Het dorp Ommeren viel vanouds onder de gemeente Lienden, die in 1999 is opgegaan in de gemeente Buren.
- Ommeren is een dorp in de provincie Gelderland, in de streek Betuwe, gemeente Buren. T/m 1998 gemeente Lienden.
- Onder het dorp Ommeren valt ook de buurtschap Ommerenveld.
Terug naar bovenOudere vermeldingen
Waarschijnlijk 2e helft 9e eeuw kopie 1150-1158 Homeru, 997 Vmeron, 1222 Vmere, 1230 Homere, 1395-1396 Oemeren, 1405 Ommeren.
Naamsverklaring
Etymologie onbekend, mogelijk geen Germaans. De slot-n duidt wellicht op een archaïsche toponymische meervoudsvorm.(1)
Ommeren ligt W van Lienden, NO van Tiel.
Terug naar bovenIn 1840 heeft Ommeren 50 huizen met 413 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 300 huizen met ca. 800 inwoners.
Terug naar bovenArcheologie
"In het plangebied De Kroonheuvel in Ommeren worden door Aannemingsmaatschappij Vink nieuwe woningen gerealiseerd. Voorafgaand aan de werkzaamheden is in 2020 door Archol een archeologische opgraving uitgevoerd op het terrwin, dat ten zuiden van de Dr. Guepinlaan en ten oosten van de Ommerenveldseweg ligt. Het onderzoek speelde zich af in de oude dorpskern en door eerder onderzoek was al bekend dat het terrein in de middeleeuwen bewoond was. Het doel van de opgraving was om meer informatie te verzamelen over de geschiedenis van het gebied.
De oudste archeologische resten die bij het onderzoek zijn aangetroffen dateren uit de Romeinse tijd. In deze periode was De Kroonheuvel niet bewoond, maar er zijn wel vondsten uit deze tijd aangetroffen. Het gaat om aardewerk uit de tweede eeuw na Chr. De grens van het Romeinse rijk (de limes) lag een paar honderd meter ten zuiden van het plangebied en de vondst van de aardewerkscherven wordt gelinkt aan de aanwezigheid van onder andere militairen in het gebied. De Kroonheuvel in Ommeren ligt op de westelijke oever van een oude Rijngeul. In de vroege middeleeuwen, de 8e eeuw, is deze Rijngeul buiten werking geraakt. In deze periode was er ook een grote overstroming, waardoor in het gebied een grote kolk ontstond. Deze liet een laagte of depressie na in het landschap en in deze laagte werd door de mens regelmatig afval gedumpt.
Bij het onderzoek werd hieruit maar liefst 65 kilo aan archeologisch vondstmateriaal verzameld, waaronder scherven van potten, stukken maalsteen, botten van onder andere runderen en varkens, een benen kam, een mantelspeld (fibula), een mes en een sleutel. Ook zijn er bij het onderzoek resten gevonden van twee huizen uit de periode 1200-1350. De locaties van de houten palen van de huizen waren in de bodem nog zichtbaar als donkere verkleuringen. Op deze manier waren ook nog een schuur en zeven graanschuurtjes (roedebergen) herkenbaar. Er zijn daarnaast drie waterputten gevonden, waarin de middeleeuwse houten beschoeiing nog aanwezig was. De ouderdom van de bewoning kon worden vastgesteld aan de hand van onder andere aardewerkscherven die in de grondsporen en op het terrein zijn teruggevonden. In de loop van de 14e eeuw is de bewoning opgegeven en het terrein verlaten. Vanaf die tijd was De Kroonheuvel in gebruik als weiland en akkerland. Tot nu toe, want binnenkort zullen de nieuwe bewoners hun intrek nemen in de nieuw gebouwde huizen.
