Doornenburg is een dorp in de provincie Gelderland, in de streek Betuwe, gemeente Lingewaard. T/m 2000 gemeente Bemmel.
Kaart van de begin 19e eeuw opgeheven gemeenten Angeren en Doornenburg, situatie anno ca. 1870, kaart J. Kuijper (collectie www.atlasenkaart.nl)
- Doornenburg is een dorp in de provincie Gelderland, in de streek Betuwe, gemeente Lingewaard. T/m 2000 gemeente Bemmel.
Gezien de gemeentekaart elders op deze pagina is Doornenburg begin 19e eeuw kennelijk heel even een zelfstandige gemeente geweest. Vermoedelijk was dit t/m 1817, omdat in 1818 een reeks kleine Gelderse gemeenten is opgeheven.
- Onder het dorp Doornenburg vallen ook de buurtschappen De Pas, Honderd Morgen, Sterreschans en West-Pannerden.
Terug naar bovenOudere vermeldingen
Begin 9e eeuw kopie 1170-1175 Doronburc, ca. 1163 Thorenburg, ca. 1200? Dorinberc, 1e kwart 13e eeuw Dorneburk, 1294-1295 Dorinburg, 1443 Doirnenburch, 1665 Dornenburch.
Naamsverklaring
Wel verklaard als burg 'versterkte plaats, burcht' van de persoon Doro, maar het eerste deel is eerder doron 'doorn, doornstruik'. Versterkingen werden vroeger wel beplant met doornstruiken. Het dorp Doornenburg is ontstaan rond de burcht.(1)
Doornenburg ligt O van Bemmel, NO van Gendt, W van Pannerden.
Terug naar bovenIn 1840 omvat het dorp Doornenburg 82 huizen met 629 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 1.100 huizen met ca. 2.750 inwoners.
Terug naar bovenKerkelijk
Al omstreeks 1160 staat er in Doornenburg een tufstenen kerkje, een dochterkerk van de kerk in Gendt. In ieder geval sinds 1225 is het een zelfstandige parochie. Bij opgravingen zijn resten van minstens drie oude kerken gevonden. Er zijn onder andere resten gevonden van een gotische kerk uit de 14e eeuw. Tijdens de reformatie ging de kerk over in protestantse handen. De Doornenburgse katholieken kerkten in die tijd in de kapel op het kasteel (gebouwd in de 15e en 16e eeuw) en in de kerk te Hulhuizen. Hulhuizen behoorde destijds tot het hertogdom Kleef, waar vrijheid van godsdienst heerste.
In 1797 namen de katholieken de kerk wederom in hun bezit. In 1838 is de kerk met een zijbeuk vergroot. Tot 1844 werd de kerk bediend door de pastoors van Hulhuizen. In dat jaar is de kerk te Hulhuizen gesloopt en de nieuwe kerk in Gendt in gebruik genomen, van waaruit Doornenburg sindsdien werd bediend. In 1848 werd het een zelfstandige statie met een eigen pastoor. Douairière baronesse van der Heijden tot Suidras schonk een stuk grond voor de nieuw te bouwen pastorie.
In 1860 kwam er een schenking van Maria van Heukelum voor de bouw van een nieuwe kerk in Doornenburg. In 1862 en 1866 kwam architect F. Pelzer uit Kleef met tekeningen voor een nieuwe kerk. De aartsbisschop ging echter niet met de plannen akkoord en wilde dat de kerk gebouwd werd door Alfred Tepe. De kerk kwam in 1874 gereed en is in 1884 ingrijpend verbouwd. Het priesterkoor werd afgebroken en men bouwde een nieuw transept en priesterkoor met sacristie. Tijdens de oorlog, op 27 september 1944, is de kerktoren door de Duitsers opgeblazen. Hierbij werd ook een groot deel van de kerk vernietigd, doordat brokstukken van de toren op de kerk vielen. Op 30 september richtte men een noodkerk in in het schuttersgebouw. Na de bevrijding is het patronaatsgebouw als noodkerk ingericht. Hier kerkte men gedurende zes jaar, totdat in 1951 de nieuwe, huidige kerk gereed kwam. Zie daarvoor het hoofdstuk Bezienswaardigheden.
Heemkunde
Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van dit dorp, kun je terecht bij Historische Kring Doornenburg, opgericht in 1987, als afdeling van Schutterij Gijsbrecht van Aemstel. "Onze Kring heeft tot doel de belangstelling voor en de beoefening van de geschiedenis van ons dorp in de meest ruime zin te stimuleren. Wat doen we: we verrichten onderzoek van bronnen en literatuur in openbare (rijks-, streek- en plaatselijk) en particuliere archieven, bibliotheken en verzamelingen; we inventariseren en digitaliseren collecties/Kringbezit. Wij beschikken over een archief dat bestaat uit boeken, beeldmateriaal, bodemvondsten, krantenknipsels, kadastrale kaarten etc.; we helpen verenigingen bij het schrijven van hun geschiedenis en helpen Doornenburgers bij het opstellen van hun familiestamboom;
we organiseren lezingen, excursies, tentoonstellingen, cursussen en historische wandel-/fietstochten of verlenen medewerking daaraan; we geven voorlichting en geven advies over het behoud en bescherming van monumenten en karakteristieke bebouwingen, alsmede van de landschappelijke waarde van Doornenburg; we geven Kringblad De Heraut uit. Onze leden ontvangen dit gratis (ook jouw artikelen / verhalen / vertellingen / foto’s en/of stukjes persoonlijke geschiedenis zijn van harte welkom!); we werken aan het actualiseren en moderniseren van onze website."
