West Maas en Waal

Gemeente
West Maas en Waal
Land van Maas en Waal
Gelderland

West Maas en Waal

Terug naar boven

Status

- West Maas en Waal is een gemeente in de provincie Gelderland, in de streek Land van Maas en Waal.

- De gemeente West Maas en Waal is in 1984 ontstaan uit samenvoeging van de gemeenten Appeltern, Dreumel en Wamel.

- De gemeente West Maas en Waal omvat de dorpen Alphen, Altforst, Appeltern, Beneden-Leeuwen, Boven-Leeuwen, Dreumel, Maasbommel en Wamel en de buurtschappen Berghuizen, Blauwe Sluis, De Tuut, Greffeling, Moordhuizen, Nieuwe Schans, Oude Maasdijk en Woerd. Dit zijn in totaal 8 dorpen en 8 buurtschappen.

- Wapen van de gemeente West Maas en Waal.

- Foto's van de plaatsnaamborden in de gemeente West Maas en Waal.

Terug naar boven

Naam

Naamgeving
De gemeente is genoemd naar de ligging in het westen van de streek Land van Maas en Waal.

Terug naar boven

Ligging

De gemeente West Maas en Waal ligt in het ZW van de provincie Gelderland, is gelegen tussen de rivieren de Waal in het N en de Maas in het Z en ligt ZO van de stad Tiel, W en ZW van het dorp Druten, W van het dorp Beuningen en de stad Nijmegen, NW van het dorp Wijchen, N van de stad Oss en O en NO van de stad Zaltbommel.

Terug naar boven

Statistische gegevens

De gemeente West Maas en Waal omvat ca. 7.500 huizen met ca. 19.000 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

- "Historisch Vereniging Tweestromenland is opgericht in 1964 en heeft als werkgebied het Land van Maas en Waal en het westelijk deel van het Rijk van Nijmegen, oftewel de gemeenten West Maas en Waal, Druten, Beuningen en Wijchen. Gedurende de afgelopen decennia is er heel wat veranderd in ons mooie leef- en werkgebied. Dorpen hebben een ander aanzien gekregen en we zijn anders gaan leven. Vanuit de Historische Vereniging hebben we het niet alleen allemaal meebeleefd, maar ook verzameld, bewaard en toegankelijk gemaakt. Het grote aantal werkgroepen met de vele vrijwilligers nemen elk een eigen deel van de streekgeschiedenis onder hun hoede. Ze verzamelen foto's, houden zich bezig met streekdracht, ontsluiten archieven en doen familieonderzoek. Anderen zijn bezig met streekliterauur, bidprentjes of de lokale geschiedenis van een dorp. Deze informatie kan op ons Documentatiecentrum worden ingezien en een deel daarvan digitaal via Collectie Gelderland."

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- "Corsoclub Maas en Waal is heropgericht in 2009. In dat jaar reed de corsoclub mee in het Fruitcorso Tiel (september) met een “open klasse wagen”. Sinds 2010 rijden we mee met een Fruitcorsowagen die onder de categorie “grote wagens” valt. Jaarlijks wordt er gewerkt aan een praalwagen van maximaal 14 meter lang en 6 meter hoog. De club bestaat momenteel uit ruim 100 vrijwilligers, tussen de 14 en 85 jaar, die allen op hun eigen manier een steentje bijdragen aan de bouw van een Fruitcorsowagen. Er zijn lassers, bouwers, voorlijmers, schoonmakers, koffiezetters, schilders en plakkers! Kortom iedereen kan zijn of haar talenten inzetten. Onder de bezielende leiding van ontwerper Paul Zwaan werken we van maart tot de 3e week van september samen toe naar de grote dag; het Fruitcorso in Tiel. De drive om te werken naar het allerhoogste resultaat; een 1e prijs met lof van de jury, is binnen de club zeker aanwezig. Minstens net zo belangrijk is de Maas en Waalse saamhorigheid en gezelligheid. Iedereen is welkom bij Corsoclub Maas en Waal en we kunnen altijd nieuwe mensen gebruiken. Geef je op! Of kom gerust een keertje kijken. Bouwlocaties in de hiervoor genoemde periode: Laswerk en constructie: Kievietstraat 4 in Maasbommel, iedere dinsdag- en donderdagavond; Plakken: Boomkwekerij van Rijn, Van Heemstraweg 103 in Wamel."