Gravend archeologisch onderzoek vindt in Ommeren zelden plaats. Recent vond een begeleiding plaats op het terrein van een fruitbedrijf langs de provinciale weg en bij de zandwinning van K3 in het Ommerenveld is enkele jaren terug een opgraving uitgevoerd. De verwachting is dat de resultaten van deze beide onderzoeken over niet al te lange tijd verschijnen." (bron: Archol, september 2020)
Tweede Wereldoorlog
Op 24 april 1945 zijn 7 Duitse soldaten en 3 Nederlandse 'Wehrmachtshelferinnen' omgekomen in Huize Den Eng, tijdens een bombardement door de geallieerden.
- Ommeren heeft 2 rijksmonumenten.
- Ommeren heeft 6 gemeentelijke monumenten.
- Streekmuseum Baron van Brakell is in 2015 ontstaan als nieuw gebouwd complex. Hierin zijn het Heemkundig Museum Ommeren*, het voormalige Boerenwagenmuseum Buren, Historische Kring Kesteren en Het Arend Datema Instituut ondergebracht. Deze vier instellingen vullen elkaar prima aan, terwijl de doelstellingen van de oorspronkelijke instellingen worden gerespecteerd. Uit een eenvoudige boerenschuur en met behulp van andere instellingen is een prachtig museum ontstaan. Het museum is gevestigd op landgoed Den Eng en heeft als doelstelling bezoekers te informeren over het verleden van de Betuwe, aan de hand van een drietal thema’s: wonen en werken in de Betuwe; streekgeschiedenis; boerenwagens uit het Rivierengebied.
* Heemkunde is geen wetenschap, maar de samensmelting van tal van wetenschappen, gebaseerd op geologie, archeologie, biologie, volkskunde, bouwkunst, volkskunst en wat dies meer zij met betrekking tot stad of streek. Zij wil een gebied in zijn totaliteit doen kennen en zo de band tussen bevolking en streek versterken. Aldus een toelichting op de site van het museum.
"Hoe is het begonnen en hoe heeft het zich ontwikkeld? Heemkundig Museum Lienden te Ommeren is ontstaan in het begin van de jaren tachtig, op initiatief van enkele prominente inwoners. Het betrof landbouwers, een burgemeester, een gemeentesecretaris, enkele onderwijzers, een bankdirecteur, maar bovenal een oud-Liendenaar die zich bijzonder interesseerde voor het “oude” in onze leefgemeenschap. Zij zagen met lede ogen aan dat diverse waardevolle zaken op de schroothoop belandden dan wel voor een appel en een ei werden verkocht aan opkopers. Vele materialen waren niet meer nodig in het kader van mechanisatie en automatisering in de loop van de 19e en 20e eeuw. Deze mensen hadden of kenden zelf een aantal historische voorwerpen en wisten dat er bij vrienden en bekenden ook wel spullen aanwezig waren die eigenlijk in een museum thuishoorden, uiteraard om dit voor het nageslacht te behouden.
Omdat reeds spullen aanwezig waren en van lieverlee meer zaken werden verzameld, werd naarstig gezocht naar een geschikte ruimte om alles onder te brengen. Uiteindelijk kwam er een locatie vrij op de plek waar ook nu nog Streekmuseum Baron van Brakell zich bevind. Op deze plaats was een werkplaats gevestigd van de WSW. In het kader van regionalisatie van deze dienst werden de activiteiten verplaatst naar Culemborg. Deze werkplaats, eigendom van stichting Fonds Hulpbetoon, werd ter beschikking gesteld aan ons museum. Met geld en materiaal van plaatselijke ondernemers is dit onderkomen door vrijwilligers verbouwd tot tentoonstellingsruimte en kon de collectie worden gepresenteerd. Op 26 april 1988 vond de officiële opening plaats. Toen eenmaal bij de bevolking bekend werd dat in Ommeren een Heemkundig Museum was gehuisvest, kwamen van boerenzolders en andere opslagplaatsen diverse spullen tevoorschijn die om niet aan het museum werden geschonken, met als gevolg dat de ruimte binnen de kortste keren te klein was. Enkele jaren is gewerkt met de mogelijkheden en onmogelijkheden die er waren.