Terug naar boven- Eind 2016 is het DorpsOntwikkelingsPlan verschenen. "Stichting Leefbaar Doornenburg bestaat sinds 2013 en is opgericht op de 100e vergadering van Platform Doornenburg. Veel Doornenburgers waren daar aanwezig en een van de opmerkingen was: “Mensen, laat jullie wat meer zien en stel je wat proactiever op!” Dit was niet tegen dovemans oren gezegd, want het leidde tot het initiatief om een nieuw fenomeen in Lingewaard te introduceren: het aanstellen van een Dorpscontactpersoon. De stichting is toen in het leven geroepen om als werkgever op te treden. Het werd uiteindelijk niet één dorpscontactpersoon, maar twee en veel Doornenburgers kennen ze inmiddels: Eveline en Geert Claassen. Beiden zijn niet meer weg te denken uit onze dorpsgemeenschap.
Nadien kwam ons tweede huzarenstuk: het creëren van een Dorpsontwikkelingsplan, kortweg DOP. Samen met Stichting DKK Gelderland (Dorpshuizen en Kleine Kernen) en met de gemeente Lingewaard werd een werkgroep samengesteld. Er is door tientallen Doornenburgers keihard gewerkt aan dit visionaire stuk, waarin de inwoners van Doornenburg laten zien hoe ze hun dorp zich graag in de komende 10 jaar zouden zien ontwikkelen. Het hele proces heeft ongeveer anderhalf jaar geduurd. Het bestuur van de stichting dankt de inwoners voor hun inzet en enthousiasme en is iedereen die een bijdrage aan dit dorpsontwikkelingsplan heeft geleverd zeer erkentelijk. De leden van de dorpswerkgroep, de vele Doornenburgers die de startbijeenkomst hebben bezocht, de partijen die aanwezig waren op de klankbordbijeenkomst en het college van B&W van de gemeente Lingewaard, zij allemaal hebben dit dorpsontwikkelingsplan mogelijk gemaakt. Wij zijn ontzettend trots op dit fraaie plan en gaan er hierna ook alles aan doen om te blijven volgen hoe de ideeën van dit dorpsontwikkelingsplan verder vorm krijgen en in praktijk gebracht gaan worden." Aldus de voorzitter van de stichting, Will Volleberg, in het voorwoord van het Dorpsontwikkelingsplan.
Terug naar boven- Doornenburg heeft 8 rijksmonumenten, zijnde het kasteel en 7 objecten die betrekking hebben op Fort Pannerden. Fort Pannerden ligt bij buurtschap Sterreschans en wordt daarom aldaar beschreven.
- Doornenburg heeft 17 gemeentelijke monumenten.
- De huidige RK Martinuskerk (Pannerdenseweg 48) dateert uit 1952, is gebouwd naar ontwerp van de Utrechtse architect Th. Nix, en heeft diverse voorgangers gehad (waarvoor zie het hoofdstuk Geschiedenis). De toren is pas in 1961 aangebouwd. De afgelopen jaren is de kerkzaal verkleind. De rest van de kerk is tegenwoordig in gebruik als dorpshuis. "De monumentale St. Martinuskerk is een beeldbepalend architectonisch element midden in het dorp en een belangrijk voorbeeld van wederopbouwarchitectuur. Tevens bevat het interieur kerkschatten van kunsthistorische betekenis. Door sterke afname van het aantal praktiserende parochianen zijn de inkomsten van waaruit de exploitatie van het kerkgebouw en de pastorie moet worden bekostigd sterk teruggelopen. De pastorie en het verbindingsstuk met het kerkgebouw hebben een nieuwe bestemming gekregen in de gezondheidszorg. De huisartsen hebben zich in 2013 gevestigd in de pastorie, terwijl in het naastgelegen gebouw in 2015 een apotheek is geopend. Ook het kerkgebouw zelf is aangepast om het voorste gedeelte van de kerk geschikt te maken voor bijeenkomsten zoals kunstmarkten, tentoonstellingen e.d.
De exploitatie van het kerkgebouw zelf is nu evenwel niet sluitend. Tegen de achtergrond van teruglopend kerkbezoek dreigt het bisdom Utrecht nu de kerk te sluiten voor de eredienst. Het voorbestaan van het kerkgebouw loopt dan gevaar. Teloorgang van het kerkgebouw zou niet alleen het dorpsgezicht in het hart aantasten, maar ook nadelig zijn voor het dorpsleven. De parochiekerk speelt immers een grote rol bij belangrijke gebeurtenissen in de dorpsgemeenschap, zoals het gezamenlijk afscheid nemen van overledenen. Ook al zou de kerk aan de eredienst worden onttrokken, dan nog dient het kerkgebouw voor het dorp behouden te blijven. Een sluitende financiële exploitatie is daarvoor een vereiste. Verontruste Doornenburgers hebben daarom Stichting St. Martinuskerk Doornenburg opgericht, die zich ten doel stelt de kerkelijke goederen te behouden.
In het overleg met de stichting en met parochie de Levensbron kwam naar voren dat de kosten van onderhoud van het gebouw tienduizenden euro’s per jaar bedragen. Om deze kosten te dekken wil men het kerkgebouw een andere bestemming geven. De stichting is in gesprek met gegadigden die het kerkgebouw willen exploiteren. Een bestemming als rouwcentrum acht men in een kleine gemeenschap als Doornenburg niet levensvatbaar. Om het kerkgebouw te behouden is het ondersteunen van Stichting St. Martinuskerk de meest voor de hand liggende weg. Mogelijkheden voor herbestemming zijn verkoop of verhuur aan een particuliere investeerder, maar ook denkbaar zijn gebruik als expositieruimte, als dorpsgehoorzaal of als een soort toeristisch informatiecentrum voor historische monumenten en culturele activiteiten in het dorp. Ook zou het nuttig kunnen zijn om door een enquête meer inzicht te verkrijgen in hoeverre de Doornenburgse bevolking bereid is om een financiële bijdrage te leveren tot de instandhouding van het kerkgebouw." (bron: Dorpsontwikkelingsplan)
Op Reliwiki.nl (= de link onder de eerste alinea m.b.t. de kerk) lezen wij dat de kerk reeds in 2015 aan de eredienst zou zijn onttrokken. In december 2019 meldt DeDoornenburger.nl dat parochie H. Maria Magdalena in haar periodiek schrijft dat zij "een extern deskundige in de arm heeft genomen" die zich gaat buigen over een herbestemming van het kerkgebouw. DeDoornenburger.nl is daar niet gerust op en laat onder meer weten: "Nu in de kerk al jarenlang de reguliere vieringen zijn gestopt en er minimaal onderhoud wordt gepleegd, is er blijkbaar reuring. Eindelijk. Want al jarenlang proberen werkgroepen en voorheen ook Doornenburgse kerkbesturen een bestemming te vinden voor de Martinuskerk waar iedereen in Doornenburg wat aan heeft. En al die jaren is de voortgang van elk denkbaar plan vertraagd, uitgesteld of opgeschort door bisdom Utrecht en haar vertegenwoordigers. Vaak zonder opgave van redenen. Ook vaak met toezeggingen die later eenzijdig zijn teruggetrokken. Tot grote frustratie van vele vrijwilligers die heel veel tijd, energie en geld hebben gestoken in ontwikkelplannen voor de toekomst van het gebouw.
