Sittard-Geleen is een gemeente in de provincie Limburg, regio Westelijke Mijnstreek. De gemeente is in 2001 ontstaan uit samenvoeging van de gemeenten Born, Geleen en Sittard. Het is een langgerekte gemeente, met in het N 'het smalste stukje Nederland'.
- Sittard-Geleen is een gemeente in de provincie Limburg, in de regio Westelijke Mijnstreek.
- De gemeente Sittard-Geleen is in 2001 ontstaan uit samenvoeging van de gemeenten Born, Geleen en Sittard. - Achtergrondinformatie over de gemeentelijke herindeling van 2001.
- De stad Sittard is de hoofdplaats van de gemeente.
- De gemeente Sittard-Geleen bestaat uit de kernen Born, Broeksittard, Buchten, Einighausen, Geleen, Grevenbicht-Papenhoven, Guttecoven, Holtum, Limbricht, Munstergeleen, Obbicht, Schipperskerk en Sittard (13 kernen in totaal, waarvan Geleen en Sittard steden zijn en de rest dorpen) en de buurtschappen Abshoven (grotendeels), Daniken (grotendeels), Graetheide, Rosengarten en Windraak (grotendeels) (5 buurtschappen in totaal).
- Er zijn plannen geweest om ook de gemeenten Beek en Stein aan de nieuwe gemeente toe te voegen*, maar die zijn door de Tweede Kamer afgeblazen. Ook plannen om het aan Sittard grenzende dorp Nieuwstadt in 2001 of in 2003 aan Sittard-Geleen toe te voegen, zijn niet doorgegaan. Nieuwstadt is in 2003 met de gemeente Susteren waartoe het behoorde, opgegaan in de nieuwe gemeente Echt-Susteren. Ook een idee van journalist F. Ruber om de landelijke kernen Grevenbicht-Papenhoven en Obbicht te laten opgaan in de eveneens landelijke gemeente Echt-Susteren, is niet gerealiseerd.
* Sommigen vonden dat een logischer samenhangend geheel vanwege met name de DSM-haven in Stein en het vliegveld en bedrijventerrein in Beek, die een economische eenheid zouden vormen met de activiteiten in Sittard-Geleen-Born. Bijna twintig procent van de oppervlakte van de gemeente bestaat uit industrie en overige bedrijven.
- Tegenwoordig wordt soms over Sittard-Geleen gesproken alsof dat een stad zou zijn. Het is echter alleen een gemeentenaam. Ten eerste zijn Sittard en Geleen twee aparte - weliswaar tegen elkaar aan gelegen - steden, en verder omvat deze gemeente nog 11 dorpen. Het is dus qua inwonertal de tweede gemeente van Zuid-Limburg en niet, zoals soms wordt beweerd, de tweede stad van Zuid-Limburg.
- Foto's van de plaatsnaamborden in de gemeente Sittard-Geleen.
Terug naar bovenIn het Limburgs
Zittert-Gelaen.
De gemeente Sittard-Geleen ligt NO van de stad Maastricht en NW van de regio Parkstad. De gemeente grenst in het W aan de rivier de Maas, België, de Belgische plaatsen Elen, Rotem, Dilsen en Stokkem en de dorpen Berg aan de Maas, Urmond, Stein en Elsloo, in het Z aan de dorpen Beek, Neerbeek, Spaubeek, Sweikhuizen en Puth, in het ZO aan het dorp Doenrade, in het O aan Duitsland en de Duitse plaatsen Hillensberg, Wehr, Tüddern en Millen (de ruïne van Huis Millen, W van Millen, ligt wel in de gemeente) en in het N aan de dorpen Nieuwstadt, Susteren, Dieteren en Roosteren. Het Julianakanaal loopt door het W van de gemeente, en maakt in het NW en midden-W onderdeel uit van de W grens ervan. De A2, die ook onderdeel uitmaakt van de W en bovendien van een klein deel van de NO grens, loopt door het W en ZW, en de A76 door het Z van de gemeente; Knooppunt Kerensheide (A2/A76) ligt in het ZW van de gemeente. De gemeente ligt verder NNO van Maastricht-Aachen Airport, N van de stad Valkenburg, NW van het 'dorp in de stad' Hoensbroek en de steden Brunssum, Heerlen, Landgraaf en Kerkrade, W van de plaats Gangelt in Duitsland, W en NW van Airbase Geilenkirchen en de plaats Geilenkirchen in Duitsland, ZW van de stad Roermond, Z van het dorp Echt en de plaats Maaseik in België, O van de plaatsen Maasmechelen en Genk in België en NO van de plaats Lanaken in België.
