Status

- Rijkevoort is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de regio Noordoost-Brabant, gemeente (en streek) Land van Cuijk. T/m 30-4-1942 gemeente Beugen en Rijkevoort. Per 1-5-1942 over naar gemeente Wanroij, in 1994 over naar gemeente Boxmeer, in 2022 over naar gemeente Land van Cuijk.

- Onder het dorp Rijkevoort vallen ook de buurtschappen Hoogeind, Laageind en Papenvoort (deels).

Naam

In het Brabants
Rikkevòrt.

Oudere vermeldingen
1e helft 18e eeuw en 1865 e.v. Rijkevoort, 1746 e.v. Rykevoort.

Naamsverklaring
Samenstelling van voort = voorde 'doorwaadbare plaats', en de persoonsnaam Rijke.(1)

Carnavalsnaam
Tijdens carnaval heet het dorp Blubberdam.

Ligging

Het dorp grenst in het W aan Wanroij, in het N aan Haps, in het O aan Beugen, in het ZO aan Boxmeer en in het Z aan Sint Anthonis en Ledeacker, en ligt ZO van Sint Hubert en Mill, Z van Cuijk en ZW van Gennep. Door het O van de gemeente loopt de A73, van N naar ZO; halverwege takt, bij Knooppunt Rijkevoort (A73/A77), de A77 af richting het O.

Statistische gegevens

In 1840 heeft Rijkevoort 70 huizen met 463 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 650 huizen met ca. 1.650 inwoners.

Geschiedenis

Zuivelfabriek
In 1905 werd Zuivelvereniging St. Cunera Beugen en Rijkevoort opgericht. In laatstgenoemd dorp werd een voor die tijd moderne stoomzuivelfabriek gebouwd. Eind jaren veertig werd in de zuivelindustrie een proces ingezet van concentratie en schaalvergroting. In 1949 ging de melkfabriek samen met die van Wanroij. De komst van een speciaal sterilisatie-apparaat bevestigde de onstuitbare groei in de jaren vijftig. In 1968 had de Rijkevoortse directeur J. Dekkers de primeur in de streek van kartonnen verpakkingen voor melk, vla en yoghurt.

Begin jaren zeventig fuseerden steeds meer Limburgse en Brabantse zuivelcoöperaties en werd de merknaam Campina ingevoerd. Kleinere melkfabrieken, zoals in Vierlingsbeek en Mill, stopten de productie. De kaasfabrieken in Cuijk en St. Anthonis sloten in 1973 de deuren. In plaats daarvan werd bij de Rijkevoortse melkfabriek een hypermoderne kaasfabriek gebouwd, die in 1975 van start ging. Al na een paar jaar verschenen er berichten over een mogelijke sluiting, om het concern nog efficiënter moest gaan werken. Tijdens de laatste decennia van de 20e eeuw leek de soep echter nog niet zo heet te worden gegeten, al werden steeds vaker productielijnen afgestoten. Voor Rijkevoort werd het actueel in 2005: toen sloot Campina hier de productielijn ‘drinks’ en investeerde 80 miljoen euro in een hypermodern productiebedrijf in het Belgische Aalter (niet ver van Brugge). Voor de Rijkevoortse vestiging bleef de productie van kaas en roomproducten over. Of, zoals dat bij een groot, internationaal bedrijf heet: de Group Cheese & Butter en de Group Industrial Products. (bron en voor nadere informatie zie Brabants Historisch Informatie Centrum BHIC)

In 2020 volgt uiteindelijk dan toch nog de sluiting: "De vestiging van FrieslandCampina in Rijkevoort wordt per 1 oktober 2020 opgeheven. Als gevolg daarvan komen alle 86 arbeidsplaatsen te vervallen. De vestiging produceert onder andere foliekaas. Het besluit deze vestiging definitief te sluiten, is genomen op grond van de huidige productiecapaciteit van FrieslandCampina Dairy Essentials in relatie tot nieuwe inzichten in de toekomstige melkvolumeontwikkelingen. Daarnaast spelen kostenoverwegingen een belangrijke rol. Hans Meeuwis, President FrieslandCampina Dairy Essentials: “We zijn continu op zoek naar manieren om onze positie verder te verbeteren met betrekking tot melkverwerking, waardecreatie en kostenoptimalisatie. Dit doen we uiteraard met oog voor alle belangen en met de lange termijn in ons vizier. Na zorgvuldige afweging heeft dit geleid tot het voornemen om deze vestiging te sluiten en de productie elders in ons netwerk onder te brengen.