Het in de arm nemen van een ‘externe deskundige’ moet voor alle goedwillende vrijwilligers alle alarmbellen doen afgaan. Volgens bronnen liggen er al vergevorderde plannen op tafel die grote invloed hebben op het gebouw en haar directe omgeving, zonder dat daarover ook maar met één betrokken partij is gecommuniceerd. Tot op heden heeft de kerk zich in dit proces niet van haar meest transparante en betrouwbare kant laten zien. Hopelijk krijgt Doornenburg ditmaal wél een kans om haar kant van het verhaal gehoord te krijgen. En krijgt de gemeenschap geen gedrocht door de strot geduwd waar niemand op zit te wachten."
- De pastorie is gelegen naast de kerk en dateert oorspronkelijk uit 1849. De voordeur was toen aan de huidige Kerkstraat. In 1887 is het gebouw verbouwd en vergroot tot de huidige vorm, maar dan zonder erker en met de ingang nog steeds aan de Kerkstraat. Omstreeks 1934 is de onderste verdieping van de pastorie wederom ingrijpend verbouwd. De erker is aangebouwd en de ingang is verplaatst naar de Pannerdenseweg. Dit alles onder architectuur van Johannes Sluijmer te Enschede. In 1937 is bij de pastorie een grot gebouwd van O.L.Vrouw van Lourdes, die later weer is afgebroken. Begin jaren zeventig is de pastorie nogmaals aangepast aan de eisen des tijds. Sinds 2013 zijn de huisartsen van het dorp in de pastorie gevestigd.
- Kasteel Doornenburg bestaat uit een voorburcht en een hoofdburcht, die zijn verbonden door een smalle houten brug. Het is een van de grootste en bestbewaarde kastelen in Nederland. Op de plaats van het kasteel bevond zich in de 9e eeuw al een versterkt huis, bekend onder de naam Villa Dorenburc. Hieruit is in de 13e eeuw een bescheiden kasteel ontstaan. In de loop der eeuwen is het steeds verder uitgebreid tot de hoofdburcht zoals die nu nog is te zien. In de 15e eeuw is de voorburcht gebouwd. De voorburcht bevat woonvertrekken, een kapel, en een boerderij. Dit laatste is uniek voor een Nederlands kasteel. Het kasteel bleef tot in de 19e eeuw bewoond. Daarna raakte het in verval. In 1936 is de Stichting tot Behoud van den Doornenburg opgericht, die het kasteel van 1937-1941 liet restaureren en het nog altijd beheert. Aan het eind van de Tweede Wereldoorlog is het kasteel vrijwel geheel verwoest. Van 1947 tot 1968 is het kasteel weer geheel opgebouwd. Onder deze link vind je de lange lijst van opeenvolgende eigenaren en bewoners van het kasteel. De kapel van het kasteel is incidenteel in gebruik voor kleinschalige RK, protestantse en oecumenische vieringen. De kapel is ook te huur voor trouwerijen, ontvangsten en dergelijike.
"Kasteel Doornenburg is een echt familiekasteel waar je heerlijk een dagje met de familie en kinderen kunt vertoeven. Wil je het kasteel beter leren kennen dan zijn onze rondleidingen beslist de moeite waard, ook voor kinderen. Je kunt het kasteel (de hoofdburcht) alleen middels een rondleiding bezichtigen. Het kasteel is door het grote aantal trappen niet toegankelijk voor rolstoelgebruikers. Honden zijn niet toegestaan in de hoofdburcht, met uitzondering van blindengeleidehonden en officiële hulphonden. De voorburcht (de binnenplaats) van het kasteel is vrij toegankelijk. Daar bevinden zich de koffiekamers en het terras van de herberg. Buiten de rondleidingen is het kasteel (de hoofdburcht) gesloten. Ook in de directe omgeving zijn er volop activiteiten zoals een speeltuin en prachtige wandel- en fietsroutes. Uiteraard kun je na afloop in onze herberg uitgebreid nagenieten onder het genot van een hapje en een drankje. De medewerkers van Buitenpoort Catering heten je van harte welkom.
Op de voorburcht van het kasteel zie je de kasteelboerderij. De boerderij was tot en met 2015 nog in bedrijf en was daarmee de laatste kasteelboerderij in Nederland die nog functioneerde. Nabij het kasteel is een boomgaard waarin diverse oude appel- en perenrassen worden gekweekt, zoals Bellefleur, de Gravensteiner en de Notarisappel. Iedere vrucht heeft haar eigen specifieke smaak. Om de boomgaard in stand te houden zijn er enkele jaren gelden nieuwe bomen aangeplant. In de bloesemtijd, eind april, ziet de boomgaard er prachtig uit. Voor het kasteel ligt dan een grote deken van kleine witte blaadjes. Een Ommetje Doornenburg (de struinroute) biedt je fraaie kijkjes rondom het kasteel en het fraaie Rivierengebied van de Waal, de Rijn en de Linge. Het Ommetje bestaat uit diverse wandelroutes (van 2 tot 7 kilometer). Op de lange route kom je ook langs Fort Pannerden. In en om de weilanden van het kasteel vind je veel bijzondere kruiden. Wij verzoeken je deze kruiden niet te plukken maar te laten staan zodat al onze bezoekers hiervan kunnen genieten."