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Rijkswaterstaat, Provincie Gelderland en Staatsbosbeheer willen in de uiterwaarden van de Waal bij Wamel, Dreumel en Heerewaarden natuurwaarden realiseren. Daarmee wordt een bijdrage geleverd aan de doelen van de Kaderrichtlijn Water, Natura 2000, het Gelders Natuur Netwerk en de Nadere Uitwerking Rivierengebied. Voor het project is onder andere ontgronding nodig om het maaiveld te verlagen en een nevengeul aan te leggen. Voor de besluitvorming in de vorm van een provinciaal inpassingsplan of bestemmingsplannen wordt de m.e.r.-procedure (milieueffectrapportage) doorlopen.

Met het project wordt beoogd meerdere doelen voor natuur te bereiken, bijvoorbeeld het verbeteren van de visstand en het creëren van voedsel- en rustgebied voor vogels. De Commissie m.e.r. adviseert om in het milieueffectrapport eerst de verschillende doelen en de uitgangspunten, bijvoorbeeld veilige dijken en niet teveel hinder voor de scheepvaart, op een rij te zetten. Hiervoor is al veel informatie verzameld. De volgende stap is na te gaan of er, naast het voorlopige ontwerp, andere manieren zijn om deze doelen te bereiken. Dit kunnen bijvoorbeeld varianten zijn met meer of minder vergravingen in de uiterwaarden of varianten met meer of minder spontane natuurontwikkeling. De commissie adviseert om in het rapport de positieve en negatieve effecten van deze varianten op de bestaande natuur, waterhuishouding, bodem, landschap en archeologie te beschrijven. Voor nadere informatie zie het 'Advies reikwijdte en detailniveau van het milieueffectrapport Natuurontwikkeling Uiterwaarden bij Wamel, Dreumel en Heerewaarden' (april 2017).

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over West Maas en Waal (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Gemeente: - Officiële site van de gemeente West Maas en Waal. - Nieuws van de gemeente op Facebook. - Nieuws van de gemeente op Twitter.

- Nieuws: - Nieuws uit West Maas en Waal van de Gelderlander.

- Sport en bewegen: - "Actief Maas en Waal is een lokaal platform. Door samenwerking en afstemming willen we er voor zorgen dat de Maas en Waalse jeugd goed en voldoende kan bewegen, spelen en sporten in een gezonde leefstijl. Actief Maas en Waal zijn we dus samen, iedereen die met de jeugd heeft te maken, hun ouders en natuurlijk de jeugd zelf. Allemaal kunnen we bijdragen vanuit eigen positie en/of verantwoordelijkheid. Actief Maas en Waal initieert, ondersteunt en combineert activiteiten daar waar wenselijk en mogelijk. Deze werkzaamheden zijn gericht op kwaliteit en duurzaamheid. De gemeente Druten, West Maas en Waal, de onderwijsinstellingen Spom, Trivium, Pax Christi College en welzijnsorganisatie MeerVoormekaar trekken sinds 2009 als convenantpartner de kar van Actief Maas en Waal. Daarnaast zijn natuurlijk de sportverenigingen en vele andere partijen belangrijke samenwerkingspartners. In deze bestuurlijke samenwerking verwelkomden we in 2015 twee nieuwe partijen: Zmlk-school De Kom en ’s-Heeren Loo Zorggroep locatie Boldershof. Zij sloten graag aan in het samenwerkingsverband Actief Maas en Waal. Het zijn twee partijen die sterke binding hebben met de doelgroep g-sporters.

Wat willen we bereiken? (missie): “Structureel en systematisch managen van sport- en beweeggedrag van 0-18 jarigen in de gemeenten West Maas en Waal en Druten, om zodanig te komen tot kwalitatief goede sport- en beweegactiviteiten voor deze leeftijdsgroep en hiermee een wezenlijke bijdrage leveren aan een gezond leefgedrag en kwaliteit van hun leven.” Hoe zien we dat? (visie): "Bewegen, spelen, sporten is van grote betekenis voor de ontwikkeling van het opgroeiende kind. Dat wil zeggen: de fysieke ontwikkeling (gezondheid); de mentale ontwikkeling (eigenwaarde); de sociale ontwikkeling (eigenwaarde in relatie met de ander, weerbaarheid); de cognitieve ontwikkeling (kennis)."