Terug naar boven- De gemeente Sittard-Geleen is opgericht per 1 januari 2001 en als volgt samengesteld:
van Sittard: 3.120 hectare met 21.134 huizen en 49.483 inwoners;
van Geleen: 2.461 hectare met 15.240 huizen en 33.947 inwoners;
van Born: 2.234 hectare met 5.662 huizen en 14.497 inwoners;
van Susteren: 178 hectare met 8 huizen en 23 inwoners (dat waren panden die voorheen onder de kern Nieuwstadt vielen).
- Tegenwoordig heeft de gemeente ca. 40.000 huizen met ca. 94.000 inwoners.
Terug naar bovenVoor de geschiedenis van de afzonderlijke kernen zie bij de pagina's van die kernen. Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van de (kernen van de) gemeente Sittard-Geleen, kun je ook terecht bij de volgende instanties en sites:
- De in 2005 opgerichte Federatie Historie Sittard-Geleen-Born is een vereniging die zich op de eerste plaats tot doel stelt “het scheppen van voorwaarden voor en het stimuleren en ondersteunen van het historisch onderzoek, in de breedste zin, van de gemeente en van de relaties die de gemeente met andere plaatsen en regio’s heeft of heeft gehad”. De Federatie wil het gestelde doel onder meer bereiken door het opzetten, in stand houden en ter beschikking stellen van diensten, al dan niet tegen vergoeding, aan de aangesloten lid-organisaties. Lid van de Federatie kunnen die stichtingen, verenigingen en organisaties zijn die dezelfde doelstellingen nastreven en die tevens hetzelfde werkterrein hebben.
Momenteel zijn de volgende stichtingen, verenigingen en organisaties aangesloten bij de Federatie: Heemkundevereniging Bicht; Heemkundevereniging De Lemborgh; Heemkundevereniging Geleen; Kring De Westelijke Mijnstreek (DWM) van het Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap (LGOG); Prof. Dr. Timmers Stichting; Stichting Charles Beltjens; Stichting Cultuurhistorisch Born; Stichting Cultuur-Historische Uitgaven Geleen; Stichting Ecrevissecomité Obbicht; Stichting Historisch Jaarboek voor het Land van Zwentibold; Stichting Jacob Kritzraedt; Stichting Kasteel Limbricht; Stichting Monografieën uit het Land van Sittard; Stichting Monumenten Ophoven; Stichting Oude Salviuskerk Limbricht; Veldeke, Kring Gelaen; Veldeke, Kring Sittard; Vereniging Sittards Verleden.
Op basis van een discussiestuk van het bestuur hebben de aangesloten leden te kennen gegeven belangstelling te hebben voor de volgende diensten: het opzetten en up-to-date houden van een website; het ter beschikking stellen van apparatuur (laptop, beamer, projector, scherm); het aanbieden van archief- en opslagruimte; het realiseren van een uitgiftebalie; het uitgeven van een contactblad. Voor de aangesloten leden wordt driemaal per jaar een Algemene Vergadering gehouden. Aansluitend wordt dan telkens een wisselende activiteit georganiseerd rond een thema dat gebaseerd is op of gelieerd is aan het historisch onderzoek van de gemeente Sittard-Geleen. Het begint een traditie te worden dat de vergadering van december plaatsvindt in de vorm van een minisymposium dat in samenwerking met het Stadsarchief wordt georganiseerd en waarbij ook ander belangstellenden welkom zijn.
Samen met het Stadsarchief wordt jaarlijks ook een “Maaltijd van de Geschiedenis” georganiseerd en in het kader van de “Week van de Geschiedenis” een “Open Archievendag”. Als koepelorganisatie van de cultuurhistorische organisaties wil de Federatie het overleg met de gemeente Sittard-Geleen en met de gemeentelijke diensten verbeteren. Daartoe participeert de Federatie onder meer in het Monumentenplatform, een driemaandelijks overleg met de portefeuillewethouder(s), en in de Externe Klankbordgroep “Zitterd Revisited”. De Federatie wil verder komen tot een meer intensieve samenwerking met het Stadsarchief, het Historisch Museum en met de mensen die binnen de gemeente verantwoordelijk zijn voor monumentenzorg en archeologie. Uitgangspunt daarbij is dat de zaken die een stadsdeel betreffen, het aandachtsgebied zijn en blijven van de betreffende leden, desgewenst met ondersteuning vanuit de Federatie, maar dat zaken die de hele gemeente betreffen, door de Federatie zullen worden opgepakt."