- "De Roswaard is een uitgestrekte polder in het buitengebied van Doornenburg, met veel natuurschoon, waarin een grote 19e-eeuwse veldoven is gelegen. Historici beschouwen deze oven als een uniek stuk industrieel erfgoed van de baksteenfabricage (bron: G.B. Janssen, “Stenen en brood: twee eeuwen baksteenfabricage in de oostelijke Over-Betuwe”, 1997). Daarmee vormt dit een betekenisvol monument dat verwijst naar een belangrijk element van de sociale identiteit van de bevolking in de Over-Betuwe. Ondanks het feit dat de veldoven al jaren de status heeft van gemeentelijk monument is deze ernstig in verval geraakt. Thans is het binnenste deel van de oven zelfs in gebruik als paardenstal. De geïsoleerd gelegen locatie is niet voor publiek toegankelijk. Het verval van de veldoven is dusdanig ernstig, dat deze totaal verloren dreigt te gaan. Oorzaak van het verval is in de eerste plaats de ongecontroleerde wildgroei van bomen en struiken, waarvan de wortels het metselwerk vernietigen. Mogelijk tast ook paardenurine het metselwerk aan. De veldoven is niet vrij toegankelijk omdat de polder in privébezit is en de huidige gebruikers geen bezoekers op hun terrein willen toelaten.
Omdat een historisch monument zo sluipenderwijs en praktisch onopgemerkt dreigt te verdwijnen, zet Historische Kring Doornenburg zich in voor het behoud van de veldoven. Nadat het verval van de veldoven tot staan is gebracht, zou het wenselijk zijn de oven te restaureren en open te stellen voor bezichtiging. Door gedeeltelijke ontsluiting van de prachtige Roswaard voor publiek zou de veldoven als educatieve en toeristische bezienswaardigheid kunnen gaan fungeren. De gemeente is een stappenplan tot behoud van de veldoven aan het opstellen. De voorkeur gaat uit naar redelijk overleg met eigenaar en gebruiker van de Roswaard en niet zozeer naar het toepassen van bestuursdwang. Rond de oven heeft zich een speciale flora en fauna ontwikkeld, waarmee de gemeente en de ingezette vrijwilligers rekening moeten houden bij de uitvoering van een plan tot behoud van de oven.
De gemeente stelt dat de eigenaar wel een instandhoudingsplicht voor dit gemeentelijk monument heeft. De eigenaar, Den Daas Baksteen, geeft aan de huidige toestand weliswaar acceptabel te vinden, maar is bereid medewerking te verlenen aan het behoud van de veldoven, mits dit geen hoge kosten met zich meebrengt. Bij gemeente en eigenaar lijkt de bereidheid aanwezig te zijn om ondanks verschillen van inzicht de veldoven te redden. Herstel en openstelling van een oud kerkepad dwars door de Roswaard zou de veldoven op fraaie wijze voor het publiek kunnen ontsluiten. Ook zou een fietspad langs het Pannerdens Kanaal een unieke verbinding vormen tussen Kasteel Doornenburg en Fort Pannerden en daarmee het fiets- en wandeltoerisme in het dorp kunnen bevorderen. Dit laatstgenoemde plan zal waarschijnlijk op ernstige bezwaren van de huidige bewoners stuiten. De Historische Kring treedt op als trekker en bewaker van de voortgang van het proces dat moet leiden tot het behoud van de veldoven. De kring overlegt daartoe met de gemeente Lingewaard, Gelders Landschapsbeheer en met de eigenaar van de Roswaard." (bron: Dorpsontwikkelingsplan)
- Op 4 mei 1958 is een oorlogsmonument onthuld aan de Pannerdenseweg/Blauwe Hoek te Doornenburg. Het monument is een eerbetoon aan de medeburgers die in de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen. Op de altaarsteen die vlak voor het monument ligt, staat vermeld: "Hier stond eens onze prachtige kerk midden op het kerkhof. De trotse toren is op 27-12-1944 's-avonds om half zes door de soldaten van Hitler opgeblazen. Op deze plaats stond het altaar waarvan de steen hier ligt." Het dorp bleef tot paasmaandag 2 april 1945 in Duitse handen. Op Duits bevel moest de burgerbevolking 12 oktober 1944 evacueren naar de Liemers. Kasteel Doornenburg, dat op 2 oktober bij geallieerde acties door bommen was getroffen, is op 23 januari en 13 maart 1945 door Britse bommenwerpers gebombardeerd. Daarna is het hoge poortgebouw door de Duitsers vernietigd. (bron: Exodus Huissen)
- Oorlogsmonument 'De Vlucht' staat tegenover restaurant 'Rijnzicht' op de hoek Rijndijk / Pannerdenseweg. Het is onthuld op 15 september 2001 en ontworpen door Reneé van Leusden (1947). Het is een bronzen beeld van een vrouwenfiguur die met haar vier kinderen op de vlucht is geslagen. Het beeld is geplaatst op een gemetseld voetstuk van rode baksteen. Het monument staat symbool voor de oorlogsjaren in de Over-Betuwe. Veel mensen zijn gevlucht door in Doornenburg met een noodponton de rivier over te steken. (bron: Exodus Comité Over-Betuwe)
Terug naar boven- De veerpont Doornenburg - Pannerden v.v. is in 2010 vernieuwd. De vorige pont was inmiddels 68 jaar oud, reden voor modernisering. De nieuwe pont is gebouwd bij scheepswerf Vahali in Gendt en kan maximaal 24 personenauto's meenemen.