Ik wil het team in Rijkevoort een groot compliment geven hoe zij de afgelopen periode de fabriek hebben aangestuurd en hun rol in ons netwerk hebben vervuld. Ik ben me bewust dat dit besluit een grote impact heeft op de medewerkers en we zullen hen uiteraard zo goed mogelijk begeleiden in dit proces.” Als gevolg van de sluiting ontstaan geen nieuwe arbeidsplaatsen in andere vestigingen van FrieslandCampina. Voor werknemers met een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd is het Sociaal Plan van FrieslandCampina van toepassing. FrieslandCampina ondersteunt de betrokken medewerkers bij het vinden van een nieuwe baan binnen of buiten FrieslandCampina." (bron: FrieslandCampina)

Heemkunde
Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van dit dorp, kun je terecht bij Heemkundekring Rieckevorts Heem. "In 2009 is de winkel van de Erven Verbruggen geopend, nu als museumwinkel onder beheer bij Rieckevorts Heem. De winkel is in de regel elke laatste zondagmorgen van de maand opengesteld. Daarnaast is de winkel op afspraak geopend. Uit diverse activiteiten is de Rieckevortse Dag ontstaan, die gehouden wordt op de 1e zondag na 8 september, de oude kermiszondag.

Wij zijn actief op vele gebieden, waaronder genealogie. Vele stamboomonderzoekers weten ons met hun vragen te vinden. Vele akten (geboorten, overlijden) hebben we in kopievorm beschikbaar. Ook is er al veel in elektronische vorm beschikbaar. Zo’n 1000 bidprentjes telt onze collectie, van personen, geboren dan wel overleden in Rijkevoort. Ook andere verzamelingen gedachtenisprentjes worden regelmatig aan ons geschonken. Rieckevorts Heem is een kleine, maar zeer actieve vereniging, die in gemoedelijke sfeer eenmaal per maand bijeenkomt. Interesse? Neem dan eens contact op met iemand van onze vereniging, wij vertellen u graag over een en ander. Of mail naar info@rieckevortsheem.nl."

Bezienswaardigheden

- Rijkevoort heeft 3 gemeentelijke monumenten.

- Sinds eind 15e eeuw bestond in Rijkevoort een kapel die gewijd was aan Sint Rochus. Het was geen volwaardige parochiekerk. De kerk viel onder de parochie van Beugen: trouwen en dopen gebeurde aldaar. Weliswaar kwam tweemaal per week een Karmeliet vanuit Beugen naar het dorp om er de mis op te dragen, maar op hoogtijdagen moest men eveneens naar Beugen toe. In 1648 is de kapel door het Staatse gezag aan de eredienst onttrokken. Pas in 1722 wordt het dorp verheven tot een zelfstandige parochie en komt er een schuurkerk. Omstreeks 1800 krijgen de katholieken hun kapel weer terug. Van 1819-1820 is de kapel ingrijpend vergroot, waarbij enkel het koor behouden blijft.

In 1888 wordt de nieuwe, huidige neogotische Rochuskerk (Meester van den Bergplein 8) gebouwd, naar ontwerp van architect Johannes Kayser. In 1927 wordt de kerk opnieuw vergroot, nu door vader en zoon Caspar en Joseph Franssen. Aangezien het aantal parochianen blijft groeien, stelt men in 1956 voor om de kerk te slopen en door een nieuwe te vervangen. Dit is echter niet doorgegaan, zodat de kerk uit 1888 behouden is gebleven. Sinds 2010 vallen kerk en geloofsgeemenschap onder de streekparochie "Maria Moeder van de Kerk", bestaande uit 14 geloofsgemeenschappen en kerken. In 2012 maakt de parochie het voornemen bekend om 9 van deze kerken te sluiten. Gehandhaafd blijven volgens dit plan de 4 kerken te Sint Anthonis, Wanroij, Overloon en Oeffelt, en de kapel te Groeningen. De kerk in Rijkevoort is in 2016 aan de eredienst onttrokken.

- Korenmolen Luctor et Emergo. - Sinds 1986 wonen Jos en Yolande Vesters in het molenhuis naast de molen. Ze hadden een huis in Amsterdam, maar zochten een groter pand om op te knappen. Bij toeval stuitten ze op het rijksmonumentale molenhuis uit 1912 in Rijkevoort. Toen ze erin trokken, verkeerde het nog bijna in dezelfde staat als toen het gebouwd was. Het pand was stevig, stond niet op instorten, maar verder was alles aan een enorme opknapbeurt toe. "Die hebben we de woning gegeven. Omdat we het fijn vonden in een mooi huis te leven. En omdat wij het waardevol vinden dit Nederlands erfgoed door te geven aan de volgende generatie", aldus Jos en Yolande. Sinds 2012 runt Yolande op de begane grond van de woning restaurant 't Molenhuys.

