- Nederwetten is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de regio Zuidoost-Brabant, en daarbinnen in de streek Kempen, gemeente Nuenen, Gerwen en Nederwetten. T/m 1820 gemeente Nederwetten en Eckart.
- Wapen van de voormalige gemeente Nederwetten en Eckart.
- Het dorp Nederwetten heeft in 1978 geen eigen postcode en plaatsnaam gekregen in het postcodeboek, voor de postadressen ligt het dorp daarom sindsdien 'in' Nuenen.
- Onder het dorp vallen ook de buurtschappen Heerendonk, Hooidonk (deels) en Spekt (deels).
Terug naar bovenIn het Brabants
Wette.
Oudere vermeldingen
1485-1486 en 1552 Nederwetten, 1573 Nederwette, 1665 Neder wetten.
Naamsverklaring
Etymologie onzeker. Met de toevoeging neder 'lager gelegen, stroomafwaarts' (aan de Dommel) ter onderscheiding van Opwetten.(1)
Het dorp Nederwetten grenst in het W aan Eindhoven, in het N aan Son en Breugel, in het O aan Gerwen en in het Z aan Nuenen.
Terug naar bovenIn 1840 omvat het dorp Nederwetten 91 huizen met 491 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 300 huizen met tegen de 800 inwoners.
Terug naar bovenNederwetten is in de 12e eeuw ontstaan, ten zuiden van de priorij Hooidonk, en is hiermee het jongste dorp van de huidige gemeente. De rechten over de kerk kwamen toe aan de priorij. De kerk aan de Dommel is in 1898 afgebroken. De toren is tot op heden blijven staan. Van 1558 tot 1810 was het dorp een zelfstandige heerlijkheid en schepenbank, daana maakte het t/m 1820 deel uit van de gemeente Nederwetten en Eckart. In 1821 ontstaat de huidige gemeente.
Terug naar boven- "In Nederwetten hebben jongeren op ludieke wijze actie gevoerd om te stimuleren dat er woningen gebouwd zouden gaan worden, die betaalbaar zijn voor starters. De Dorpsraad heeft dit initiatief ondersteund. Zij achten het van groot belang dat jonge mensen de kans hebben zich in het dorp te vestigen om het dorp in de toekomst leefbaar te houden. Verjonging is van groot belang voor behoud van het actieve verenigingsleven en de basisschool. De gemeente Nuenen heeft positief op dit initiatief gereageerd en aan de rand van het dorp een bouwlocatie aangewezen: De Esrand. In dit gebied worden ca. 53 woningen gerealiseerd. Om een evenwichtige nieuwe wijk te realiseren is hier ruimte voor starterswoningen, voor goedkope woningen, maar ook voor middeldure en dure woningen. Huidige dorpsbewoners of bewoners met binding aan het dorp kregen voorrang bij de inschrijving.
De vereniging Bouwen in Nederwetten (BIN) is een enthousiaste en actieve groep, die op een enorm positieve manier gesteund wordt door de gemeente Nuenen en Woningbouwvereniging Helpt Elkander. Zo is de vereniging nauw betrokken bij de totstandkoming van het stedenbouwkundig plan. Samen met Plein 11 heeft men een eerste plan voor de ontwikkeling van groengebied naar woongebied gemaakt. Samen met de architect wordt BIN ook nauw betrokken bij de bepaling van de beeldkwaliteit. Door de ontwikkeling in Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO) zijn deze woningen in verhouding met hun hoge kwaliteit en goed doordachte plattegrond relatief goedkoop. Woningen met een hoge afwerkingsgraad, zoals 'stompe deuren' en 'vrijhangend toilet', én een lager, duurzaam energieverbruik. Alle woningen, ook de starterswoningen, krijgen extra dikke muren, wat goed is voor de isolatie en tegen burengerucht. Voor de muren wordt dezelfde dikke soort baksteen gebruikt als de stenen in de Oude Toren. Standaard worden alle woningen ook voorzien van een energiezuinig 'demand flow' ventilatiesysteem dat - in tegenstelling tot de regulier gebruikte ventilatiesystemen - niet ten koste gaat van de luchtkwaliteit. Daarnaast wordt in elke woning warmteterugwinning toegepast. Met warm afvoerwater wordt koud aanvoerwater voorverwarmd. Optioneel hebben de eigenaren individueel kunnen kiezen voor aanvullende maatregelen." (bron: adviesbureau Bouwen in Eigen Beheer (BIEB))
- De klinkerweg tussen Breugel en Nuenen is bijzonder omdat het een van de weinig overgebleven klinkerwegen is in Nederland met zo’n grote lengte (5 kilometer). De Broekdijk, Eikelkampen en Hooijdonk waren anno 2019 qua constructie echter aan het eind van hun levensduur en voldeden niet meer aan de huidige verkeersnormen. De weg was onveilig en door de honderden eikenbomen in de berm was er een groot risico op fatale ongelukken. In het verleden is overwogen om alle bomen langs de cultuurhistorische weg te kappen. Na protest in de gemeenteraad van Nuenen en van de dorpsraad van Nederwetten is er een nieuw ontwerp gemaakt, waarin het grootste deel van de bomen gespaard blijft. Alleen de bomen die dood of ziek zijn, worden gekapt. Het gaat om maximaal 80 eiken. Om het beeld van de laan niet aan te tasten worden er nieuwe, jonge eikenbomen geplant, ondanks de overlast door de eikenprocessierups.