- "De veerverbinding tussen de Millingerwaard en Doornenburg brengt je over het drukstbevaren gedeelte van de Waal van het ene natuurgebied, de Millingerwaard, naar het andere natuurgebied, de Klompenwaard v.v. Bij extreem hoog of laag water of bij dichte mist kan de veerdienst tijdelijk gestaakt worden. Hiervan maken wij melding onder "actuele berichtgeving". Wanneer deze pont niet vaart kun je de overkant bereiken via de fietsknooppunten 71-72-81-88-80-79 v.v."
- "Wil je in een mooie omgeving fietsen en wandelen? Dat kan sinds oktober 2018 met de historische fiets- en wandelroute 'Rondje Doornenburg'. De route neemt je mee langs alle gemeentelijke monumenten en rijksmonumenten van het dorp, die gelegen zijn in het unieke rivierengebied bij de splitsing van Waal en Rijn. Het boekje telt 28 pagina’s en heeft veel foto’s en toelichting van ieder pand en object. Verder staat er een duidelijke plattegrond en een routebeschrijving in. Op de plattegrond zijn naast de route ook de rustbankjes in en om het dorp weergegeven om heerlijk te gaan zitten en te genieten van de omgeving. Het boekje is te koop bij diverse horecabedrijven en campings in het dorp."
- "Speeltuin Doornenburg is opgericht in 1960. De speeltuin is gelegen aan de Van Heekstraat. In 2002 is de speeltuin geheel gerenoveerd naar de eisen van deze tijd en toegankelijk gemaakt voor alle kinderen. Zo is er voor alle leeftijden speelplezier. Ook zijn er voor de mindervaliden speeltoestellen aanwezig. Het terrein is goed toegankelijk met rolstoel, buggy of rollator. Alle speeltoestellen voldoen aan alle daarvoor gestelde eisen. De speeltuin beschikt ook over een multifunctioneel speelplein waarop je kunt voetballen, basketballen, skeeleren, skaten. Er is zelfs een schans aanwezig. Naast de speeltuin ligt ook een groot grasveld met doelen waarop gespeeld kan worden. Kortom een perfecte locatie voor urenlang speelplezier.
Je kunt ook kinderfeestjes geven in de speeltuin, neem hiervoor contact op met de speeltuinvereniging voor informatie. We kunnen dan afspraken maken over de kosten en een reservering doen in de agenda. Ook een bezoek aan Kasteel Doornenburg perfect te combineren met een bezoekje aan de speeltuin. De speeltuin beschikt niet over een toilet, hiervoor kun je gebruik maken van het toilet van de herberg op het kasteel. Daar kun je dan geiijk een hapje of drankje doen.
Om de speeltuin te mogen bezoeken moet je lid zijn of een dagkaart (ook voor groepen) hebben. De speeltuin is dagelijks geopend van 10.00 uur 's morgens tot 20:00 uur 's avonds (of na zonsondergang)."
- "In het kader van de dijkverzwaring is in opdracht van het Polderdistrict Betuwe langs de Roswaard te Doornenburg op twee plekken de opbouw en de ouderdom van een oud dijkvak onderzocht. Het onderzochte dijkvak is om een middeleeuwse meanderlus van de Rijn gelegd. We hebben vrijwel zeker te maken met het oorspronkelijke dijklichaam, dat in de loop der eeuwen talloze malen aan herstel- en onderhoudswerkzaamheden onderhevig is geweest. Tot 1805 was het dijkvak circa 3,50 m hoog. In dat jaar werd de dijk met circa 90 cm verhoogd tot 4, 40 m. Bij de Kerkstraat was slechts het zuidelijke deel van de dijk verhoogd. Als een soort kade op de dijk. Waarschijnlijk had dit te maken met een afrit naar de Roswaard. Omstreeks 1880 werd de dijk nogmaals met 75 tot 90 cm klei opgehoogd en bereikte het dijklichaam een hoogte van circa 5,20 m. Het dijklichaam is voornamelijk opgebouwd uit kalkrijke zavel en klei. De helling van binnentalud bedroeg circa 2:1. In 1799 brak het dijkvak op twee plaatsen door zonder de vorming van kolken. Met de aanleg van het Pannerdens Kanaal (1701-1707) kwam de leidijk tot stand en werd de bandijk om de Roswaard een slaperdijk, de Luiendijk genaamd." (bron en voor nadere informatie zie de studie 'In de ban van de Betuwse dijken - Deel 3: Doornenburg (Roswaard) - Een bodemkundig, historisch en archeologisch onderzoek naar de opbouw en ouderdom van de Rijndijk alhier', 2002)
Terug naar boven- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Doornenburg, met laagsteprijsgarantie!
Terug naar boven- Oude foto's en ansichtkaarten van Doornenburg.
Terug naar boven- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Doornenburg (online te bestellen).
Terug naar boven- Nieuws: - "Op 6 juni 2012 startte DeDoornenburger.nl als website met nieuwtjes - groot en klein - over Doornenburg. Als klein onderdeeltje van de gemeente Lingewaard en gelegen in het meest oostelijke puntje van de Betuwe, ingeklemd tussen Waal, Rijn, Linge en Betuwelijn, was het dagelijkse nieuws over ons dorp minimaal en verbrokkeld. En dus werd het hoog tijd om dat nieuws eens te bundelen. DeDoornenburger.nl werd een website met dagelijks nieuws, foto’s en commentaren voor inwoners, verenigingen, bedrijven, expats en voor iedereen die het dorp een warm hart toedraagt. Minimaal twee keer per dag kakelvers nieuws dat uitsluitend over, voor en door Doornenburgers wordt gemaakt. En met succes, want een dikke 60.000 bezoekers per maand lezen het nieuws en dat is niet niks voor een klein durpke als het onze! Nieuws met een kwinkslag. Dat wel. Want crisis of niet: er valt hier genoeg te lachen. Als je je oren en ogen maar openhoudt. Hoe je het wendt of keert het is en blijft tenslotte 'Ons Nei-js!'" - Nieuws van DeDoornenburger op Facebook.
- Belangenorganisatie: - Werkgroep Doornenburg.