- Welzijn: - "Eigen kracht en meedoen staan centraal bij welzijn en zorg in de gemeente West Maas en Waal. Meedoen betekent dat mensen goed functioneren, lekker in hun vel zitten en onderdeel uitmaken van een sociaal netwerk. Ook in jouw netwerk kunnen mensen elkaar helpen en ondersteunen. Familie, vrienden, buren, kennissen enzovoort zijn belangrijk voor elkaar. Met elkaar bereiken we betere oplossingen. De overheid legt meer verantwoordelijkheid bij de gemeente als het gaat om de zorg voor de kwetsbare inwoners. De overheid verwacht dat de gemeente het beter kan voor minder geld omdat de gemeente dichter bij de inwoners staat. De gemeente kan deze taak dan ook alleen uitvoeren als iedereen meedoet. Dat betekent niet dat burgers alles zelf moeten regelen. Heeft iemand voor zijn probleem goed onderzocht hoe hij dat zelf met zijn netwerk kan oplossen en blijft er toch nog een vraag onbeantwoord? Dan kijkt de gemeente waar zij kan ondersteunen. In onze gemeente hebben we daar de VraagWijzer voor. De VraagWijzer helpt inwoners bij het zoeken naar oplossingen."

- Wonen: - "Woonstichting De Kernen is er om de woonbehoefte in te vullen van mensen die dat zelf niet makkelijk kunnen. Daarom bieden we diverse goed onderhouden woningen. Samen met partners zetten wij ons elke dag in voor fijn en betaalbaar wonen in leefbare dorpen. Elke woning is belangrijk, want dat is iemands thuis. Onze 4.500 klanten wonen in een van de 35 landelijke kernen in de omgeving tussen de rivieren Lek, Maas, Waal en Rijn, in de gemeenten Druten, Maasdriel, West Betuwe, West Maas en Waal, Wijchen en Zaltbommel."

- Veiligheid: - Nieuws van de Politie West Maas en Waal op Facebook.

- Duurzaamheid: - "De gemeente West Maas en Waal wil in 2035 klimaatbestendig en waterrobuust zijn. De gemeente komt daarom in actie met een lokaal Uitvoeringsprogramma klimaatadaptatie. In de bijbehorende Maatregelagenda staat welke maatregelen de gemeente neemt tussen 2020 en 2023. Wat wil de gemeente bereiken met het uitvoeringsprogramma? De gemeente wil in 2035 klimaatbestendig en waterrobuust zijn. Dat betekent twee dingen. Ten eerste is de gemeente bestand tegen de negatieve gevolgen van klimaatverandering. Daarnaast is en blijft de gemeente een fijne plek om te wonen, te werken en te ontspannen. De maatregelen die de gemeente neemt, verminderen daarom niet alleen de negatieve klimaatgevolgen, maar ze dragen ook bij aan een meer sociale en gezonde leefomgeving.

Wat staat er in het uitvoeringsprogramma? In het Uitvoeringsprogramma Klimaatadaptatie staan acties die de gemeente West Maas en Waal in de periode 2020-2023 gaat uitvoeren. Zo neemt de gemeente maatregelen in de openbare ruimte en voert ze campagnes om lokale en regionale partijen te betrekken. Daarnaast is ze bezig om klimaatadaptatie verder in beleid te verankeren en voert ze onderzoek uit. Sommige maatregelen voert de gemeente alleen uit, bij andere activiteiten werkt de gemeente samen met partijen in de regio. De maatregelen in de openbare ruimte staan beschreven in een aparte maatregelagenda.

Maatregelagenda. De Maatregelagenda Klimaatadaptatie beschrijft voor elk dorp in de gemeente West Maas en Waal welke maatregelen er worden genomen in de periode 2020-2023. Er zijn drie categorieën maatregelen: Groen: de gemeente maakt de openbare ruimte groener door bomen te planten, verharding te verwijderen en groene corridors aan te leggen. Groene corridors zijn wegen met veel groen die de dorpen met het buitengebied verbinden. Aangenaam buiten verblijf: om de openbare ruimte voor mensen een aangename plek te laten zijn plaatst de gemeente bankjes en watertappunten. Ook legt ze wandelpaden aan. Waterrobuust: de gemeente leidt water naar plekken waar het niet voor overlast zorgt. Dat kan door groenstroken en watergangen aan te leggen.

