tijd hoge kwaliteit werd geleverd. 4. Plannen voor hoog water. Werken aan de sluiscomplexen was niet alleen een kwestie van de werkbare dagen op de bekende manier plannen, maar ook rekening houden met hoog water. Bij hoog water moest binnen 36 uur al het materiaal en materieel weg zijn en het terrein uitspoelbestendig worden gemaakt. 5. 40 ton op de millimeter nauwkeurig. De nieuwe sluisdeuren wegen 40 ton per stuk en het plaatsen van de giganten is millimeterwerk. De deuren van de puntsluizen openen en sluiten in stappen en dat vraagt veel nauwkeurigheid om alle krachten goed af te kunnen dragen. Nu is het net als een keukendeurtje dat soepel dichtvalt." (bron: Heijmans)

- Gevelstenen in Sambeek.

Terug naar boven

Evenementen en activiteiten

- De in 2018 opgerichte stichting Vrienden van Sambeek heeft als doel om de samenleving en saamhorigheid van het dorp een boost te geven. Dat doen ze door het organiseren van diverse evenementen en activiteiten door het jaar heen.

- Lindefeesten (meerdaags muziekevenement, eind maart / begin april).

- Toneelvereniging Vortums en Sambeeks Toneel (VEST) (waarvoor zie verder het hoofdstuk Links) brengt jaarlijks in mei een nieuw stuk op de planken.

- Kermis (eind augustus).

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Bij onderzoek naar de effectiviteit van agrarisch natuurbeheer in Sambeek is de wezel in september 2017 op maar liefst 7 van de 10 locaties waargenomen. Het beschermde dier lijkt hier dus goed vertegenwoordigd. Van de hermelijn ontbreekt helaas nog elk spoor. Het onderzoek is uitgevoerd met behulp van 10 zogeheten marterboxen. Een marterbox is een houten kist waarin een cameraval is geïnstalleerd. Dieren worden met visolie naar binnen gelokt, waarna een filmpje van de desbetreffende bezoeker wordt gemaakt. In veel gevallen gaat het om veldmuizen, bosmuizen en de nodige naaktslakken. Hier bleken ook wezels de kasten te bezoeken: wel 80 keer. Uiteindelijk bleek de wezel gefilmd in 7 van de 10 marterboxen: een geweldige score en verbetering ten opzichte van 2016, toen de wezel zich hier slechts 4 keer liet zien op 1 locatie.

- De dikste linde van Nederland en wellicht ook de oudste boom van Nederland - in ieder geval behoort hij tot de handvol oudste - staat in Sambeek (bij Grotestraat 93). Het is een lindeboom, met een hoogte van 24 meter en een stamomtrek van 7,97 meter (gemeten in 2004). De boom is niet alleen erg dik maar ook erg oud; hij is tussen de 350 en 500 jaar oud - de precieze leeftijd kan niet bepaald worden op basis van jaarringen, omdat de boom hol is - en heeft dus vermoedelijk de Tachtigjare Oorlog (1568-1648) nog meegemaakt. In de jaren zeventig van de 20e eeuw is ƒ 12.000 ingezameld om de boom een opknapbeurt te geven. Er is toen o.a. een kabel gespannen om de takken te verankeren. In de grond zijn ca. 400 gaten geboord om voedingsstoffen toe te dienen en de stam kreeg extra stevigheid door deze met ijzeren stangen vast te zetten. Hierdoor is de Linde van Sambeek tegenwoordig in een redelijk goede conditie. Volgens regiocoördinator Joep van Bergeijk van de Bomenstichting is de boom zelfs nog zo gezond dat hij zeker nóg wel 500 jaar mee kan.

- "Door de aanhoudende droogte in het voorjaar van 2020 zakt het water in sloten en beken snel. Om deze te blijven voorzien van stromend water heeft waterschap Aa en Maas in mei 2020 een pomp geplaatst tussen de Maas en de Sambeekse Uitwatering (die NO van Sambeek uitkomt in de Maas), om het achterliggende gebied zoals de Oeffeltse Raam van water te kunnen blijven voorzien. In augustus 2019 is dit voor het eerst gebeurd en gezien het positieve effect wordt dat nu weer gedaan. Rijkswaterstaat heeft hiervoor toestemming gegeven. Met deze maatregel voorkomt Aa en Maas vissterfte en schade aan bijzondere stroming minnende soorten als de kokerjuffer en de rivierdonderpad. Bovendien wordt het grondwater zo weer een aangevuld en langer op peil gehouden.