- MFC: - "Het multifunctionele Ontmoetingscentrum Doornenburg is een 'alles-onder-1-dak-zalencentrum' en omvat naast negen multifunctioneel inzetbare ruimtes Café De Ontmoeting: een gezellig en ruim café completeert ons centrum, waar je na het musiceren of vergaderen even rustig in een zitje of aan de bar kunt 'nakaarten' onder het genot van een drankje, hapje of een vers kopje koffie. Wat is er allemaal mogelijk? Onze zalen zijn uitermate geschikt voor culturele en muzikale evenementen, vergaderingen, congressen en cursussen. Ook het vieren van jubilea, verenigingsfeesten, recepties en thema-avonden behoort natuurlijk tot de mogelijkheden. Via prima cateraars of via onze eigen keuken verzorgen we op uw verzoek ook de ‘inwendige mens’ volledig naar uw wens en budget. Activiteiten die wij frequent binnen onze deuren mogen begroeten zijn o.a. ballet- en dansvoorstellingen, muziek- en zangconcerten, modeshows, regionale kaarttoernooien, sociale activiteiten van het dorp, rommelmarkten en uiteraard heel veel lokale feestelijke evenementen.
Audio-visuele ondersteuning nodig? Wij beschikken over diverse apparatuur zoals een beamer, adsl-verbinding met wifi-netwerk, portable overheadprojector, diverse projectieschermen, katheder, flip-over, whiteboards & schoolborden, projectortafel, videorecorder, dvd-speler en grootbeeld TV. Deze multimedia artikelen zijn tegen een zeer redelijke huurvergoeding te gebruiken ter ondersteuning van uw activiteit of evenement. Ons basis geluidssysteem blijkt veelal voldoende voor de meeste evenementen. Ook door rolstoelgebruikers en mindervalide gasten is het Ontmoetingscentrum prima bereikbaar en te gebruiken. Ook op het gebied van zorg vervuld Ontmoetingscentrum Doornenburg een rol binnen onze gemeenschap. Zo heeft Trombosedienst Gelderland bij ons haar prikpost en is er maandelijks een spreekuur van de gemeentelijke Ouderenwerkster. Neem contact op met ons om uw wensen en onze mogelijkheden te bespreken. Onze zalen kennen een erg hoge bezettingsgraad dus tijdig uw ruimte reserveren bij de beheerders voorkomt teleurstelling."
- Onderwijs: - Het motto van Basisschool De Doornick in Doornenburg is: ‘Het dagelijkse leren als bijzonder beleven’. De Doornick is van huis uit een katholieke school, waar plaats is voor iedereen, ongeacht geloof of ras. Ze besteden aandacht aan alle levensbeschouwelijke stromingen. Eerlijkheid, rechtvaardigheid, plezier, luisteren naar elkaar en verantwoordelijkheid geven en nemen zijn belangrijke waarden voor de school. Kinderen zijn betrokken bij hun eigen schoolwerk, in de groep en bij de school. Hierbij voelen zij zich geaccepteerd, gerespecteerd en gewaardeerd. Ze kijken naar elke individuele leerbehoefte en stimuleren kinderen op hun eigen niveau. Dit bevordert de zelfstandigheid en zorgt ervoor dat kinderen groeien.
- MuzIek: - Harmonie St.Caecilia in Doornenburg omvat naast de harmonie ook nog een Slagwerkgroep. Deze heeft op het 4-jaarlijkse Wereldmuziekconcours (WMC) Kerkrade in 2017, waar de top van orkesten uit de hele wereld bij elkaar komt, een topprestatie geleverd: zij mag zich de komende 4 jaar Wereldkampioen noemen als "Winner First Divsion Percussion Ensembles 2017"!
- Sport: - "De in 1945 opgerichte voetbalvereniging v.v. GVA in Doornenburg heeft in 2016 de wens uitgesproken om een meer open vereniging te willen worden, met aandacht voor het behoud van datgene wat goed gaat en aanpassing van datgene wat voor verbetering vatbaar is. Als open vereniging gaan we uit van onze basis de voetbalsport met een mogelijke verbreding naar andere sport- en spelactiviteiten. Aangezien een verandering naar een meer open vereniging geleidelijk dient plaats te vinden hebben we onze visie in 3 pijlers uitgewerkt: versterking van betrokkenheid van de leden middels een persoonlijke benadering en de uitbreiding van commissies om daarmee de vrijwilligersorganisatie te verstevigen; ontplooing van meer initiatieven binnen de vereniging en daarbij eventuele verbreding naar andere sport- en spelactiviteiten voor leden en niet-leden; betrokkenheid bij en ondersteuning van organisaties, verenigingen en initiatieven in onze omgeving op het gebied van sport en spel.
Vanuit GVA willen we onze maatschappelijke rol vergroten en hebben daarbij het doel dat we graag alle inwoners van Doornenburg (van jong tot oud) aan het bewegen krijgen. Daarbij is het niet het primaire doel om ons ledenbestand te laten toenemen, maar wel dat we als vereniging een toegevoegde waarde hebben op het sociale welzijn en de leefbaarheid in het dorp en de regio. De sociale en maatschappelijk kracht van sport is vele malen groter dan menigeen denkt. Sport en beweging is meer dan een stuk vrijetijdsinvulling. In situaties van vergrijzing, eenzaamheid, integratie, probleemjongeren, drugs kan het middel sport worden ingezet. Daarnaast zien we de budgetten in de gezondheidszorg toenemen voornamelijk als gevolg van reacties op lichamelijke problemen die mogelijk ook preventief met sport en bewegen hadden kunnen worden voorkomen. Investering in sport en bewegen loont dus ook in dat geval.