- "In Erfgoedcentrum De Domijnen (voortgekomen uit Archief De Domijnen en Museum Historie en Archeologie De Domijnen) komen een aantal functies samen die te maken hebben met onze geschiedenis. Om het heden en de toekomst te begrijpen moet je je verleden kennen. Zo is er in het Erfgoedcentrum de studiezaal van het stads- en streekarchief. Hier vind je tal van geschiedkundige bronnen die gebruikt kunnen worden voor vele doeleinden zoals historisch en/of archeologisch onderzoek, genealogie, kadastrale en/of bevolkingsraadplegingen etc.
Het zijn primaire en secundaire informatiebronnen van de gemeenten Sittard-Geleen, Stein, Beek, voormalige gemeente Schinnen en de omliggende Euregio, die worden behouden, beheerd, ontsloten en ter beschikking gesteld. Daarnaast worden archieven beheerd van maatschappelijke organisaties zoals parochies en stichtingen, maar ook van kastelen en families die van belang zijn geweest voor de identiteitsvorming van stad en streek. Dankzij intensieve samenwerking binnen en buiten de landsgrenzen kun je honderdduizenden scans van archiefstukken kosteloos inzien. Zo vind je er bidprentjes, affiches, kranten, afbeeldingen, uitgaven van Het Blauwe Boekje, zegels, bouwdossiers en recepten van streekgerechten. Het archief vervult ook een functie als spil op het gebied van historische activiteiten zoals symposia, Open Monumentendagen en Maand van de Geschiedenis.
Het archief is openbaar en gratis toegankelijk. Wil je meer te weten komen over een onderwerp of bijvoorbeeld in de wereld van de genealogie duiken en je eigen stamboom onderzoeken? Kom dan zeker eens langs. Er zijn tijdens de openingsuren altijd mensen aanwezig om je te begeleiden bij het opzoeken en verwerken van gegevens."
- De doelen van de in 1980 opgerichte Stichting Historisch Jaarboek voor het Land van Zwentibold zijn: het kweken van belangstelling voor lokale en regionale geschiedenis, eigen folklore, volkscultuur, zeden en gewoonten; het bevorderen van de lokale en regionale geschiedschrijving. De stichting beoogt deze doelen te bereiken door het bevorderen van manifestaties die binnen de werkingssfeer vallen, en door het uitgeven van een historisch jaarboek. Onder de link vind je de inhoudsopgaven van de sinds 1980 verschenen jaarboeken. De jaarboeken 1980 t/m 1995 zijn, door op het gewenste jaartal te klikken, ook online te lezen.
Terug naar boven- IVN afd. Sittard-Geleen zet zich in voor het behoud van wat de gemeente nog aan natuur bezit. Bovendien is er het streven om het milieubewustzijn bij de inwoners te vergroten. Daartoe worden wandelingen, excursies, lezingen, cursussen en jeugdactiviteiten georganiseerd.
- "De gemeente Sittard-Geleen moet op toeristisch gebied inzetten op promoten van de historie, de groene omgeving, de ligging aan de grens en het aantrekkelijke buitengebied. Daardoor kunnen de gemeente en de regio groeien op toeristisch gebied. Ook het woon- en leefklimaat verbetert dan, zo staat te lezen in het Actieplan Vrijetijdseconomie 2020-2022, dat op 1 oktober 2020 aan de gemeenteraad is aangeboden. "Via dit Actieprogramma willen we de sector vrijetijdseconomie in onze gemeente versterken", zegt wethouder Pieter Meekels (toerisme). "Maar we kijken niet alleen naar de toeristen. De verbetering van het voorzieningenniveau en de kwaliteit van de leefomgeving komt ook onze eigen inwoners ten goede. Bovendien stimuleren dagrecreanten en verblijfstoeristen de lokale economie." Anya Niewierra, directeur van Visit Zuid-Limburg vult aan: "Door het landschappelijke buitengebied en het historische binnengebied met elkaar in balans te brengen, versterken we het unieke aanbod van de gemeente. Er ontstaan nieuwe kansen om de vrijetijdsconsument een unieke beleving te bieden en zelfs nieuwe doelgroepen aan te werven."