Samen zoeken naar oplossingen voor droogte en wateroverlast. Bestuurder Peter van Dijk: ‘In 2019 hebben we voor het eerst bij wijze van experiment water in de Sambeekse Uitwatering en de Oeffeltse Raam gepompt. Dit is dusdanig goed uitgepakt, dat wij er een definitieve maatregel van willen maken. Samen met de gemeente Boxmeer, grondeigenaren, bedrijventerrein Saxe Gotha en Brabants Landschap werken we aan oplossingen voor problemen als droogte, wateroverlast en beheer en onderhoud in het gebied van de Oeffeltse Raam. Dit is een van de oplossingen die het gewenste resultaat heeft opgeleverd.'

Hoe verdeelt Aa en Maas het water? Ten zuidoosten van Neerkant stroomt Maaswater via het Kanaal van Deurne het gebied van Aa en Maas in. Vandaar verdeelt het waterschap het water verder via onder andere de Astense Aa, de Oude Aa, de Peelse Loop en het Peelkanaal. Via het Peelkanaal stroomt het water vanaf Vredepeel via de Oploose Molenbeek richting de Oeffeltse Raam. Vanwege de droogte in het voorjaar van 2020 was er te weinig water om het hele achterliggende gebied van water te voorzien. Vandaar dat Aa en Maas tijdelijk van de uitwatering een inlaatpunt maakt. Het gebied ten noorden van de lijn ’s-Hertogenbosch, Nuland en Herpen is niet afhankelijk van water uit Limburg. Hier zijn verschillende inlaatpunten waar water vanuit de Maas direct het gebied in kan stromen.

Hoe houdt Aa en Maas het water vast? Om het weinige water dat er is zo goed mogelijk vast te houden, staan op de meeste plekken de stuwen zo hoog mogelijk. Tegelijkertijd kan er waar mogelijk oppervlaktewater de grond inzakken om zo de ondergrondse voorraad aan te vullen. Daarnaast is zandwinplas Hoogdonk, ten zuiden van Deurne, ingezet als buffer om tijdelijk water op te slaan. Dat kan gebruikt worden om het achterliggende gebied bij aanhoudende droogte van water te voorzien. Ook stelt het waterschap bij aanhoudende droogte waar nodig een verbod in om water uit sloten en beken te gebruiken voor het besproeien van gewassen en gronden. Dit verbod geldt ook voor het sproeien van de tuin en het beregenen van sportvelden met water uit de sloot." (bron: Waterschap Aa en Maas, 20-5-2020)

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Sambeek, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Sambeek (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Site van en over Sambeek.

- Belangenorganisatie: - "Het doel van Dorpsraad Sambeek is de leefbaarheid van het dorp behouden en waar mogelijk vebeteren. Wilt u hier ook een bijdrage aan leveren dan nodigen wij u van harte uit om eens een vergadering van ons bij te wonen. Kijk in de agenda voor de vergaderdata van de Dorpsraad. De vergaderingen vinden normaliter plaats in De Elsenhof en starten om 20.00 uur."

- MFA: - Anno 2021 is men al een eind gevorderd met de plannen om de RK kerk te verbouwen en te herbestemmen tot gemeenschapshuis. Op 1 oktober 2020 is een presentatie hierover gehouden voor de inwoners. Enkele citaten hieruit: "Zienswijze Dorpsraad. Vanuit de historie gezien. - De kerk is van oudsher vanwege het geloof sterk met het dorp verbonden. - Vanuit de historie is hierop al veel inzet en arbeid in gepleegd om dit te bouwen en te behouden. - Heeft altijd een prominente plek in het midden van het dorp gehad. In het midden van de leefgemeenschap Sambeek. - En altijd verbondenheid met de toren gehad (o.a. de plek en het luiden van de klokken). - Het is een markanter pand en plek als het huidige gemeenschapshuis.

Vanuit de toekomst van de gemeenschap gezien. - Sambeek is een hechte gemeenschap. Waar relatief veel (t.o.v. andere dorpen) georganiseerd wordt. Dat gaat niet van zelf. Daar moeten we aan blijven werken. - Een gemeenschapshuis is een hulpmiddel om de gemeenschap te verbinden / sterker te maken. Dus voor de toekomst belangrijk. - Dus een gemeenschapshuis verbindt en draagt dus bij aan de leefbaarheid (visie dorpsraad. Dat is waarde waar de dorpsraad voor staat). - Hte dorp heeft dus een goede gemeenschappelijke ruimte (gemeenschapshuis) nodig, waarbij de zaalfunctie belangrijk is.

Vanuit het heden gezien. - Unieke kans: - De parochie en het bisdom is bereid nu de kerk te verkopen. - De gemeente wil meewerken. - De dorpsraad wil uit eerder genoemde perspectieven gezien. Omdat het beter is voor het dorp op de lange termijn. - De voorwaarde is dat het dorp het wil. Daarvoor deze avond. - Het pand wordt van de gemeenschap (Stichting Elsenhof). - We krijgen een grote (beter) en mooiere zaal in Sambeek. - We hebben nu de noodzaak om te vergroten. - Het blijft de functie van gemeenschapshuis houden en willen dus geen ondernemers te kort doen. We zien veel liever de samenwerking met hen.