Sport en beweging kan een belangrijke bijdrage leveren aan de leefbaarheid in Doornenburg. Sport verbroedert, schept een gevoel van saamhorigheid, brengt mensen in contact met elkaar, zorgt voor sociale samenhang en is daarnaast ook nog een prettige en gezonde vrijetijdsbesteding. Sinds najaar 2016 zijn we al actief met de beweeggroepen Vitaal actief (45+) en Fysiek actief (60+). In 2017 heeft gedurende 1 jaar tevens een Bootcamp actief (18+) op het programma gestaan. In de winterperiode worden er al sinds jaar en dag klaverjasavonden georganiseerd en zijn er mogelijkheden om te biljarten. Deze avonden zijn net als de beweeggroepen ook toegankelijk voor niet-leden. Naast deze structurele initiatieven worden er ook open evenementen georganiseerd, zoals een Open Sport Spektakel voor de jeugd, een fifa toernooi of een dartstoernooi, waar ook niet leden-welkom zijn en kunnen deelnemen.
Met de andere voetbalverenigingen binnen de gemeente Lingewaard is in de zomer van 2017 gestart met de Old Stars Lingewaard (60+). Inmiddels zijn dit al meer dan 25 actieve seniore voetballers die het plezier in het voetbalspel middels Walking Football weer geheel hebben teruggevonden. De trainingen worden in toerbeurt bij de diverse voetbalvereniginen afgewerkt. Op zorggebied is met Fysio Lingewaard een samenwerking gaande waarbij revalidatietrainingen op het sportpark de Vijzel plaatsvinden. Voor de behandeling van sportblessures zijn er korte lijnen naar Fysio Lingewaard waardoor een doorverwijzing en behandeling snel kan plaatsvinden. In de zomer van 2017 is de samenwerking met de andere sportverenigingen in het dorp gestart, onder het label Sportdorp Doornenburg. Daarbij zijn Stichting Leefbaarheid en Stichting Welzijn Lingewaard ook aangehaakt. Onder dat label is eind 2017 in samenwerking met de ondernemersvereniging een KerstRun georganiseerd.
In de samenwerking van Sportdorp Doornenburg wordt ook nadrukkelijk de samenwerking gezocht met IKC de Doornick, waarvoor in de zomer van 2017 al een sportdag is georganiseerd. Het geven van clinics op de Doornick is in 2018 in gang gezet. Begin 2018 is samenwerking en ondersteuning gezocht bij NOC-NSF en RABO om een verdere invulling vorm te geven. Op dat moment is ook een Commissie GVA Open van start gegaan. Een projectplan is geschreven en deze is aan samenwerkingspartners aangeboden. De primaire partners in dit plan zijn gemeente Lingewaard, Stichting Welzijn Lingewaard, Stichting Leefbaar Doornenburg, Stichting Ouderenwerk, de tennisvereniging, DV Mixed Moves en SV Olympia." - Nieuws van GVA1 op Facebook.
- "Wat zou het mooi zijn als we van jong tot oud meer zouden bewegen. Dat we in onze leefwijze sport en beweging als basis hebben. Waar de mens vroeger van nature werd geprikkeld om lichamelijk actief te zijn zien we nu een groot aantal mensen met weinig beweging en geen sportdeelname. Een minder gezonde leefwijze betekent echter een toename van de zorg. Deze zorg wordt in de huidige maatschappij steeds moeilijker in te vullen. De stap om van reactieve zorg (behandeling door arts, therapeut of verzorger) naar preventieve zorg (sportdeelname en beweging) te gaan ligt nu voor ons. Deze doelstelling willen we met Sportdorp Doornenburg waarmaken. De sportdeelname ligt in ons dorp al hoog, maar er is zeker nog steeds verbetering mogelijk.
Een Sportdorp is een bewezen concept waarbij sportaanbod gebaseerd op de behoefte van de inwoners centraal staat. Hierbij is het belangrijk dat de betrokken verenigingen en partijen gaan samenwerken. De inwoners van kleine kernen die een sportdorp zijn geworden ervaren dat de leefbaarheid in hun dorp is vergroot en de saamhorigheid in de dorpen is verbeterd. Sport en beweging kan dus een belangrijke bijdrage leveren aan de leefbaarheid in Doornenburg. Sport verbroedert, schept een gevoel van saamhorigheid, brengt mensen in contact met elkaar, zorgt voor sociale samenhang en is daarnaast ook nog een prettige en gezonde vrijetijdsbesteding. Het zou daarom fantastisch zijn als ons dorp een echt ‘Sportdorp’ kan worden. Door een goede invulling van de behoeften en wensen op sportgebied willen wij hieraan voldoen. Enerzijds door de facilitering van huidige sportactiviteiten, anderzijds door de ontwikkeling van nieuwe sportactiviteiten. Dat kan door samenwerking tussen de sportverenigingen, maar ook met organisaties die actief zijn in de zorg, cultuur, welzijn of het onderwijs.
Open houding! Een open houding is noodzakelijk voor de invulling van een Sportdorp. Als sportverenigingen willen we openstaan voor de maatschappij en daarin onze toegevoegde waarde laten zien. Sport en beweging is meer dan een stuk vrijetijdsinvulling. Het sociale aspect is vele malen groter. Sport heeft bijvoorbeeld een toevoegde waarde in situaties van: Preventie ziekten en beperkingen, Mentale weerbaarheid, Zelfredzaamheid, Motorische ontwikkeling, Mobiliteit, Resocialisatie en Integratie, Antidiscriminatie, Armoedebestrijding en Preventie van eenzaamheid. Alle betrokken partijen hebben belang bij het vergroten van de leefbaarheid in Doornenburg en zijn bereid om daar een rol in te spelen. Het belangrijkste is dat we elkaar gaan versterken daar waar mogelijk, ten gunste van de leefbaarheid in ons dorp. De onderlinge samenwerking zal dus versterkt moeten worden, zodat er niet alleen een fantastisch sportdorp in de gemeente Lingewaard komt, maar dat deze ook op lange termijn gewaarborgd is."
- Schutterij: - Schutterij Gijsbrecht van Aemstel van Doornenburg en Honderd Morgen is in ieder geval opgericht in 1791, maar, aldus de pagina over de geschiedenis van de schutterij, "volgens de schutters van begin 20e eeuw is de vereniging veel ouder, dus moet gesproken worden van heroprichting. Gezegd kan worden, dat de schutterij is ontwaakt uit een periode van slaap. Wanneer zij is ingeslapen is helaas onbekend. Papieren van de vereniging uit die in nevelen gehulde tijd zijn immers niet bewaard gebleven."
