Vlieghuis

Plaats
Buurtschap
Coevorden
Drenthe

vlieghuis_plaatsnaambord_kopie.jpg

Vlieghuis is een buurtschap in de provincie Drenthe, gemeente Coevorden. De buurtschap valt onder de stad Coevorden. De buurtschap ligt buiten de bebouwde kom en heeft daarom witte plaatsnaamborden.

Vlieghuis is een buurtschap in de provincie Drenthe, gemeente Coevorden. De buurtschap valt onder de stad Coevorden. De buurtschap ligt buiten de bebouwde kom en heeft daarom witte plaatsnaamborden.

Vlieghuis

Terug naar boven

Status

- Vlieghuis is een buurtschap in de provincie Drenthe, gemeente Coevorden.

- De buurtschap Vlieghuis valt, ook voor de postadressen, onder de stad Coevorden.

- De buurtschap Vlieghuis ligt buiten de bebouwde kom en heeft daarom witte plaatsnaamborden.

Terug naar boven

Naam

In het Drents
Vlieghoes, Vlieghuus.

Oudere vermeldingen
1538 Roeleff tem Fleighus, 1544 Roloff ten Fleyhues, 1548 kopie Vleechuys, Vleechus, 1550 Steven ten Vliechues stede, 1563 kopie Steven ten Vliechues, 1597 ten Vliechuis, 1634 sic: Vleethuis, 1665 Vleechuis, 1845 Vlieghuis.

Naamsverklaring
Men denkt aan vlieg 'insect (Musca domestica)' en huis 'woning'. Vergelijk buur-buurtschap Padhuis, waarin men padde 'pad, kikvorsachtige' meende te herkennen. Gezien de nabijheid van Padhuis is het mogelijk dat Venehus (1276 inter domos que dicuntur Venehus et Pathhus, 1341 van den twen husen ton Pade unde to den Vene) te identificeren is met Vlieghuis.(1)

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap ligt O van Coevorden, W van Schoonebeek, O van buurtschap Weijerswold, W van buurtschap Padhuis, rond de Europaweg (N863), die ter plekke Vlieghuis Europaweg heet. Het betreft de panden met huisnrs. 30-46 en 39-47.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat de buurtschap Vlieghuis 3 huizen met 23 inwoners. Tegenwoordig heeft de buurtschap ca. 20 huizen met ca. 50 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

- Op 10 februari 1923 is een 20-jarige inwoner van Vlieghuis doodgeschoten. Een onbekend gebleven persoon heeft hier een gedicht over gemaakt.

- De lagere school van Vlieghuis is aanvankelijk in mei 1934 opgeheven. Dit was vanuit de regering verordonneerd. De reden staat er niet bij maar het zal allicht wegens 'te weinig leerlingen' zijn geweest. Uiteraard werd het door leerlingen, ouders, leerkrachten en de gemeente zeer betreurd. Zo stelde de voorzitter van de oudercommissie "dat de school een middelpunt vormde voor deze streek en nu door opheffing ervan een stuk plattelandscultuur wordt vertrapt." Kennelijk zijn latere lobby's toch succesvol geweest, want blijkens deze oude krantenartikelen over deze buurtschap e.o. was de school in ieder geval in 1938 alweer terug in functie.

Terug naar boven

Bedrijvigheid

Op grondgebied van buurtschap Vlieghuis bevinden zich 3 oliewinningslocaties van de NAM (locaties 1000 t/m 1200). Voor nadere informatie over deze oliewinning zie de pagina Schoonebeek, hoofdstukken Geschiedenis en Recente ontwikkelingen.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- De buurtschap heeft 5 rijksmonumenten, die hieronder worden beschreven.