- "Museumwinkel Erven Verbruggen in Rijkevoort (Kapelstraat 20) is een nostalgisch winkelmuseum. Sinds de broers Herman en Wim Verbruggen hun winkel sloten in 1982 heeft de tijd er stilgestaan. In de oude toonbanken en vitrines van rond 1914 staan alle producten van weleer uitgestald. Museumwinkel Erven Verbruggen is in beheer van heemkundevereniging Rieckevorts Heem en is het gehele jaar door op afspraak te bezoeken. Een bezoek aan het winkelmuseum is mooi te combineren met een bezoek aan de tegenover gelegen korenmolen. Een horecagelegenheid voor het nuttigen van een hapje en drankje ligt eveneens op loopafstand. In de museumwinkel worden de etalages regelmatig ‘ververst ‘. Heb je ook een verzameling of collectie die voor een breder publiek interessant is? Neem dan contact met ons op, wij stellen graag ruimte beschikbaar!"

Jaarlijkse evenementen

- Carnaval. - Carnavalsvereniging De Bellebloazers. - De nummers van de Blubberdamse Liedjesaovend sinds editie 2008 kun je onder de link terugluisteren, en desgwenst uit volle borst meezingen ;-)

- Lentekermis (gedurende 4 dagen vanaf Hemelvaartsdag).

Links

- Belangenorganisatie: - "Dorpsraad Rijkevoort behartigt de gemeenschappelijke belangen van de inwoners van het dorp en buurtschap Rijkevoort-De Walsert op het gebied van leefbaarheid en eigenheid van de kern. Wij zijn een schakel tussen onze inwoners en de gemeente Boxmeer. Enerzijds als spreekbuis voor de collectieve belangen van ons dorp, anderzijds als klankbord voor de gemeente. Als dorpsraad staan wij ook voor handhaving van primaire basisvoorzieningen zoals basisschool en peuterspeelzaal, winkels, horeca, sport- en recreatieve voorzieningen, woningbouw enz. Door deze voorzieningen moet het voor onze inwoners, in alle leeftijdsgroepen, aantrekkelijk zijn en blijven om er te wonen. Andere zaken waar wij ons voor inzetten zijn het in stand houden en verbeteren van de verkeersveiligheid, de groenvoorzieningen, openbare verlichting, speelplaatsen en dergelijke."

- Dorpshuis: - "Dorpshuis De Poel is het bruisende dorpshart van de gemeenschap in Rijkevoort, waar zich het culturele en sociale leven afspeelt. Het dorpshuis is in 2013 grondig gerenoveerd. Dorpshuis De Poel is de ontmoetingsplaats van het verenigingsleven en een multifunctioneel centrum voor alle leeftijden. Voorbeelden van gebruikers/verenigingen zijn de fanfare, de drumband, diverse koren, diverse dansgroepen, jeugdclub de Zonnepitjes, Stichting Jeugdwerk, de KBO, SWOGB, toneelvereniging ToVeRij, de Dorpsraad, CV De Bellebloazers, teken- en schildercursus enz. De activiteiten die door deze verenigingen worden georganiseerd worden goed bezocht door alle verschillende leeftijdsgroepen in het dorp (kinderen, tieners, (jong)volwassenen en bejaarden). Bijna iedere dag en avond worden er activiteiten door verschillende verenigingen voor verschillende doelgroepen in ons dorpshuis De Poel georganiseerd. Op deze manier ontmoeten dorpsbewoners elkaar, ontstaan er nieuwe contacten en ontstaat er meer samenhang/verbondenheid tussen de verenigingen."

- Onderwijs: - Basisschool Klimop.

- Muziek: - Fanfare Sint Rochus, inclusief de onderdelen DMR en slagwerkgroep, is in 2016 opgegaan in Showband MixureMusic.

- Sport: - Voetbalvereniging v.v. Toxandria.

- In juli 2019 zijn de volleybalverenigingen Achilles (Beugen), Luctor (Rijkevoort) en Argos (Oeffelt) gefuseerd tot VV Vocala. De fusievereniging is begonnen met maar liefst 32 teams. "Onze focus ligt op de breedtesport, op het aanbieden van volleybal in alle drie de dorpen. Het heeft geen zin om als doel te stellen dat we met het vrouwenteam naar de eerste divisie willen. In het Land van Cuijk zijn er andere mogelijkheden die naar een hoog niveau leiden, via Activia en FAST", aldus bestuurslid Paul Kempen. Vocala heeft teams van de derde divisie tot de derde klasse. "Bij de allerkleinsten mixen we zo weinig mogelijk, zodat de mini’s veelal in hun eigen dorp spelen. Dat het eerste vrouwenteam in Beugen actief blijft, heeft vooral te maken met het feit dat het daar altijd al speelde en de meerderheid van de volleybalsters uit dat dorp komt. Plus dat de exploitatie van de Beugense Slaterthal bij Vocala ligt en in de Oeffeltse sporthal een uitbater zit. Ik sluit niet uit dat we in de toekomst in alle drie de dorpen gaan spelen."

- Zorg: - Zorgboerderij 't Spiek. - Doe boerderij An 't Hoag.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Rijkevoort.

• 1. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)