Belt-Schutsloot

Plaats
Dorp
Steenwijkerland
Kop van Overijssel
Overijssel

Belt-Schutsloot

Terug naar boven

Status

Belt-Schutsloot is een dorp in de provincie Overijssel, in de streek Kop van Overijssel, gemeente Steenwijkerland. T/m 1972 gemeente Wanneperveen, in 1973 over naar gemeente Brederwiede, in 2001 over naar gemeente Steenwijkerland.

Terug naar boven

Naam

Inwoners
Een inwoner van dit dorp is een Beltiger.

Oudere vermeldingen
1748 Sandbeld en Schutsloot, 1847 Schutsloot en Zandbelt, 1865 de Belt, Schutsloot.

Naamsverklaring
Betekent belt 'kleine verheffing of hoogte' en overdrachtelijk gebruik van de waternaam Schutsloot 'sloot met een waterkering of schutsluis'. Het waterdorp is gelegen tussen het Belterwijde en het Schutsloterwijde.(1) "De Schutsloot is ontstaan als beschutte sloot om om de Wieden naar Meppel te kunnen komen. Een andere lezing is dat het riviertje de Wanepe meanderde en dat een paar meanders, zandruggen (terpen o.a. De Belt) onbevaarbaar waren, en dat daarom een bevaarbare sloot is gegraven." Aldus de lokale historische commissie.

Terug naar boven

Ligging

Belt-Schutsloot ligt Z van het water de Beulakerwijde. Het water de Schutsloterwijde maakt deel uit van het dorpsgebied (in het ZO), in het NO maakt ook een deel van het water de Belterwijde er deel van uit. Verder ligt het dorp OZO van het dorp Sint Jansklooster en de stad Vollenhove, ZO van de stad Blokzijl, ZZO van het dorp Scheerwolde, ZZW van de dorpen Giethoorn en Zuidveen en de stad Steenwijk, ZW van de dorpen Wanneperveen, Kolderveen en Nijeveen, WZW van de stad Meppel, N van het dorp Zwartsluis, NNO van de stad Genemuiden en NO van het Zwarte Meer.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvatten de buurtschappen Belt (dan: Zandbeld of Zandbelt) en Schutsloot, als 'Zandbelt en Schutsloot', samen 94 huizen met 338 inwoners, waarbij wordt vermeld dat Zandbelt 130 inwoners heeft. Tegenwoordig heeft het dorp Belt-Schutsloot ca. 230 huizen met ca. 570 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Belt-Schutsloot is ontstaan uit twee nederzettingen: Belt (Zandbelt) en de aan de Schutsloterwijde gelegen Schutsloot (de huidige dorpsgracht). In de loop der jaren is het één dorp geworden. Haaks daarop loopt de Arembergergracht, een gegraven kanaal (destijds bedoeld voor de afvoer van de turf), dat hoofdzakelijk gebruikt wordt voor de pleziervaart en beroepsvaart. Het dorp mag zich dan ook met recht een waterdorp noemen. De oorspronkelijke bebouwing was hoofdzakelijk georiënteerd op de Schutsloot. Het dorp was tot 1959 alleen over water bereikbaar. De Arembergergracht is een in de eerste helft van de 17e eeuw gegraven kanaal met een schutsluis bij Zwartsluis. Tussen het dorp en Zwartsluis loopt parallel aan deze gracht de Arembergerweg. Dorpsbelangen ontdekte recentelijk dat de toenmalige gemeente Brederwiede enkele decennia geleden had besloten om deze naam te wijzigen in Havezatherweg. Gelukkig is deze wijziging in de praktijk nooit echt doorgevoerd, zo stellen zij. Ze hebben de naam bij de gemeente officieel weer terug laten wijzigen naar Arembergerweg, zodat dit ook in de toekomst de straatnaam blijft.

