Nieuwland

Plaats
Dorp
Vijfheerenlanden
Vijfheerenlanden
Utrecht

nieuwland_plaatsnaambord_kopie.jpg

Nieuwland is een dorp in de provincie Utrecht (t/m 2018 provincie Zuid-Holland), in de streek en gemeente Vijfheerenlanden. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1985. In 1986 over naar gemeente Zederik, in 2019 over naar gemeente Vijfheerenlanden.

Nieuwland is een dorp in de provincie Utrecht (t/m 2018 provincie Zuid-Holland), in de streek en gemeente Vijfheerenlanden. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1985. In 1986 over naar gemeente Zederik, in 2019 over naar gemeente Vijfheerenlanden.

gemeente_nieuwland_anno_ca._1870_kaart_j._kuijper_kopie.jpg

Gemeente Nieuwland anno ca. 1870, kaart J. Kuijper (© www.atlasenkaart.nl)

Gemeente Nieuwland anno ca. 1870, kaart J. Kuijper (© www.atlasenkaart.nl)

nieuwland_collage.jpg

Nieuwland, collage van dorpsgezichten (© Jan Dijkstra, Houten)

Nieuwland, collage van dorpsgezichten (© Jan Dijkstra, Houten)

Nieuwland.JPG

Hervormde kerk Nieuwland

Hervormde kerk Nieuwland

Nieuwland..JPG

Nieuwland, de voormalige Openbare Lagere School uit 1885 op Breezijde 2-3

Nieuwland, de voormalige Openbare Lagere School uit 1885 op Breezijde 2-3

Nieuwland. (2).JPG

Nieuwland, Smalzijde

Nieuwland, Smalzijde

1-nieuwland.jpg

Vanaf buurtschap Geer zien we in Nieuwland het Dorpsplein

Vanaf buurtschap Geer zien we in Nieuwland het Dorpsplein

1-nieuwland_4.jpg

Nieuwland, Zijlkade

Nieuwland, Zijlkade

1-nieuwland_6.jpg

Als je uit Leerbroek komt, dan ga je over de Lange Schenkel naar Nieuwland

Als je uit Leerbroek komt, dan ga je over de Lange Schenkel naar Nieuwland

1-nieuwland_3.jpg

Nieuwland, vanaf de Lange Schenkel zien we over de Polder Quakernaak in de verte de watertoren van Meerkerk

Nieuwland, vanaf de Lange Schenkel zien we over de Polder Quakernaak in de verte de watertoren van Meerkerk

1-nieuwland_2.jpg

Nieuwland, aan de Smalzijde zien we boerderij Grootbos uit begin 18e eeuw. De boerderij is een rijksmonument.

Nieuwland, aan de Smalzijde zien we boerderij Grootbos uit begin 18e eeuw. De boerderij is een rijksmonument.

Nieuwland

Deze pagina wordt mede mogelijk gemaakt door:

Terug naar boven

Wonen

Mutters Makelaardij is dé specialist in de gemeenten West Betuwe, Vijfheerenlanden, Gorinchem, Culemborg en de Alblasserwaard. Al jarenlang bewijzen wij dat we het daadwerkelijk anders doen! Kijk hier voor ons aanbod in Nieuwland. U bent van harte welkom voor een oriënterend gesprek op onze kantoren in Leerdam, Vianen en Culemborg. Met ons motto: "Waarborg tot betrokkenheid" garanderen wij het hoge serviceniveau dat u van een makelaar mag verwachten. Wij beseffen dat het verkopen of aankopen van uw woning geen alledaagse zaak is, daarom nemen wij u bij de hand en begeleiden wij u in iedere stap van het proces.

Terug naar boven

Status

- Nieuwland is een dorp in de provincie Utrecht (t/m 2018 provincie Zuid-Holland), in de streek en gemeente Vijfheerenlanden. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1985. In 1986 over naar gemeente Zederik, waarbij er, door grenscorrecties, per saldo ongeveer evenveel dorpsgebied bij kwam als ervanaf ging: Z van de spoorweg ging ervanaf, N ervan kwam erbij; in 2019 over naar gemeente Vijfheerenlanden.

- Wapen van de voormalige gemeente Nieuwland.

- Onder het dorp Nieuwland vallen, ook voor de postadressen, een deel van de buurtschap Achterdijk en het grootste deel van de buurtschap Geer.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
Ca. 1320 kopie 1444 Nuwelant, 1395-1396 Nyelant, 1407 Nyelant, 1416 Nylant, 1518 Nyeuwelant, 1665 Niewe lant.

Naamsverklaring
Betekent nieuwland 'nieuw (gewonnen) land', naar de polders Kort- en Lang Nieuwland.(1)

Terug naar boven

Ligging

Het dorp Nieuwland ligt NNO van de stad Gorinchem en WNW van de stad Leerdam en ligt O van de A27.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat de gemeente Nieuwland 69 huizen met 425 inwoners, verdeeld in het gelijknamige dorp 40/245 (= huizen/inwoners), polder De Geer 23/138 en buurtschap Achterdijk (deels) 6/42. Tegenwoordig omvat het dorp ca. 400 huizen met ca. 1.000 inwoners.