Bijvangsten. - Als het lukt is het zeker iets om trots op te zijn. Dan wordt hier over gesproken dat zo'n klein dorp dit kan. - We zetten Sambeek beter op de kaart bij gemeente o.a. t.o.v. andere dorpen. O.a. politiek gezien. - Men wil zijn waar het lekker wonen is. Waar men voor mekaar wat over heeft. - De gemeenschap wordt hechter. - Het is een mooi verhaal om te vertellen. - We krijgen een fatsoenlijke zaal om dingen beter en makkelijker te organiseren. - Iedere gebruiker kan weer een up to date plek krijgen in het gemeenschapshuis. - We kunnen weer jaren vooruit. Het alternatief is de Elsenhof ombouwen (maar waar steek je geld en moeite in?)." Op de dorpssite is actuele informatie over het MFA in wording te vinden.

- Onderwijs: - "Het team van Basisschool De Bolster in Sambeek is zich er van bewust dat ieder kind uniek is. In ons onderwijs willen we ieder uniek kind zo optimaal mogelijk tot ontwikkeling laten komen. We vinden het daarom erg belangrijk dat er een veilige sfeer heerst op onze school. Binnen die veilige sfeer willen we ieder kind uitdagen om zich maximaal te ontwikkelen. Wij streven dan ook een zeer goed pedagogisch klimaat na. Voor kinderen met leerproblemen is er passende ondersteuning en hoog- en meerbegaafde kinderen krijgen extra uitdaging. De hoogbegaafde leerlingen gaan 1x per week naar de Plusklas van onze stichting Optimus. Wij zien onszelf als een lerende organisatie. Niet alleen de kinderen leren hier op school, maar het team ook. Wij vinden het belangrijk dat wij met de maatschappelijke ontwikkelingen meegaan, zodat onze kinderen een goede basis meekrijgen."

- Muziek: - "Het harmonieorkest van Semper Unitas uit Sambeek is een bevlogen en enthousiast orkest en bestaat momenteel uit ca. 80 spelende leden. Door onze leden in opleiding wordt het harmonieorkest ook wel de grote harmonie genoemd, een term die dus niet zo verkeerd gekozen is. De meeste instrumenten behoren tot de basisinstrumenten van een harmonieorkest, maar dirigent Geert Mooren probeert de symfonische klank van het orkest te vervolmaken, door ook wat bijzondere instrumenten aan het orkest toe te voegen. Zo wordt sinds een aantal jaar de contrabasklarinet bespeeld en we hebben ook vier cellos in het orkest. Daarnaast is er een strijkbassist in opleiding.

Het programma bestaat afwisselend uit lichte en klassieke muziek en daardoor komt iedereen aan zijn trekken. Zo heeft Semper Unitas al tweemaal de Rabo Music Sensation georganiseerd, een geweldig spektakel met muziek, dans en zang, waar al meer dan zevenduizend man van hebben mogen genieten. Daarnaast gaat het orkest een keer in de vier jaar op concours, er wordt dan een symfonisch programma gespeeld, waardoor qua muzikaliteit het uiterste van de orkestleden en dirigent wordt gevraagd. Het harmonieorkest komt uit in de concertafdeling, het hoogste amateurniveau dat behaald kan worden. Maar ondanks haar hoge niveau is de harmonie ook nog een echte dorpsharmonie. Zo begeleidt ze de mis bij eerste communie, geeft ze jaarlijks een gratis kerstconcert en verzorgt ze regelmatig een zomeravondconcert tijdens de viering van Sint Jan. Ook wordt jaarlijks de intocht van Sint Nicolaas in Sambeek muzikaal begeleid en brengt de harmonie regelmatig serenades, bijvoorbeeld aan dorpsgenoten die een lintje hebben gekregen of aan stellen vijftig jaar getrouwd zijn."

- Sport: - Voetbalvereniging v.v. Sambeek.

- Volleybalclub Avance.

- "Een fantastische tennisvereniging, daarmee kunnen we Tennisvereniging Sambeek (TVS) omschrijven. Fantastisch omdat er veel vrijwilligers actief zijn en hierdoor alle commissies volledig bezet zijn met vrijwilligers, waardoor we een gezonde vereniging zijn die altijd in beweging is. Fantastisch omdat de baanbezetting er groot is, wat aangeeft hoe graag leden willen tennissen. Kortom onze vereniging staat vooral bekend als een gezelligheidsvereniging, daar schamen we ons absoluut niet voor, want er zijn namelijk ook tal van activiteiten die je de mogelijkheid geven om prestatief bezig te zijn! TVS heeft de beschikking over 5 kunstgrasbanen. De twee banen aan de zijde van de Warandahal (baan 1 en 2) zijn aangelegd in 1976. De banen zijn in 2006 vernieuwd met kunstgras. De twee banen aan de Maasheggenzijde (baan 3 en 4) zijn aangelegd in 1980 en gerenoveerd met nieuw kunstgras in 2000 en zijn door gedegen onderhoud pas in 2016 vernieuwd. Baan zes is in 2011 aangelegd en verkeert nog in topconditie."