Belangrijke kenmerken van Belt-Schutsloot zijn natuur, sociaal en verenigingen. Door de historie van de ligging van “de Belt” zijn de inwoners sterk betrokken bij de natuur. Een groot deel van de autochtone inwoners heeft hierin nog altijd een beroepsmatige rol. Door het hechte gemeenschappelijke karakter van het dorp zijn de inwoners sociaal gevormd. Daarnaast wordt het dorp zomers druk bezocht door een groot aantal toeristen. Ook in de winterperiode, wanneer het ijs sterk genoeg is, is het dorp een van de drukst bezochte gebieden in de gemeente.

Naast deze zaken zijn de inwoners sterk onderling aan elkaar verbonden. Deze verbondenheid komt tot uiting in het verenigingsleven. De verenigingen in Belt-Schutsloot kennen een stabiel ledenbestand en zijn elk zelfstandig van aard. Nadere analyse van de inwoners leert ons dat in de loop der jaren de oorspronkelijke bewoners van het dorp niet hun dorp hebben verlaten, maar dat deze groep zich heeft aangepast aan de veranderende omstandigheden. Deze groep kenmerkt zich door een grote mate van verbondenheid aan hun dorp en hun streven om in het dorp te blijven wonen en werken. Vaak is deze groep de drager van het sociale leven in het dorp en zijn zij de stimulatoren voor het rijke verenigingsleven. De groep kenmerkt zich ook sterk door hun onderlinge relaties en verbanden. In het Dorpsplan worden dit de Beltigers genoemd.

De andere groep, die de nieuwe Beltigers worden genoemd, is geleidelijk van buiten Belt-Schutsloot in het dorp komen wonen. Deze groep bestaat veelal uit mensen die in een latere fase zitten van hun maatschappelijke carrière. De groep zoekt rust en ruimte en heeft grote verbondenheid met de natuur en de recreatieve mogelijkheden die het dorp te bieden heeft. Relaties en onderlinge verbondenheid zijn binnen deze groep duidelijk minder van belang. Bijzonder is dat op tal van terreinen deze twee groepen elkaar gevonden hebben in het streven het dorp aantrekkelijk te houden en de voorzieningen in stand te houden. Het spreekt vanzelf dat er ook verschillen zijn. Daar waar de Beltiger hecht aan zijn dorp, de kleinschaligheid koestert, zal de nieuwe Beltiger het belangrijk vinden dat er voorzieningen gerealiseerd worden om zo lang mogelijk te kunnen genieten van de voor hun belangrijke aspecten van het dorp.

Waarneembaar is dat de Beltigers en de nieuwe Beltigers goed samengaan wanneer ze hun jeugd in Belt-Schutsloot zien genieten. Sport, school en cultuur spelen daarbij een belangrijke rol. Ook speelt het kerkelijke leven een prominente rol binnen de leefgemeenschap. Al deze activiteiten, waar bijna alle bewoners elkaar kennen, geven een sterk gevoel van verbondenheid en saamhorigheid in het dorp. (bron: Dorpsplan)

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van dit dorp, kun je terecht bij:

- Historische Commissie Belt-Schutsloot.

- Canon van Belt-Schutsloot (= overzicht van gebeurtenissen uit de geschiedenis van het dorp door de eeuwen heen, op chronologische volgorde).

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Dorpsplan Belt-Schutsloot (2016).