In 1993 is de oostvleugel aangebouwd. Het museum had zelf nog wat geld, de bevolking ondersteunde en ook de eigenaar investeerde mee. Hoewel je dan denkt dat je jaren vooruit kunt, kom je al gauw tot de conclusie dat dit niet het geval is. De spullen bleven toestromen en al gauw kon een en ander niet meer verantwoord tentoongesteld worden. Voor het museum was het derhalve een geschenk dat door de gemeentelijke herindeling het gemeentehuis naar Maurik werd verplaatst. Stichting Fonds Hulpbetoon vergaderde namelijk altijd in het gemeentehuis, en achtte het niet wenselijk om in een andere gemeente te vergaderen dan waar de stichting is gehuisvest, en besloot daarom op eigen grond hierin te voorzien. Daarom is in 2003 de westvleugel aangebouwd, waarvan een gedeelte is ingericht tot Regentenkamer. Hiermee werden twee vliegen in een klap geslagen: het museum was voorlopig weer gered en het Fonds had, als eigenaar, een verantwoorde vergaderruimte die voldoet aan de status van deze stichting.
In verband met politieke besluiten in de stad Tiel, kwam daar Stichting Oudheidkamer Tiel zonder expositieruimte te zitten. Het betrof verschillende ingerichte winkels en werkplaatsen uit het verleden. Na vele gesprekken en veel gereken achten wij ons gelukkig dat alles aan ons is overgedragen en in ons museum is ingebouwd. Dit materiaal van de Oudheidkamer is een aanwinst voor het museum. Eenzelfde feit heeft zich voorgedaan in 2010. In Hellouw bestond de stichting Wagenmodellen van Gerrit de Kock. Deze stichting had geen vaste expositieruimte, waardoor een 150-tal miniaturen in ca. 10 vitrinekasten verspreid in de regio waren ondergebracht bij verschillende bejaardencentra, een gemeentehuis, een notariskantoor en dergelijke. Ook dit was geen ideale situatie en het geheel kwam niet volledig tot zijn recht. In ons museum is dit wel het geval.
Doel van Heemkundig Museum Ommeren was en is dat de huidige en toekomstige generaties kennis kunnen blijven nemen van wat vroeger met betrekking tot deze streek en haar bevolking gebruikelijk was. Kortom te tonen hoe men vroeger leefde en werkte. Aan de vrijwilligers de taak om er zorg voor te dragen dat de zaken worden gerangschikt, gecatalogiseerd en ter bezichtiging worden gesteld. Dit ter bestudering van de plaatselijke/regionale historie en het wekken van belangstelling hiervoor."
Hoe komt het museum aan zijn naam? Baron van Brakell (1788-1865) was een eigenzinnige baron die boer werd. Hij was de bekendste landbouwpionier uit het begin van de 19e eeuw die van zijn bedrijf Den Eng in Ommeren een internationaal bekende modelboerderij maakte. Van zijn experimenten maakte hij gewag in tal van publicaties. In de Betuwe streed hij tegen wantrouwen en achterdocht. Met zijn neef, die burgemeester van Lienden werd, voerde hij een ware schoolstrijd. Uit het polderbestuur nam hij ontslag toen hij het niet eens was met het gevoerde beleid. Hij was eigenwijs maar ook sociaal. Hij nam het op voor zijn arbeiders en zorgde voor weduwen en wezen.
Na zijn dood ging zijn weduwe in dezelfde geest door op het pad van liefdadigheid. Omdat zij blind werd, omringde zij zich met een paar gezelschapsdames. Een vermeende poging van de ene gezelschapsdame om de andere te vergiftigen deed Den Eng lange tijd op zijn grondvesten schudden. Van Brakell leeft voort in het Fonds Hulpbetoon. Dat door hem zelf ingestelde fonds was decennialang een sociaal vangnet voor ‘zijn‘ mensen in de buurtschap Meerten. In Lienden en Ommeren leeft Van Brakell voort in het Fonds Hulpbetoon en het Streekmuseum dat zijn naam draagt.
