Status

- Bedaf is een buurtschap in de provincie Noord-Brabant, in de regio Noordoost-Brabant, in grotendeels gemeente Maashorst (t/m 2021 gemeente Uden), deels gemeente Bernheze (t/m 1993 gemeente Nistelrode).

- De buurtschap Bedaf valt, ook voor de postadressen, grotendeels onder de stad Uden, deels onder het dorp Vorstenbosch.

- De buurtschap Bedaf heeft geen plaatsnaamborden, en ook geen gelijkluidende straatnaam - wat bij veel andere buurtschappen wél het geval is - zodat je ter plekke nergens aan kunt zien dat en wanneer je de buurtschap binnenkomt en weer verlaat.

Naam

Oudere vermeldingen
1372 Baddaf, Badaf, 1522 Middaf, 1840 'Bedaf of Zandberg'

Naamsverklaring
Op grond van de vorm Middaf wel verklaard als 'midden-af' en dan een huis of huizengroep die halverwege de weg tussen twee dorpen ligt, vergelijk namen als Halfweg en Halfwegen. De vorm uit 1372 maakt deze verklaring echter problematisch. Uitgaande van de vorm Badaf knoopt een andere duiding aan bij het Middelnederlandse bet af 'achterwaarts, verderaf, terugwaarts' (vergelijk bet in betovergrootmoeder) en geeft als betekenis 'verderaf (gelegen)'. Deze verklaring is echter eveneens onhoudbaar als, zoals wel geopperd, het in het leenregister van hertog Jan III vermelde Boudaf, Bodaef op onze plaats betrekking heeft. Zie ook de buurtschap Bedaf bij Baarle-Nassau.(1)

Ligging

De buurtschap Bedaf ligt rond de wegen Bedafseweg, Rietdijk (voor zover gelegen buiten de bebouwde kom van het dorp Vorstenbosch), Brakkensedijk, Broekstraat (het gedeelte van deze weg vanaf huisnummer 5, in NW richting), Derptweg (voor zover gelegen N van het water Leijgraaf), Lendersgat, Bergweg, Oude Bosweg, Schansweg, Karperdijk (het gedeelte van deze weg bij het kruispunt met de Schansweg). De buurtschap ligt W van de A50 en de stad Uden, NO van het dorp Vorstenbosch, ZZO van het dorp Nistelrode, OZO van het dorp Loosbroek, N van het dorp Mariaheide en NNO van het dorp Veghel.

Statistische gegevens

In 1840 omvat buurtschap Bedaf 43 huizen met 656 (!) inwoners. Tegenwoordig omvat de buurtschap ca. 90 huizen en ca. 105 vakantieaccommodaties, al dan niet voor een permanentere vorm van bewoning, met ca. 225 inwoners.

Landschap, natuur en recreatie

- Natuurgebied Achter de Bergen, gelegen achter de Bedafse Bergen bij buurtfschap Bedaf, tussen Uden en Vorstenbosch, is ontstaan ter compensatie van natuur die verloren was gegaan door de aanleg van de A50. Toen is een laag landbouwgrond afgegraven. In de oorspronkelijke bodem zat heidezaad. Dat kan eeuwenlang overleven. Het was de bedoeling dat het hier zou ontkiemen, nadat de bovenlaag was afgegraven. Dat is echter maar spaarzaam gebeurd. Wat in Achter de Bergen wél als paddenstoelen uit de grond schiet, zijn berkenboompjes. Die verspreiden hun zaad door de wind. En dat is hier heel goed gelukt. Té goed; ze verdrukken namelijk de rest van de begroeiing. De kleine boompjes worden periodiek gemaaid. Wat dan overblijft wordt door schapen opgevreten. Maar die laten de grotere boompjes, van ongeveer twee meter, staan. Die worden daarom periodiek machinaal gerooid. In de zomer grazen er Schotse Hooglanders.

Eind 2019 heeft Staatsbosbeheer hier heidemaaisel gezaaid. Op de Strabrechtste Heide hebben ze daar goede ervaringen mee opgedaan. In 2010 zijn grote delen van de Strabrechtse Heide, het grootste aaneengesloten heidegebied van ons land, in vlammen opgegaan. Ze hebben rond 2015 hele stukken ontdaan van de verbrande boomstammen en er heidemaaisel uitgestrooid. Op een flink aantal plekken heeft dat geleid tot heidegroei. Dat gaat Staatsbosbeheer nu ook bij Achter de Bergen gaan doen.

• 1. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)