- De rijksmonumentale boerderij Anholt in Vlieghuis (Europaweg 30) is een boerderijcomplex uit de tweede helft van de 19e eeuw, bestaande uit hoofdgebouw, schuur en bakspiker. Op plint van Bentheimer zandsteen rustend, uit baksteen opgetrokken hoofdgebouw, onder door riet gedekt wolfdak met windveren en toef. Het woongedeelte regelmatig ingedeeld: lichtgetoogde zesruitsschuifvensters en dito gepaneelde deuren met bovenlicht en vierruitsschuifvensters; staafankers. In voorgevel jaartalsteen. Het bedrijfsgedeelte uitgerust met staldeuren en -vensters; verzorgde achtergevel met geschilderde geprofileerde en van imposten voorziene zandstenen baanderdeur-omlijsting en staldeuren in eveneens zandstenen omlijsting; vensters met gietijzertracering. Op het erf deels uit steen, deels uit houten delen opgetrokken vakwerkschuur onder deels pannen, deels stro gedekt zadeldak tussen met stro beklede topgevels; opgeklampte deuren. Eveneens op het erf bakspiker; eenvoudig bakstenen gebouwtje onder thans met golfplaten belegd zadeldakje tussen met hout beschoten topgevels met windveren; hoekschoorsteen; opgeklampte deur; halfrond gesloten vensters met gietijzertracering.

- Op Europaweg 42 staat een 19e-eeuwse rijksmonumentale schuur, bestaande uit met baksteen gevulde vakwerkconstructie, brede houten delen en stro-bekleding en gedekt door een rieten wolfdak tegen met stro beklede geveltop met toef; twee stel dubbele deuren.

- De boerderij op nr. 46 is gebouwd in 1875, in opdracht van Roelof ten Vlieghuis en Geesje ten Vlieghuis geboren Bruna. De boerderij is een voorbeeld van het hallehuistype met middenlangsdeel en is gebouwd in een streekgebonden stijl, waarbij onder meer gebruik is gemaakt van een plint van Bentheimer zandsteen. In 1877 is het woonhuis deels vergroot, waarbij in de voorgevel een gevelsteen is geplaatst met jaartal en de namen van de hierboven genoemde personen. Vermeldenswaardig zijn de restanten van de oorspronkelijke keuken, te weten een schouw, een lambrizering van geglazuurde tegels met dierfiguren en enkele bedsteden. De boerderij is: cultuurhistorisch van belang als uiting van de streekgebonden ontwikkeling in de landbouw en de betekenis van genoemde familie in die ontwikkeling; architectuurhistorisch van belang vanwege het materiaalgebruik en de voor deze streek typerende bouwwijze; stedebouwkundig van belang vanwege de beeldbepalende ligging in dit esgehucht. De bijschuur uit ca. 1910 en de varkensschuur met stookhut uit ca. 1900 zijn aparte rijksmonumenten. Dit huisnummer omvat dus 3 rijksmonumenten. (bron van de rijksmonumentenbeschrijvingen: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed)

- Beschrijving van de geschiedenis van het pand Europaweg 47 (op de hoek met de Katshaarweg), dat in 1605 al in de archieven wordt vermeld.

- (In het) N van buurtschap Vlieghuis, vanuit de Europaweg gezien aan het eind van de Schansweg en de Katshaarweg, ligt Schans De Katshaar, ook wel de Katshaarschans genoemd, een militaire versterking van opgeworpen aarde. De in 1672 aangelegde schans is voor het eerst ingetekend op een kaart uit 1681 en heeft nooit een rol van enige betekenis gespeeld. De schans fungeerde vooral als controlepost voor het grensverkeer. Aan het eind van de 17e eeuw is een redoute aangelegd met zijden van 50 meter. Dit was een direct gevolg van een dreigende inval van de Bisschop van Münster (die bekend stond onder de bijnaam Bommen Berend). Aan het einde van de 18e eeuw is het retranchement toegevoegd. De schans wordt omgeven door een heidegebied dat in 1961 is aangekocht door Het Drentse Landschap. Door de constructie van aarde is regelmatige restauratie noodzakelijk. In 1986 is De Katshaar voor het laatst gerestaureerd.

Reactie toevoegen