Terug naar boven- Rommelmarkt (op een zaterdag eind mei).
Terug naar boven- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Ommeren, met laagsteprijsgarantie!
Terug naar boven- Nieuws: - De Fruitbode is een magazine dat 1x in de 2 maanden verschijnt voor en door inwoners van Lienden, Ingen en Ommeren. Via de link zijn ze ook online te lezen (ook oudere nummers). Actualiteiten over deze dorpen vind je ook op de Facebookpagina van De Fruitbode.
- Onderwijs: - De basisschool van Ommeren staat in buurtschap Ommerenveld, en wordt daarom aldaar beschreven.
- Duurzaamheid: - Het bedrijf K3Delta mag een drijvend zonnepark aanleggen op het Lingemeer bij en vallend onder het dorpsgebied van Ommeren. De Raad van State heeft het hoger beroep dat omwonenden tegen de verleende vergunning hadden ingesteld, in juli 2021 ongegrond verklaard. Het gebied Lingemeren wordt gebruikt voor zandwinning. Voor de verdere ontwikkeling wil het bedrijf eilanden en een drijvend zonnepark aanleggen van 6,5 hectare. Dit kan stroom leveren voor installaties die gebruikt worden bij de zandwinning en deels voor de omgeving. De gemeente Buren verleende in 2019 de vergunning voor het project. Omwonenden, verenigd in vereniging Natuur & Milieu Lingemeer en omgeving, maken bezwaar. Ze vinden dat er niet goed nagedacht is over de inpassing in het landschap, de effecten op de waterkwaliteit, bodem en natuur. Ook hebben ze twijfels bij de veiligheid van het opwekken, opslaan en transporteren van de energie en het magnetisch veld dat daarbij zou ontstaan. De rechtbank had deze bezwaren al eerder afgewezen. In mei 2021 heeft de Raad van State nog een beroep van de vereniging tegen de verdere ontgronding van het gebied afgewezen. Hierin is vastgesteld dat het ontwerp met de drijvende eilanden juist gunstig is voor diverse soorten vissen, vogels en amfibieën. Er blijft volgens de Raad van State ook voldoende ruimte voor soorten die een andere leefomgeving nodig hebben.
"Inmiddels is het zand gewonnen dat op de plek lag waar de drijvende eilanden komen in het Lingemeer bij Ommeren. Dat betekent dat de zandzuiger hier niet meer hoeft te komen. In januari 2022 starten we met de bouw van de Lingepolder. We beginnen met de aanleg van de drijvende zonnepanelen. Later in het jaar gaan we verder met de rest van de drijvende eilanden (drijvend wandelpad, natuureilanden en de drijvende dijk). Als eerste worden er ankerblokken op de bodem gelegd. Dit wordt gedaan met een drijvend ponton. Aan de blokken worden onder water door duikers kabels (touwen) bevestigd die verbonden worden met de drijvende zonnepanelen. Zo zorgen we ervoor dat het drijvende zonnepark goed op z’n plek blijft liggen. De drijvers waar de zonnepanelen op geklikt zitten, worden op de oever aan elkaar bevestigd. Vervolgens worden de zonnepanelen op deze drijvers gelegd. Dat wordt in secties gedaan. Elke sectie wordt het water op geduwd. Op het water worden de secties op hun plek gelegd en aan elkaar en aan de ankers bevestigd. De laatste stap is dan het aanleggen van de bekabeling en het aansluiten van het zonnepark op het net. We verwachten dat eind mei 2022 het zonnepark af is en op z’n plek ligt." (bron en voor nadere informatie zie K3Delta)
Reactie toevoegen