De belangrijkste ontwikkeling de komende tijd is de realisatie van een Visit Experience Centrum Sittard-Geleen, waar bezoekers van de gemeente op een moderne, eigentijdse wijze informatie kunnen krijgen over de toeristische mogelijkheden van dit gebied. Deze mogelijkheden richten zich vooral op de rijke historie, het groene buitengebied, de veelzijdige cultuur, de innovatiekracht (regio met toptechnologie en kennis) en de ondernemende winkelstad. Na Valkenburg en Heerlen is deze gemeente de derde in Zuid-Limburg die een Experience Centrum krijgt. Om de toeristische ontwikkelingen te stimuleren zijn de afgelopen tijd ook al initiatieven gestart, zoals Knopen-Lopen (Aanleg Zuid-Limburgs wandelroutenetwerk) en het verbeteren van het toeristische fietsroutenetwerk waardoor de centra van Born, Geleen en Sittard beter in deze routes zijn opgenomen. Ook wordt de Beleef-brochure Sittard-Geleen opnieuw gedrukt en wordt er ingezet op het versterken van het recreatief aanbod in het Rivierpark Maasvallei.
Over enkele jaren moet het fietsroutenetwerk nog verder worden verbeterd, met nadrukkelijke verbindingen naar fietsroutes in de omliggende buitenlanden. Ook moet dan geïnvesteerd worden in het kwalitatief verbeteren van het verblijfsaanbod in Sittard-Geleen. Nu zijn er vooral hotels en andere logiesmogelijkheden en niet of nauwelijks faciliteiten zoals campings en vakantiehuisjes. Tenslotte pleit het Actieprogramma voor het verbeteren van de toegankelijkheid van monumenten en ander erfgoed in gemeente en regio. Het Actieplan Vrijetijdseconomie komt voort uit de Visie Vrijetijdseconomie Zuid-Limburg, die eerder in 2020 door de 16 gemeenten in Zuid-Limburg is vastgesteld. Vrijetijdseconomie, zo staat in die visie, is geen doel op zich, maar een middel waarmee mede invulling wordt gegeven aan een fijne gemeente en regio om in te wonen, werken, verblijven en recreëren." (bron: gemeente, 1-10-2020)
Terug naar boven- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Sittard-Geleen (online te bestellen).
Terug naar boven- Gemeente: - Officiële site van de gemeente Sittard-Geleen. - Nieuws van de gemeente op Facebook. - Nieuws van de gemeente op Twitter.
- Media / nieuws: - "Bie Os is dé omroep in de Westelijke Mijnstreek met een variatie aan programma’s, samengesteld door ca. 100 gemotiveerde vrijwilligers. Het is een jonge, dynamische en stimulerende organisatie met actuele, creatieve en interactieve programma’s voor een groot publiek. Uitgangspunten voor Bie Os zijn: kwaliteit, continuïteit en onderscheidendheid. Bie Os - mijn streekomroep is in 2019 ontstaan door het samengaan van Streekomroep Start (voor de gemeenten Sittard-Geleen en Beek) en Lokale Omroep Stein en heeft een uitzendgebied van ruim 130.000 inwoners. De TV Gezet biedt dagelijks het laatste nieuws uit de streek. De redactie zorgt dagelijks voor een up to date nieuwsvoorziening, inclusief achtergronden. Het is ook een platform voor verenigingen die hun activiteiten willen delen. Een groot aantal vrijwilligers maakt dagelijks radioprogramma’s. Live muziek, actualiteiten, lokale artiesten, en een variatie aan muziekstijlen komt aan bod. Met ieder uur landelijk en lokaal nieuws en muziek in een goede variatie, die dagelijks van 06.00 uur tot 24.00 uur is te beluisteren."
- Jongeren: - "Samen met Agrarisch Jongeren Kontakt AJK Sittard/Swentibold organiseert Stichting Agroprom Swentibold activiteiten voor agrarische jongeren in de regio Sittard-Geleen en beoogt zij, onder andere door het organiseren van een jaarlijks evenement, te zorgen voor promotie van de agrarische sector en de agrarische jongeren in de regio." "Agrarisch Jongeren Kontakt AJK Sittard/Swentibold is een vereniging van, voor en dóór jongeren die werkzaam zijn in de agrarische sector, aanverwante gebieden of op welke andere wijze dan ook te maken hebben met het agrarisch gebeuren. Wij zijn actief in het noordelijke stukje Zuid-Limburg, van Susteren in het nooden tot en met Geleen in het zuiden. Als onderdeel/lid van het provinciale Limburgs Agrarisch Jongeren Kontakt (LAJK), het landelijke Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK) en het Europese CEJA (Conseil Européen des Jeunes Agriculteurs) kun je echt spreken van een invloedrijke organisatie. Op onze website kun je lezen wie we zijn, wat we doen en wat we misschien voor jou kunnen betekenen. Wil je meer weten? Aarzel niet om contact op te nemen."
Reactie toevoegen