Om de weg toch veiliger te maken, heeft de gemeente gekozen voor een versmalling van de weg en plateaus op de kruispunten. De bermen worden verhard, om landbouwvoertuigen en vrachtwagens elkaar te kunnen laten passeren. Bijna het hele tracé krijgt gebakken straatklinkers. Alleen ter hoogte van Nederwetten worden de klinkers vervangen door stil asfalt, om de overlast in het dorp te beperken. Ook het fietspad wordt aangepakt. Het tegelfietspad langs de Broekdijk krijgt asfalt. Inwoners van Nederwetten vinden de reconstructie een goede gelegenheid om het verkeer te waarschuwen dat het tracé geen voorrangsweg (meer) is. De gemeente gaat bekijken of extra verkeersborden oplossing kunnen bieden. De herinrichtig is in augustus 2019 van start gegaan en beoogt medio mei 2020 gereed te komen.
- De Universiteit van Wageningen heeft in 2012 onderzoek gedaan naar de sociale cohesie in Nederwetten. Naar aanleiding van het onderzoek is een aantal projecten opgestart om de leefbaarheid in het dorp te behouden en te vergroten.
Terug naar boven- Nederwetten heeft 8 rijksmonumenten.
- Nederwetten heeft 13 gemeentelijke monumenten.
- De Hooidonkse Watermolen staat in buurtschap Hooidonk en wordt daarom aldaar beschreven.
Terug naar boven- Sinds 2016 is er op een zaterdag eind maart de Gerwen - Nederwetten Loop. Je kunt kiezen uit de afstanden 10 en 15 km. De organisatie noemt de loop op haar Facebookpagina 'de toekomstige klassieker onder de klassiekers'.
- Wette's Dorpsfestijn (gedurende 4 dagen eind juni).
Terug naar boven- "Nederwetten ligt in een prachtig wandel- en fietsgebied met veel groen en met Nuenen, Eindhoven en Son en Breugel op een steenworp afstand. Sinds 2013 vindt een aantal keer per jaar een wandeltocht plaats, die start bij de kerk, en waar iedereen zich bij mag aansluiten. Er wordt zo veel mogelijk buiten de doorgaande wegen gelopen. Het is dus belangrijk om goede wandelschoenen, liefst waterbestendig, te dragen. Er mogen geen honden mee, want zij schrikken vogels en dieren teveel af. Indien je geïnteresseerd bent kun je je hierbij aansluiten, maar voor wie niet kan wachten of vaker op pad wil, hebben de enthousiaste organisatoren 10 mooie wandelingen door het gebied geselecteerd en geheel uitgewerkt geplaatst op de website van de Dorpsraad. Er wordt tevens elk jaar een aantal fietstochten georganiseerd vanuit het dorp. De data van de wandel- en fietstochten voor de komende tijd vind je hier."
- Het Brabants Landschap bezit in de omgeving van Nederwetten diverse weilanden en bossen, waaronder het Nuenens Broek, de Breugelsche Beemden en Ruweeuwsels met een interessante flora en fauna. Landgoed Heerendonk valt onder de Natuurschoonwet. Het is een broekbos waarin onder andere nog Eenbes voorkomt.