- Toneel: - "Toneelvereniging Vortums en Sambeeks Toneel (VEST) is een vereniging voor jong en ouder, met gedreven toneelspelers die jaarlijks in Vortum-Mullem en Sambeek toneelvoorstellingen brengt en daarnaast ook straattheater activiteiten in de regio ontplooit. We spelen voornamelijk (k)luchtige voorstellingen, met als doel de mensen met een lach weer naar huis te zien gaan. Toneel is een eeuwenoude bezigheid, waarbij een spel wordt gespeeld door een aantal personen. Wij gaan elk jaar de uitdaging aan om in een aantal maanden het verhaal en de tekst onder de knie te krijgen. Als we dan zover zijn, mag het doek open, het licht uit en de spots aan. Heb je ook zin om mee te doen, als speler, figurant of vrijwilliger, wacht niet af en kom een keer vrijblijvend op een repetitie kijken. Ons toneelseizoen is van medio september t/m de voorstellingen in mei. Wij repeteren iedere maandagavond van 19.30-22.00 uur in MFA Knillus."

- "Tiepies Toneel is een clubje fanatiekelingen die graag nog meer willen spelen dan alleen het jaarlijkse toneelstuk van VEST in Vortum-Mullem en Sambeek. We zetten ons graag in tijdens een braderie, speciale winkeldagen, evenementen of misschien op jouw feestje als “entree-entertainment”. Vaste prik is het jaarlijkse NK Maasheggenvlechten waar je ons kunt aanschouwen. We hebben daar elk jaar een ander idee om het publiek, maar vooral de kinderen, te vermaken. Met een eenakter, Heksenwaegh, met heks en schandpaal hebben we ons gepresenteerd gezellig aan het kampvuur waar de broodjes aan de stok werden gebakken. Ook waren we te zien met een groot hobbelpaard, of als Schotten die kinderen en ouders de technieken van de Highland-games kwamen bijbrengen. De afgelopen jaren zijn er verschillende typetjes bedacht en telkens komen er weer nieuwe bij. Dus wat niet is kan nog komen, we spelen namelijk graag in op het thema van het evenement. Tijdens de Decemberdagen zitten we ook niet stil en zetten we ons graag in voor de eeuwenoude traditie om de Goedheiligman een helpende hand te bieden. Misschien heb je een eigen idee, neem dan contact met ons op, want wij houden wel van een uitdaging!"

- Motoren en traktoren: - "De Sambeekse Motoren- en Traktorenvereniging (SMT) is een plaatselijke vereniging waar men lid van kan worden als men woonachtig is in Sambeek, of er duidelijke binding mee heeft. Wij zijn een vereniging van eigenaren en/of belangstellenden in klassieke traktoren en motoren, ten einde een waarborg te zijn voor het behoud van werktuigen die met name in de industrie en landbouw uit het oogpunt van techniek of vormgeving van historische waarde zijn. Een van onze doelstellingen is het gezamelijk organiseren van activiteiten zoals toertochten, shows, behendigheidswedstrijden en ploegwedstrijden en het gezamelijk deelnemen hieraan bij andere verenigingen."

De SMT beschikt in Sambeek over een Educatief Park, waar ze o.a. basisscholen laten zien hoe o.a. zaaien, oogsten e.d. in hun werk gaan. Hier een verslagje uit mei 2019: "Elk jaar probeert SMT scholen te interesseren voor een bezoek aan het educatief park. Het park heet niet voor niets zo en educatie begint bij de jeugd. Dit jaar is de Sambeekse basisschool De Bolster gekomen. Enkele SMT-leden geven uitleg over het bemesten van het land en het zaaien, poten en het groeiproces van producten die op het land komen te staan. De leerlingen waren vol aandacht. In groepjes mochten zij een perceeltje zaaien en poten: mais, tarwe en aardappelen. De verplichting is dat zij in oktober hetgeen zij gezaaid en gepoot hebben ook gaan oogsten. Na deze enerverende ervaring werden de scholieren getrakteerd op vitaminevrije limonade en frites. Volgens de begeleiders en de leerlingen zelf hebben ze veel van het agrarisch leven opgestoken en hebben ze een mooie dag gehad. Zij weten nu meer wat er in hun dagelijks voedsel zit."

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Sambeek RK.

Reactie toevoegen