- De provincie Overijssel onderzoekt anno 2018 welke agrarische graslandjes in de gemeente Steenwijkerland bestemd kunnen worden voor natuur of agrarische natuur. Vele kernen van Steenwijkerland vallen in dit zoekgebied en daarmee raakt het veel inwoners. In Belt-Schutsloot maken inwoners zich in dit kader zorgen of graslandjes met schapen en jongvee in en om het dorp gaan verdwijnen om plaats te maken voor het paapje (een kleine zangvogel) en de vuurvlinder. "Kun je straks nog wel een schuurtje bouwen achterin je tuin? Kunnen er nog gondels gebouwd worden in het land, en is er nog wel nieuwbouw voor jongeren en ouderen mogelijk?", zo vraagt Dorpsbelangen zich af. Dit speelt ook bij kernen als Blokzijl, Kalenberg en Wetering. De gemeente wil het daarom breder trekken en gemeentebreed in overleg met de provincie bekijken of hier een voor alle partijen en belangen passende modus in kan worden gevonden.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Belt-Schutsloot heeft 1 rijksmonument, zijnde de 18e-eeuwse boerderij Havezathe de Belt (Havezatherweg 5), een interessant gebouw op oudere grondslagen, dat volgens overlevering de plaats inneemt van een vroegere havezathe.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- De Gondelvaart Belt-Schutsloot (op een vrijdag in augustus, in 2020 voor de 82e keer) is een feeëriek schouwspel op het water in een al even sprookjesachtige omgeving. Wat in 1938 begon als een bescheiden dorpsfeest met eenvoudig aangeklede gondels, is uitgegroeid tot een landelijk evenement waar jaarlijks meer dan 10.000 bezoekers op af komen. De door het dorp varende huizenhoge gondels, van zo’n 12 tot 14 meter lengte, worden onderverdeeld in drie categorieën: allegorische gondels, bloemengondels en jeugdgondels. De gondels beelden een onderwerp uit en zijn voorzien van sfeervolle verlichting en technische hoogstandjes. De muziek en goede figuratie maken het verhaal compleet.

Aansluitend aan de Gondelvaart wordt op het Kleine Belterwijde een groots vuurwerk ontstoken dat de gondels extra in de schijnwerpers zet. Naast de gondels kan er ook genoten worden van de vele verlichte tuinen in het dorp. Deze geven de Gondelvaart een extra sprookjesachtig aanzien. De avond kan gezellig afgesloten worden op de Kermis en/of in de feesttent. In het dorp kan gratis geparkeerd worden. Entree Gondelvaart: t/m 12 jaar € 2,- / 13 jaar en ouder € 5,- . Entree feesttent: € 10,- . Natuurlijk moet je zoiets in het echt zien. Als 'warming up' voor een eventueel bezoek kun je vast kijken naar de videoreportage van de Gondelvaart 2019, door RTV Meppel. Editie 2019 werd, als 'kers op de kaart', en voor inwoners en organisatie onverwacht, bijgewoond door prinses Beatrix (video). Ze was die dag bij vrienden in de buurt en die hadden haar uitgenodigd om mee te gaan.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Kanoroute Belt-Schutsloot voert je door het gelijknamige dorp. Vervolgens peddel je door een prachtig stukje Wieden met vaarten, kolkjes en meren. Hier leven allerlei bijzondere planten en dieren: onderweg zie je bijvoorbeeld watergentiaan en slangenwortel. En met een beetje geluk spot je moerasvogels als de roerdomp en bruine kiekendief. Ook kom je langs een stukje zeldzaam trilveen, de trots van De Wieden. Volop genieten dus.

- Het waterdorp wordt vaak vergeleken met Giethoorn. Het grote verschil met dit toeristenoord is dat het kleinschaliger Belt-Schutsloot veel rustiger is. Geen files van wandelaars en fietsers die zich over de smalle bruggetjes door het dorp proberen te bewegen. Hier kun je nog in alle rust genieten van al het moois dat dit pittoreske dorp te bieden heeft. De omgeving van het dorp is werkelijk prachtig. Grillige plassen, slootjes en moerasgebieden maken het tot een mekka voor de natuurliefhebber. Vooral over het water is de schilderachtige omgeving prima te verkennen. Landschappelijk gezien is dit misschien wel het mooiste deel van Noordwest Overijssel (aldus het Dorpsplan). Rondom het dorp is een aantal recreatieplassen te vinden, zoals de Kleine Belterwijde en de Grote Belterwijde, de Boschwijde, Schutsloterwijde en Beulakerwijde. Hier is het heerlijk zwemmen, zonnen, zeilen, vissen, surfen, waterskieën (alleen op de Belterwijde) en varen. Rondom de meren is er volop gelegenheid voor het huren van kano’s, fluisterbootjes, punters etc.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Belt-Schutsloot, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Links/voorzieningen

- Algemeen: - Site van en over Belt-Schutsloot. - Nog een site van en over dit dorp.

- Nieuws: - Nieuws uit Belt-Schutsloot van Dorpsbelangen op Facebook.

