- Hoptille is een buurtschap in de provincie Fryslân, gemeente Leeuwarden. T/m 1983 gemeente Baarderadeel. In 1984 over naar gemeente Littenseradiel, in 2018 over naar gemeente Leeuwarden.
- De buurtschap Hoptille valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Hilaard.
- De buurtschap Hoptille ligt buiten de bebouwde kom en heeft daarom witte plaatsnaamborden.
Terug naar bovenIn het Fries
Hoptille.
Naamgeving
De buurtschap is genoemd naar de tille (= brug) over de Boalserter Feart (Bolswardertrekvaart).
Oudere vermeldingen
Verwijzend naar de nederzetting (de brug zelf is ouder) komt vanaf 1511 de naam Hoptilla voor. Spoedig daarna is sprake van de spelling Hoptille.
Naamsverklaring
Het eerste element, hop, heeft wellicht te maken met de omstandigheid dat het wegverkeer hier als het ware over het water 'hupte'. Het tweede element, tille, is een Fries woord voor een onbeweegbare brug met een plat wegdek, waarvan de landhoofden zijn verhoogd, zodat schepen makkelijker kunnen passeren.(1)
De buurtschap Hoptille ligt rond de gelijknamige weg en de brug over de Boalserter Feart (Bolswardertrekvaart), W van Hilaard.
Terug naar bovenOpmerkelijk is dat in de Volkstelling van 1840(2) de buurtschap Hoptille niet wordt vermeld, terwijl de overige buurtschappen van de toenmalige gemeente Baarderadeel wél worden vermeld. De buurtschap omvat ca. 10 huizen met ca. 30 inwoners.
Terug naar bovenVlasfabriek
Op huisnr. 3 stond tot 2010 een merkwaardig bouwwerk in de tuin. Op het eerste gezicht deed het aan een bunker denken. Het was echter een restant van de Vlasfabriek Hijlaard-Hoptille die Ulbe Vlas hier in 1936 oprichtte op de fundamenten van de vroegere zuivelfabriek. De fabriek maakte van vlas linnen. Het gewas werd in de bunker onder water gezet en verwarmd tot 37 graden. Daarna werd het spul gehekelt en gebraakt (= dat de vlasdraden uit de stengels worden geslagen), zodat er linnen van kon worden gemaakt. Dat braken was ongezond werk, waar velen stoflongen aan hebben overgehouden.
In Fryslân is vroeger veel vlas verwerkt. In 1907 waren er maar liefst 2.836 'braakhokken' in de provincie. De industrialisatie maakte een einde aan dit ongezonde werk. De laatste vlasfabriek van Fryslân, in Mûnein, sloot in 1964 de deuren. De gemeente Littenseradiel heeft in 2010 helaas een sloopvergunning afgegeven voor het restant van de vlasfabriek te Hoptille (hoewel het in het Monumenten Inventarisatie Project wel als object van monumentaal belang was aangemerkt), waarmee een lokaal bijzonder stuk industrieel erfgoed verloren is gegaan. Een foto van het object vind je in de door de hoofdredacteur van Plaatsengids.nl geschreven 'Topografische gids van Nederland' (1998), pag. 355.
Terug naar boven- Het pand op nr. 10 is het enige rijksmonument van buurtschap Hoptille. Het is het voormalige Bolswarder Tolhuis, gelegen aan de Bolswardertrekvaart bij de brug. Langgerekt gebouw onder zadeldak, aan de korte zijde steile dakschilden. Aan de waterkant een grote gevelsteen S.P.Q.B. Tolhuis, 1652, en wapen van Bolsward. Na de opheffing van het tolhuis is het pand o.a. als bakkerij in gebruik geweest.
Terug naar boven- Bij de brug over de Boalserter Feart begint een toeristische fietsroute over het voormalige jaagpad langs deze vaart, langs o.a. het dorp Baard naar Bolsward.
Terug naar boven- Belangenvereniging: - Dorpsbelang Hilaard-Hoptille.
Reactie toevoegen