Terug naar boven

Actuele situatie

- Er zijn bijna geen winkels meer in het dorp, maar een paar keer per week komen nog een bakker, een slager en een groenteboer aan huis.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Nieuwland heeft 4 rijksmonumenten, zijnde boerderij Klein Bosch uit 1886 op Smalzijde 23, boerderij Grootbos uit begin 18e eeuw op nr. 24, en de Hervormde kerk met toren (de toren is een apart rijksmonument).

- Nieuwland heeft 8 gemeentelijke monumenten, zijnde de voormalige Openbare Lagere School uit 1885 op Breezijde 2-3, de villa uit 1906 op nr. 4, de 19e-eeuwse boerderij op nr. 9-10, de hoeve uit 1835/1910 op nr. 15, de boerderij uit 1860 op Geer 37-38, de boerderij uit 1901 op nr. 56, de boerderij uit 1900 op Smalzijde 12, en de 19e-eeuwse boerderij op Zijlkade 35.

- De Hervormde (PKN) kerk (Dorpsplein 2) dateert in oorsprong vermoedelijk uit ca. 1025, in welke tijd ook het dorp is gesticht. Het is een laatgotische dorpskerk met in oorsprong driebeukig schip, waarvan de zijbeuken in 1866 zijn afgebroken. Koor met driezijdige sluiting. Inwendig houten tongewelven en trekbalken op korbelen. Tot de inventaris behoren een 17e-eeuwse koperen kroon en een aantal grafzerken uit de 17e en 18e eeuw. De kerk is in 1982 grondig gerestaureerd. Het orgel is in 1908 gereed gekomen en is gebouwd door de firma J.F. Kruse (Leeuwarden). Kruse overlijdt echter in 1907. De firma Gebr. Adema (Leeuwarden) heeft het orgel voltooid. In 1983-1984 heeft de firma Flentrop Orgelbouw (Zaandam) het instrument gerestaureerd en uitgebreid met een Cornet. Deze maakte eerder deel uit van het orgel van de Grote Kerk te Edam en is daar in 1892 door Jurjaansz geplaatst. In het ten dele tufstenen onderstuk van de kerktoren uit de 13e of 14e eeuw bevindt zich een rondboogfries. Het bovenstuk is in de 18e eeuw vernieuwd. Klokkenstoel met klok van W. en Jaspar Moer uit 1507, diam. 88,4 cm. De kerktoren is dankzij een bijdrage van het Rijk in 2010 gerestaureerd. De kerk valt onder de Hervormde Gemeente Nieuwland.

- Zeer fraai is de heul over de Leerbroekse Vliet.

Terug naar boven

Evenementen en activiteiten

- De Open Eettafel is bedoeld voor zelfstandig wonende ouderen die het leuk vinden om 1x in de maand gezamenlijk te eten en daarbij andere mensen willen ontmoeten. De gezelligheid staat hierbij voorop. In Nieuwland is dit iedere 2e dinsdag van de maand, in dorpshuis Het Brandpunt. Contactpersoon: mevr. J. Molenaar, tel. 0183-352541.

- Rommelmarkt (op een zaterdag in mei).

- Als het in de winter hard genoeg vriest, kun je in Nieuwland schaatsen op de ijsbaan van IJsclub De Vliet.

Terug naar boven

Natuur en recreatie

- In het buiten het dorp gelegen Merwedekanaal bestaat de mogelijkheid de hengel uit te werpen.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Nieuwland, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Links

- Dorpshuis: - Dorpshuis Brandpunt is een gezellig dorpshuis, een leuke locatie voor verjaardagen, feestjes of andere activiteiten. Ook erg geschikt voor verenigingen. - Ook in verenigingsgebouw Onder de Toren worden door de kerkgemeenschap in de winterperiode door de week en in het weekend veel activiteiten georganiseerd voor kinderen, jongeren, volwassenen en ouderen.

- Onderwijs en kinderopvang: - "Basisschool Het Fundament is een protestants-christelijke school, gelegen in de nieuwbouw van het dorp Nieuwland. Onze school is de enige school in dit dorp. De school telt ongeveer 90 leerlingen, verdeeld over 4 (combinatie)groepen."

- "Op de locatie Nieuwland heeft kinderopvang de Hummeltjeshoeve een kinderdagverblijf en een combinatieopvang. - Kinderdagverblijf Het Madeliefje is gevestigd naast basisschool het Fundament. We beschikken over meerdere ruimtes, een slaapkamer en een binnen patio. De binnen patio wordt gebruikt voor buiten bedjes. Het buitenspeelterrein is een afgesloten ruimte aangrenzend aan de basisschool. Ook mogen we gebruik maken van het speelterrein van de basisschool. Het kinderdagverblijf bestaat uit 1 verticale groep Het Madeliefje met maximaal 12 kinderen per dag in de leeftijd van 0 tot 4 jaar. - Combinatieopvang de Klaproos heeft plaats voor maximaal 16 kinderen in de leeftijd van 2 tot 13 jaar. We bieden verschillende opvangmogelijkheden. Twee ochtenden à 3 uur (peuteropvang), hele dagen (kinderdagverblijf) voor en na schooltijd (BSO). De Klaproos heeft één groepsruimte, een eigen plein en voor de BSO is er een samenwerking met het Fundament om gebruik te kunnen maken van het schoolplein en de gymzaal."