- Belangenorganisatie: - "Belt-Schutsloot laat regelmatig zien waarin een klein dorp groot kan zijn. Met deze slogan geven we aan dat we trots zijn op ons kleine dorpje. Met nog geen 600 inwoners was ons dorp in 2012 finalist bij de verkiezing van het Mooiste dorp van Overijssel. De basis daarvan is de saamhorigheid binnen het dorp. Samen bereid om de schouders ergens onder te zetten. Samen ergens voor gaan. Mooie voorbeelden daarvan zijn een bloeiend verenigingsleven, het organiseren van fraaie schaatstoertochten in de winter en bovenal het gondelbouwen in de zomer.

De statuten van Stichting Dorpsbelangen Belt-Schutsloot dateren van 2002, maar de stichting op zich bestaat al veel langer, waarschijnlijk is zij rond 1970 opgericht. De doelstellingen van de stichting zijn: het behartigen van de gemeenschappelijke belangen van de bewoners; het verstevigen van de band en het gevoel van saamhorigheid; het handhaven van het woon- en leefklimaat en; het bevorderen van de plaatselijke organisaties/verenigingen. De stichting heeft haar visie verwoord in het Dorpsplan. Op basis daarvan zijn recent reeds enkele mooie projecten uitgevoerd, waaronder het informatiepunt aan de loswal Oosteinde."

- Dorpshuis: - Dorpshuis De Zandbelt is centraal gelegen in het dorp. Er worden diverse activiteiten ontplooid, zoals activiteiten van de kerk, activiteiten van de Oranjevereniging, badminton etc. De grote zaal fungeert tevens als sportzaal. Het dorpshuis van Belt-Schutsloot dateert uit 1987 en is in 2017 flink gerenoveerd. De asbesthoudende dakplaten zijn vervangen door geïsoleerde dakelementen, het platte dak is geïsoleerd en voorzien van nieuwe dakbedekking. Verder is er in het gebouw voor 80.000 euro verbouwd. De plafonds zijn vervangen, de houten vloeren zijn geschuurd en opnieuw in de olie gezet, de muren zijn gestuukt en geverfd, het ventilatiesysteem is verbeterd, het verlichtingssysteem is aangepast en de toiletruimten, hal en entree zijn gerenoveerd.

In 2018 is een volgende 'upgrade' gerealiseerd met de aanleg van een aanbouw van 32 m2, die gaat fungeren als 'huiskamer'; inwoners kunnen er elkaar ontmoeten, een bakje koffie drinken ern eens in de maand aanschuiven voor een gezamenlijke maaltijd. In principe is de huiskamer dagelijks geopend. De huiskamer is belangrijk om ouderen, die zo lang mogelijk in het eigen dorp willen blijven wonen, ontmoetingsgelegenheid te bieden. Maar alle inwoners zijn er welkom. Bijvoorbeeld ook de jeugdvereniging kan er gebruik van maken. De uitbreiding heeft bijna 60.000 euro gekost. Het Oranjefonds en het VSB-fonds hebben daar de helft van bijgedragen, de andere helft hebben de inwoners van Belt-Schutsloot zelf bijgedragen, in financiële zin en middels veel zelfwerkzaamheid; lokale aannemers hebben de ruwbouw uitgevoerd, vrijwilligers uit het dorp hebben de afbouw gedaan (zoals het leggen van de vloer en het plafond en realisatie van afwerking en inrichting). Er waren alleen geen middelen om ook de keuken onderhanden te nemen. Dat blijft nog op het wensenlijstje staan.

- Onderwijs: - Basisschool De Buuzekaemp in Belt-Schutsloot biedt onderwijs en opvang van goede kwaliteit. Dat is voor hen vanzelfsprekend. Voor hen betekent dit dat zij hun onderwijs en de begeleiding laten aansluiten op het niveau van het kind en de mogelijkheden die het in zich heeft. Want zo doe je recht aan kinderen en ontstaat er een omgeving waarin kinderen kunnen groeien en bloeien. In hun werken en leven laten zij zich leiden door hun geloof in God. Gods Woord inspireert en motiveert hen. Praktisch gezien doen ze dat door elkaar respectvol te behandelen door onder meer de 'Kanjertraining'. De Kanjertraining bestaat uit een serie lessen met bijbehorende oefeningen om de sfeer in de klas goed te houden (preventief), of te verbeteren (curatief).