- Schippers: - "Doornenburg ligt bij de splitsing van Waal en Rijn aan het Pannerdensch Kanaal. Door deze locatie is het niet verwonderlijk dat er een flinke band met de rivier bestaat. Van oudsher waren mensen in de riviervisserij werkzaam. Dit is in de loop der jaren veranderd in het werken in de binnenvaart. Na de ”open air” schippersmis in 2007 tijdens de viering van het 300-jarig bestaan van het Pannerdensch Kanaal is het idee ontstaan om een schippersvereniging op te richten. Samen met Jo Leenders hebben enkele (oud)-schippers uit het dorp en omstreken dit plan vormgegeven en in 2008 is Schippersvereniging Sterreschans opgericht. Het doel van de vereniging is om schippersmaterialen, foto’s, documentatie e.d. te behouden voor het nageslacht. Ook wil Sterreschans de jeugd laten kennismaken met het mooie beroep van schipper en zo eveneens de huidige binnenvaart promoten. Bovenal is Sterreschans een gezelligheidsvereniging van en voor schippers en oud-schippers. Regelmatig worden voor leden en belangstellenden bijeenkomsten en excursies georganiseerd. De jaarlijkse “open air” schippersmis op de 1e zondag van juli is inmiddels een mooie traditie."
- Zorg: - "Woongroep Onder de Pannen van zorginstelling De Kroon Zorg bevindt zich midden in het dorp Doornenburg. Het is een woongroep voor kinderen vanaf 4 jaar die veel structuur, nabijheid en duidelijkheid nodig hebben om zich te kunnen ontwikkelen. Je kunt er opgroeien in een warme en veilige sfeer. Er is een klein en ervaren team van begeleiders dat zich richt op het creëren van een voorspelbaar pedagogisch leefklimaat waarin het kind zichzelf mag zijn. De begeleiders worden ondersteund door een gedragswetenschapper om de ontwikkeling van het kind zo goed mogelijk te bevorderen. Bij Onder de Pannen valt genoeg te leren op gebied van wonen, school en vrije tijd. Wij helpen je daar graag bij. Denk bijvoorbeeld aan het leren herkennen van en omgaan met emoties en alleen leren spelen of juist samen met anderen. Of aan het leren van praktische zaken zoals zelf douchen of je eigen boterhammen smeren. Ouders worden zoveel mogelijk betrokken in de opvoeding en het maken van keuzes die van belang zijn voor het kind."
- Duurzaamheid: - "Nadat wij, Thera en Robbert Bakker, begin 2017 een mooi perceel hadden gevonden aan de Molenstraat in Doornenburg, zijn we begonnen met het ontwerpproces van ons nieuwe huis. Onze uitgangspunten waren: - de woning moet minimaal energieneutraal zijn, maar moet liever nog energie overhouden. Bijvoorbeeld om in de toekomst een elektrische auto op te laden. Een echt Plushuis dus; - we streven naar duurzaamheid, door materialen te kiezen die niet milieubelastend, en het liefst in onze nabije omgeving te verkrijgen zijn. Omdat we in het rivierengebied wonen, kiezen we voor steen (klei) als basismateriaal; - de woning wordt volledig luchtdicht gebouwd, met een balansventilatie die warmte terugwint uit de ventilatielucht, en gestuurd wordt door CO2-sensoren voor een uitstekend binnenklimaat; - maximaal gebruik van zonnewarmte door veel glas op het zuiden toe te passen, en nauwelijks glas op het noorden; all-electric met een geïntegreerd zonnedak voor het opwekken van alle benodigde energie. En uiteraard hebben we geen gasaansluiting;
- opvang en gebruik van regenwater voor het spoelen van de toiletten, en water voor de wasmachine. Dat water is zo zacht dat je nauwelijks wasmiddel meer nodig hebt; - een warmtepomp met een grondgebonden warmtewisselaar. Het benodigde vermogen om het huis te verwarmen zal ongeveer net zoveel zijn als het vermogen van een strijkijzer (nog geen 1.000 Watt). In de zomer zal de warmtepomp ook passief kunnen koelen; - een domotica systeem, dat op slimme wijze de temperatuur regelt, en daarbij ook de zonwering aanstuurt bij teveel zon in de zomer; - sedum (vetplantjes) op de platte daken. Deze houden het water langer vast, en zorgen daardoor voor betere isolatie. En een groen dak is natuurlijk altijd leuker om te zien dan saaie dakbedekking. De bouw is begin oktober 2018 begonnen, en is rond de zomer van 2019 afgerond. In oktober 2019 is ons huis officieel in gebruik genomen. Je bent van harte welkom om onze website Plushuis Doornenburg te bezoeken; we delen onze kennis en ervaringen graag met jullie!"
Zie ook de reportage in de Gelderlander d.d. oktober 2019, over hoe het allemaal zo is gekomen en hun ervaringen tot dan toe. Het huis heeft het Plushuis-certificaat verkregen. Dat krijg je niet zomaar; daarvoor moet een pand aan een reeks stricte duurzaamheidscriteria voldoen. - Hier kun je lezen hoe de firma Plushuis in Doornenburg te werk is gegaan. Een heel leerzaam artikel, omdat daar al vele tips in staan over de vele dingen die je goed en fout kunt doen bij het bouwen van een zo duurzaam mogelijk huis.
- Veiligheid: - "Onze Brandweerpost Doornenburg bestaat uit louter vrijwilligers, die er voor u elke week weer trouw tijd in steken om geoefend te blijven. Nu doen wij dat graag natuurlijk, alleen al om het feit, dat het helpen van mens en dier veel genoegdoening schenkt. Op onze website vind je onder meer tekst en uitleg over de taken van de brandweer."
- Weer: - Weerstation Doornenburg.
Reactie toevoegen