Hoe kwam het uitvoeringsprogramma tot stand? Het uitvoeringprogramma van de gemeente West Maas en Waal bouwt voort op de Regionale Adaptatie Strategie (RAS) Rijk van Maas & Waal. Voor elk van de thema’s in de RAS bepaalde de gemeente wat ze zelf kan doen en wat ze beter samen met partijen uit de regio kan aanpakken. Voor het opstellen van de lokale uitvoeringsagenda voerde de gemeente een stresstest uit voor de acht dorpskernen in de gemeente. In 2019 had de gemeente al een regionale stresstest afgerond voor de RAS, waarin ook het landelijk gebied was meegenomen. Maar deze stresstest was niet gedetailleerd genoeg om maatregelen op straatniveau te kiezen. In de lokale stresstest onderzocht de gemeente waar de kwetsbaarheden en kansen liggen voor hitte, wateroverlast en langdurige droogte. Ook onderzocht ze waar kwetsbare groepen zoals ouderen en kinderen zich bevinden. Daardoor weet de gemeente nu precies welke plekken kwetsbaar zijn voor klimaatverandering. Op basis van deze kwetsbaarheden is voor ieder dorp bepaald welke maatregelen kansrijk zijn om de klimaatkwetsbaarheden te verminderen.

Leerpunten. Duidelijk programma: Zowel inwoners als partijen uit de regio willen dat de gemeente actie onderneemt. Met dit uitvoeringsprogramma geeft de gemeente West Maas en Waal duidelijk aan wat ze gaat doen. Op die manier kan ze haar werkzaamheden beter afstemmen met andere partijen. Regionale samenwerking: Door samen te werken met de regio maakt de gemeente gebruik van kennis en krachten van alle partijen. Lokale samenwerking: De gemeente wil een fijne plek zijn en blijven om te wonen, te werken en te ontspannen. Daarom voert de gemeente ook veel gesprekken met lokale stakeholders zoals ondernemers, wooncorporaties en projectontwikkelaars. Zo werkt de gemeente samen met de GGD aan een lokaal hitteplan. Bewoners worden betrokken bij projecten en gestimuleerd om mee te doen. Via lespakketten en middelen probeert de gemeente daarnaast om van jongeren klimaatambassadeurs te maken. De gemeente juicht elk initiatief toe dat met het klimaat te maken heeft. Samen maken zij de dorpen klimaatbestendig. Meekoppelen en leren: Omdat de uitvoeringsagenda maar drie jaar vooruitkijkt, heeft de gemeente vooral gekeken naar kansen om acties met bestaande en geplande werkzaamheden mee te koppelen. De gemeente gebruikt deze periode om goede afspraken te maken met stakeholders en om te leren van de maatregelen. De ‘lessons-learned’ van deze jaren kan de gemeente in de volgende programma’s toepassen.

Regionale Samenwerking. De gemeente werkt al jaren aan klimaatadaptatie. Sinds 2005 is de gemeente bezig om haar gebied waterrobuust te maken. En vanaf 2015 werkt de gemeente ook regionaal samen aan klimaatadaptatie. Het resultaat van die samenwerking is de Regionale Adaptatie Strategie (RAS) Rijk van Maas & Waal. De gemeente ondertekende het RAS-manifest in 2019, samen met ruim 30 regionale partijen. Daarmee spraken de partijen af om de komende jaren zelfstandig en gezamenlijk te werken aan een klimaatbestendige en waterrobuuste regio. De RAS richt zich op zes thema’s: Groenblauwe stad, groenblauwe dorpen; Klaar voor de hitte; Toekomstbestendig landelijk gebied; Antiverdrogingsoffensief stuwwallen; Veilige vitale en kwetsbare functies; Co-creatie van een klimaatbestendige regio." (bron: Martijn Timmermans, gemeente West Maas en Waal, op Kennisportaal Ruimtelijke Adaptatie)

Reactie toevoegen