- Langs de Hooidonkse beek bij Nederwetten heeft Waterschap De Dommel in 2014 een poel voor amfibieën aangelegd. De poel is de laatste ontbrekende schakel van de 400 meter lange ecologische verbindingszone die hier in 2007 al is gerealiseerd. Met de uitgegraven grond is een wal langs het water gevormd, die voor een deel beplant is. De ruimte eromheen is aangeplant met inheemse bomen en struiken. Tussen de weg en de poel ontstaat een open, bloemrijk grasland. Onder de weg door is al eerder een faunapassage aangelegd, zodat kleine dieren via een buis hun route veilig kunnen vervolgen. Langs de hele Hooidonkse beek, van Mierlo tot Nederwetten, worden dergelijke natuurstroken aangelegd. Na uitvoering van het totale plan ontstaat er een verbinding tussen het heide- en natuurgebied Luchense Heide in het zuiden en het Nuenens Broek. In totaal wordt uiteindelijk een verbindingszone van 8,8 kilometer ingericht langs de Hooidonkse Beek. (bron: Waterschap De Dommel, 6-2-2014)
Terug naar boven- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Nederwetten, met laagsteprijsgarantie!
Terug naar boven- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Nederwetten (online te bestellen).
Terug naar boven- Belangenorganisatie: - "Dorpsraad Nederwetten vindt communicatie met de dorpsbewoners wezenlijk voor het goed functioneren van de raad. Daarom worden er regelmatig openbare dorpsraadsvergaderingen georganiseerd waarin verslag van activiteiten wordt gedaan en beleidszaken worden besproken. Het overleg met de dorpsbewoners is daarbij belangrijk. Hun inbreng bepaalt mee welke activiteiten door de raadsleden worden uitgevoerd. De frequentie van deze vergaderingen wordt bepaald door de actualiteit en de speerpunten die de dorpsraad formuleert. Daarnaast verzorgt de dorpsraad nieuwsbrieven, die huis aan huis worden bezorgd. Deze nieuwsbrieven bevatten informatie over actuele zaken. Tevens worden hierin de openbare dorpsraadsvergaderingen aangekondigd. Op deze pagina vind je de verschenen nieuwsbrieven en de verslagen van de dorpsraadsvergaderingen."
- MFA: - "Om de leefbaarheid in de kleine kern Nederwetten te versterken hebben woningbouwvereniging Helpt Elkander en de gemeente Nuenen zich ingezet om in het dorp een multifunctionele accommodatie (MFA) te realiseren. In de MFA zijn opgenomen: basisschool St. Joseph, dorpshuis De Koppelaar, buitenschoolse opvang door Kids Society Erica en een gymzaal. Ondanks het feit dat de omvang van de basisschool beperkt is (4 klassen), zet Stichting De Eenbes zich in om de school voo de kinderen in dit dorp te handhaven. Rondom de MFA zijn 6 sociale huurappartementen en 5 grondgebonden huurwoningen voor ouderen gebouwd. Vanwege de gekozen bouwstructuur zijn de leslokalen en appartementen uitwisselbaar.
Met de realisatie van dit project in 2012 is een mijlpaal bereikt in de verbetering van de leefbaarheid van deze kleine kern. Huisvestings- en vastgoedexpert Laride was vanaf het begin bij het project betrokken en verzorgde het proces- en integraal projectmanagement. Wij brachten partijen bij elkaar, inventariseerden de gebruikerswensen en deden de financial engineering van het programma van eisen. Vanaf de ontwerpfase stuurden we alle ontwerpende, adviserende en uitvoerende partijen aan en gaven daarbij een resultaatgarantie af. Nederwetten is een nieuw kloppend hart rijker dat aansluit bij de gebruikerswensen." (bron: Laride)
- Onderwijs: - "Al vanaf 16 november 1927 konden de kinderen van Nederwetten naar de Sint Jozefschool. Het was toen nog een tweeklassige school, met ernaast de meesterswoning. In 1929 werd de school uitgebreid met één lokaal. In dit gebouw heeft men tot 1972 lesgegeven. In augustus 1972 verhuisde de Sint Jozefschool, inmiddels een geïntegreerde kleuter- en lagere school, naar een nieuw gebouw van de gemeente Nuenen aan De Koppel 1. Van het ruime pand werden later twee lokalen in gebruik genomen als gemeenschapshuis De Koppelaar. In 2010 werd het hele gebouw gesloopt, waarna de leerlingen twee jaar les kregen in een noodgebouw aan de Koppeldreef 3. Inmiddels is op De Koppel 1, door woningbouwvereniging Helpt Elkander een multifunctionele accommodatie gebouwd. Dit gebouw bevat naast de school ook een Dorpshuis, buitenschoolse opvang en een gymzaal. Op de eerste verdieping zijn appartementen gerealiseerd.