- Muziek: - "Zanggroep Pro Deo heeft als doel getuigen te zijn van Jezus Christus door middel van zang. Dit doel ontlenen wij aan het Bijbelboek Handelingen van Apostelen, Hoofdstuk 1 vers 8b: "en u zult Mijn getuigen zijn, zowel in Jeruzalem als in heel Judea en Samaria en tot het uiterste van de aarde." Wij willen als getuigen zingen in kerken, culturele gebouwen, tenten, zieken- en verzorgingshuizen, op campings en voor mensen met een verstandelijke beperking, alsmede tijdens evangelisatie-, jeugd-, opendeur-, welkom- en gehandicaptendiensten. Oftewel wij zingen voor iedereen die Gods Woord wil horen. Wij zingen in principe Bijbelgetrouwe geestelijke liederen in het Nederlands. Dit onder begeleiding van accordeon en snaarinstrumenten. Zanggroep Pro Deo is in januari 2019 ontstaan, nadat Zang- en muziekgroep Gideon in december 2018 was gestopt. Een aantal oud-leden vonden het getuigen door middel van zang zo belangrijk, dat zij besloten de nieuwe zanggroep te starten." De zanggroep repeteert in dorpshuis Brandpunt in Nieuwland.

- Sport: - "Visclub HSV 't Weeraaltje in Nieuwland is opgericht in 1970 en heeft momenteel ca. 100 leden. Het viswater dat HSV ´t Weeraaltje pacht is de Vliet vanaf 'Drie heulen' tot de bebouwde kom Leerbroek, en de Geervliet vanaf het Dorpsplein tot de Korte Schenkel. De contributie bedraagt voor senioren €7,50 euro zonder visrecht, €27,50 euro inclusief vispas en 35 euro inclusief vispas en het visblad. Voor de jeugdleden is dit 5 euro." De vereniging is in 1970 opgericht nadat de lokale (semi) beroepsvisser Dijkers had laten weten dat hij wilde stoppen met vissen in de Vliet en de Geervliet. Dijkers had daar het visrecht en zette daar zijn fuikjes. Particulieren mochten er niet vissen. Dijkers werd 'een dagje ouder' en wilde er daarom mee stoppen. Teus van Houwelingen en Teunis Boom kregen het voor elkaar dat Dijkers het visrecht wel aan de plaatselijke visclub wilde schenken. Maar dan moest die er wel zijn natuurlijk. Dus die is toen en daarom opgericht. (bron en voor nadere informatie zie de reportage over HSV 't Weeraaltje in Het Kontakt, november 2020, naar aanleiding van het 50-jarig bestaan van de vereniging in dat jaar)

- De clubavonden van de in 1930 opgerichte Nieuwlandse Damvereniging (NDV) worden gehouden op dinsdag, in dorpshuis Brandpunt. Natuurlijk gaat het er fanatiek aan toe, maar ook de onderlinge gezelligheid en sociale contacten zijn belangrijke pijlers onder het feit dat de meeste dammers al tientallen jaren lid zijn. De leden komen niet alleen uit Nieuwland maar ook uit andere plaatsen in de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden. Het gemiddelde niveau ligt behoorlijk hoog. Anno 2021 komen provinciaal twee zestallen uit in een competitie en enkele leden doen ook mee aan de nationale competitie. "We hebben een paar uitschieters, maar over het algemeen zijn we aan elkaar gewaagd. Dat is ook leuk. Je weet dan dat je altijd kans hebt om te winnen. En stiekem zijn we, al zullen we het nooit hardop zeggen, best fanatiek. Verliezen van iemand die onder je op de ranglijst staat, dat wil je eigenlijk niet meemaken", aldus bestuurslid Arie Haag. (bron en voor nadere informatie zie de reportage over de NDV in magazine VIJF, oktober 2021, pag. 12-13)

Reacties

(2)

Is de derde foto van boven de voormalige Openbare Lagere School uit 1885?

G.R. Leijsen
Hofsingel 130
3155 AL Maasland
010-5925847

Ik heb het even nagekeken in de gemeentelijke monumentenlijst in combinatie met Google Streetview en het klopt, u hebt gelijk. Dank voor de tip!, want het bouwjaar stond niet in de gemeentelijke monumentenlijst, en ook niet dat het een Openbare Lagere School was, dus ik heb die beide gegevens er nu bij gezet, en onder Bezienswaardigheden onder de vermelding als gemeentelijk monument een linkje geplaatst naar Google Streetview, waarmee men het pand van dichtbij kan bekijken. Zulke 'puntjes op de i' ben ik blij mee want die maken het net nog wat completer/informatiever.
Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Reactie toevoegen