De Kanjertraining is begonnen als een ouder-kindtraining. Inmiddels is de training uitgegroeid tot een volwaardige methode voor het basis- en voortgezet onderwijs en streven ze de volgende doelen na: het bevorderen van vertrouwen en veiligheid in de klas; het versterken van de sociale vaardigheden bij leerlingen; beheersing van verschillende oplossingsstrategieën bij pesten en andere conflicten; bewustwording van de eigenheid bij leerlingen; leren om verantwoordelijkheid te nemen; het bevorderen van actief burgerschap en sociale integratie. De Kanjertraining is meer dan alleen een methode, het vormt voor de school de leidraad om pedagogisch beleid te maken. Kanjertraining helpt leerkrachten om anders te kijken naar het gedrag van kinderen. Wat hen bijzonder maakt, is dat ze in alles wat ze doen er naar streven liefdevol en doelgericht te handelen en dat zij het lef hebben om het anders te doen.

- Jeugd: - Jeugdclub Belt-Schutsloot organiseert activiteiten voor de jeugd van 12 t/m 15 jaar.

- Muziek: - Chr. Gem. Zangvereniging Looft den Heere uit Belt-Schutsloot is een gemengd koor dat bestaat uit 32 actieve leden. Het koor is opgericht in 1928 en stelt zich ten doel het beoefenen en bevorderen van de zangkunst. Zij werken mee aan concerten met plaatselijke verenigingen en aan diensten in verzorgingshuizen en kerken. Ook geven zij jaarlijks een concert en proberen ze de plaatselijke jongeren er bij te betrekken. Elke week zijn er repetities, waar iedereen veel plezier aan beleeft. Zo levert ook deze vereniging een bijdrage aan de leefbaarheid van het dorp.

- Sport: - Al sinds jaar en dag werd er op het schoolplein van Belt-Schutsloot gevoetbald, met alle gevolgen van dien. Om die reden werd er gezocht naar een alternatief. Uiteindelijk ontstond in 1977 het idee om Voetbalvereniging SVBS'77 op te richten. Het 1e elftal speelt in de 4e Klasse Noord.

- IJsclub Belt-Schutsloot (Voorheen IJsclub Nooitgedacht) is in 1977 opgericht door een viertal personen, die nog altijd deel uitmaken van het bestuur. De eerste twee jaar was de club een onderdeel van Sportclub SVBS ’77. In 1979 sloot Nooitgedacht zich aan bij de KNSB. Paradepaardje is de Belterwiedentocht, een van de mooiste toertochten in de Kop van Overijssel. Tijdens de organisatie van tochten kan de vereniging (die géén leden heeft) een beroep doen op een twintigtal vrijwilligers. Verder is de ijsclub als mede-organisator betrokken bij de Hollands-Venetiëtocht, de Noordwesthoekrit en de Overijsselse Merentocht.

- Sinds juni 2018 is iedereen welkom om te komen kijken, maar spelen is natuurlijk nog leuker, op het biljart in het Dorpshuis in Belt-Schutsloot. De Beltiger Biljart Club is toen namelijk opgericht. Zij zijn op de woensdagavond te vinden in de biljartzaal van dorpshuis De Zandbelt. Nieuwe leden zijn van harte welkom.

- Duurzaamheid: - Na weken brainstormen in werkgroepen over een duurzaam dorp was er in juni 2017 een conferentie, waar de werkgroepen hun ideeën aan elkaar presenteerden. Onderwerpen zoals starters- en ouderenwoningen, duurzame rietteelt, en het sociale aspect van duurzaamheid werden gepresenteerd. Als Coöperatie Duurzaam Belt-Schutsloot (CDBS) gaan ze verder om de ideeën te kunnen realiseren.

Reactie toevoegen