Tot en met de 18e eeuw kregen kinderen individueel, zogeheten ‘hoofdelijk’ onderwijs, met individuele opdrachten. In de 19e eeuw echter moest de schoolmeester klassikaal gaan lesgeven. Hij gaf gedurende een gedeelte van de dag aan een van de klassen les, terwijl de kinderen van de overige klassen voor zichzelf werkten. Via het leerstofjaarklassensysteem, waarin elke leerkracht maar één jaargroep onder zijn hoede had, zijn scholen nu meer en meer op weg naar Passend onderwijs. Dat betekent dat het onderwijs rekening houdt met verschillen tussen leerlingen en het aanbod aanpast aan de individuele behoeften van elk kind. En dat middelen voor zorgleerlingen zoveel mogelijk in het primaire onderwijsproces worden ingezet.
De Sint Jozefschool in Nederwetten is inmiddels al jaren onderdeel van Eenbes basisonderwijs, Geldrop. In de visie van Eenbes Sint Jozefschool wil het huidige team van leerkrachten de leerlingen meer uitdagen tot zelfstandig en actief leren. Naast het digitale schoolbord zullen ICT, multimedia en een moderne didactiek d.m.v. grafische modellen ingezet worden, zogeheten DenkBeelden. Met Denkbeelden kan een beeld van het denken in een mediarijke leeromgeving gemaakt worden. Het nieuwe gebouw is hier zeer geschikt voor. Zo wordt het onderwijs eigentijdser en minder gebonden aan de leerkracht. Het onderwijsproces verandert van kennisoverdracht vanuit de leerkracht naar kennisverwerving door de leerling. De leerlingen krijgen aan de ene kant op gestructureerde wijze een stevige basis mee op het gebied van rekenen, taal en lezen. Aan de andere kant leren kinderen, met het oog op de toekomst, om te gaan met informatie, goed samen te werken en ieders kwaliteiten optimaal te benutten. Verder werken wij vanuit de leerlijnen, waardoor we de leerstof uit de verschillende jaargroepen beter kunnen combineren. Leerstof wordt gestructureerd aangeboden. De grote lijn én het nut van het geleerde staan voorop. Zo vullen kinderen stap voor stap hun rugzak met kennis en vaardigheden om richting het voortgezet onderwijs door te groeien! Voor wie een kijkje wil komen nemen: de deuren van Eenbes basisschool Sint Jozef staan altijd open!"
- Jongeren: - "KPJ Nederwetten is in 1929 opgericht als RKJB (Rooms Katholieke Jong Boerenstand). Toendertijd konden alleen jongens lid worden. Helaas hebben we over de periode 1929-1945 nog geen boekwerken terug kunnen vinden. In de midjaren 1940 hield de RKJB zich vooral bezig met het bebouwen van gewassen op proefvelden. Daarnaast werden er lezingen gehouden, cursussen georganiseerd maar ook deelgenomen aan optochten: processies en veekeuringen. Dit had natuurlijk allemaal direct met het katholieke boerenleven te maken. Een klein groepje van het RKJB begint in 1945 met sporten. In die tijd werd ook de BJB (Boerinnen Jeugd Bond) opgericht. Deze groep met alleen maar meisjes richtte zich voornamelijk op sport. Samen met de sportclub van het RKJB toonden zij hun kunnen op de jaarlijkse kringsportdagen. In de jaren zestig gingen beide verenigingen op in de KPJ (Katholieke Plattelands Jongeren). In de decennia daarna zijn uiteenlopende reeksen activiteiten georganiseerd, waarover je alles kunt lezen op de pagina Geschiedenis van de KPJ. In 2012 is in het dorp de nieuwe MFA (multifunctionele accommodatie) gereedgekomen. Deze locatie biedt veel meer mogelijkheden voor nieuwe, andere of grotere activiteiten. Hierdoor is het idee ontstaan om de naam te wijzigen en een nieuw pad in te slaan, met vooral activiteiten voor het gehele dorp. Onze insteek is om dit samen te doen, vandaar dat wij de naam Doen! Nederwetten hebben gekozen."
- Sport: - Juventud jeugdvoetbal Gerwen-Nederwetten.
- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Nederwetten.
Reactie toevoegen